نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حمل‌و‌نقل دریایی، دانشکده اقتصاد و مدیریت دریا، دانشگاه علوم وفنون دریایی خرمشهر

2 گروه اقتصاد و مدیریت دریا، دانشکده اقتصاد و مدیریت دریا، دانشگاه علوم وفنون دریایی خرمشهر

چکیده

بنادر در راستای افزایش درآمد و رونق اقتصادی به دنبال ایجاد جاذبه‌ها و مشوق هایی برای جذب صاحبان کالا و مالکان کشتی می باشند. بندری که در یک منطقه جغرافیایی دارای پتانسیل توسعه باشد می تواند نقش کانونی یا هاب شدن را ایفا نماید و نسبت به سایر رقبا جذب کالای بیشتر و در نتیجه رونق اقتصادی بهتری داشته باشد. رقابت فزاینده در جذب کالا و کشتی در منطقه خلیج فارس با وجود بنادر جبل علی و ... بررسی چالش ها و عوامل موثر بر هاب شدن بنادر جنوبی ایران را ضرورری می نماید.
بدین منظور ابتدا سه بندر جنوبی چابهار، شهید رجایی و امام خمینی جهت هاب شدن از نظر پنج شاخص اصلی موقعیت جغرافیایی، عملیاتی، پسکرانه، اقتصادی و گمرکی با استفاده از مدل تحلیل چند شاخصه AHP مقایسه و اولویت بندی شدند. نتایج مدل تحلیلی نشان میدهد که در بخش شاخص ها، موقعیت جغرافیایی با 7/50% و گمرک با 6/5 % به ترتیب بیشترین و کمترین اولویت را داشته و در خصوص مناسبترین بندر، بندر شهید رجایی با وزن 6/64% از درجه اهمیت بیشتری جهت هاب شدن برخوردار می باشد.
بخش دوم تحقیق به بررسی معنی داری هر یک از عوامل موثر بر هاب شدن بندر شهید رجایی می پردازد. جهت تجزیه تحلیل اطلاعات آماری از آزمون دو جمله ای و نرم افزار spss16 استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که خدمات بندری، موقعیت بندر، تجهیزات زیر/رو بنایی و ایمنی بیشترین تاثیر و وجود بندر خشک کمترین تاثیر را در هاب شدن بندر شهید رجایی دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

shahidrajaeeport.pmo.ir, Availabiliyy date (3-2-2013), 8:21.
http://www.pmo.ir.
Emad,Gh. And zare,H.2014. solution for improving the position of national and regional chabahar port transit.teenty-frist conference on marine organisms. ramsar,Iran.
Ghasemi fard, B. 2014. Check rwducing waiting timemerchant ship in dry bulk docks using queuing theory. M.Sc. chabahar university of maritime and marine science.
Safarzadeh M , Hamidi H, Azizabadi  A , mohammad SH. 2006. Marine transportation. Secret knowledge press.
Ghaumi,A. and Momemi,M.2013.statistical analysis using spss.
Moshiri, A. 2001. AHPmodel adjusted or survey decision group.knowledge management press.
Kbina van dyck, G. 2015. The Drive for a Regional Hub Port for West Africa: General Requirements and Capacity Forecast. International Journal of Business and Economics Research, 36-44.
Anvar, Z. 2010. Gwadar sea Port’s deep s emergence as regional trade and
transportation hub: prospects and problems. Journal of Political Studies, Vol. 1, Issue 2, 97-112.
Wilmsmeier, G. and Martinez-zarzoso, I.2010. Regional hub port development  –Thecase of Montevideo,Uruguay. Inter nationalassociation of maritime economists, 1-19.
TAI, H-h. and Hwang, C-ch. 2005.  Analysis of hub port choice for container trunk lines in east asia. Journal of the Eastern Asia Society for Transportation Studies, Vol. 6, pp: 907 – 919.
Aversa,R., Botter, RC., Haralambids, HC. and Yoshizaki, HTY. 2005.A  Mixed  Integer  programming Model on thegramming Location of a Hub Port in the East Coast of South America. Maritime Economics & Logistics, 1-18.
Veldman,SJ.and Bu¨ckmann, EH.2003. A Model on Container Port Competitio : An Application for the West European Container Hub-Ports.  Maritime Economics & Logistics, 3-22.
World Bank.2001. Port Reform Toolkit, World Bank: Washington DC.
Hoffmann, J. Date Issued:2000-08,p. 117-138 Published in: CEPAL Review   No.71.