نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران

2 گروه فیزیک دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه خرمشهر، ایران

3 رییس مرکز ملی اقیانوس شناسی

4 گرو.ه فیزیک دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر

چکیده

اروندرود مهمترین رودخانه مرزی ایران است و عمیق ترین نقطه رودخانه، مرز ایران و عراق را تعیین می کند. لذا همواره جا به جایی این خط و تغییر مسیر رودخانه، بر اثر فرسایش و رسوب گذاری، مورد توجه بوده است. در مناطقی که جریان به تبعیت از شیب رودخانه مجبور به تغییر جهت می شود تنش زیادی به جداره های رودخانه وارد می کند و کاهش شدیدتر دامنه موج جزرومدی، افزایش فرسایش، و افزایش بار معلق آب در عبور از پیچ رودخانه ها را به دنبال دارد. برای بررسی این امر، از مدل سه بعدی هیدرودینامیکی مایک3/21 استفاده شده است. این مدل، بر اساس رویکرد مش-بندی مثلثی، و برمبنای حل عددی ۲و۳ بعدی معادلات میانگین ناویه-استوکس برای حالت بدون تراکم پذیر با در نظرگرفتن تقریب بوزینسک و فشار هیدرواستاتیک بنا شده است. با استفاده از نتایج اندازه گیری های میدانی، نوسان سطح آب، سرعت جریان، و غلظت بار معلق در طول رودخانه واسنجی و صحت سنجی شده، به نحوی که نتیجه‌ی آزمون خطا یابی جذر میانگین مربعات برای نوسان سطح آب در فاو 16/0 به دست آمده است و مقدار خوبی محسوب می شود. نتایج نشان می دهند در مسیر مستقیم رودخانه به فاصله 17 کیلومتر بین آبادان تا خسرو آباد ارتفاع نوسان سطح آب 18% و غلظت بار معلق رودخانه 8/3% افزوده شده است در حالی که در فاصله های غیر مستقیم کوتاه تر، با دو پیچ، ارتفاع نوسان سطح آب 22% و غلظت بار معلق رودخانه 15% افزوده شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات