علوم غیر‌زیستی دریا
مینو پورآقابرار؛ مجتبی شکرالله زاده طالشی؛ محمد جواد چائیچی
چکیده
دریای خزر علاوه بر جاذبه‌های طبیعی و توریستی، حاوی مقادیر با ارزشی از املاح و عناصر معدنی در خود می‌باشد که بهره‌برداری اصولی از آنها بی‌شک ﺗﺄثیر مهمی در رونق اقتصادی منطقه خواهد داشت. دریا منبع غنی از لیتیم است. آنالیز آن در دریای خزر، با روشِ طیف‌سنجی نشراتمی شعله‌ای به‌عنوان روشی ساده، سریع و قابل اطمینان که دقت و حساسیت ...
بیشتر
دریای خزر علاوه بر جاذبه‌های طبیعی و توریستی، حاوی مقادیر با ارزشی از املاح و عناصر معدنی در خود می‌باشد که بهره‌برداری اصولی از آنها بی‌شک ﺗﺄثیر مهمی در رونق اقتصادی منطقه خواهد داشت. دریا منبع غنی از لیتیم است. آنالیز آن در دریای خزر، با روشِ طیف‌سنجی نشراتمی شعله‌ای به‌عنوان روشی ساده، سریع و قابل اطمینان که دقت و حساسیت بالایی دارد، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. نمونههای سطحی و عمقی آب دریای خزر از ایستگاههای بابلسر، فریدونکنار و محمودآباد و نمونههای آب مصب رودخانهها در سه ایستگاه فوق جمعآوری شد. پس از آمادهسازی نمونهها، مقدار لیتیم در نمونههای آب با روش افزایش استاندارد و دستگاه نشراتمی اندازهگیری شد. میانگین مقدار لیتیم در نمونههای آب مصب رودخانهها µgL-1 1/1 ± 3/15، 2/2 ± 6/14 و 3/3 ± 3/42، در آبهای سطحی µgL-1 9/60 ± 7/181، 0/28 ± 0/220 و 8/10 ± 2/222، در آبهای عمقی µgL-1 8/1 ± 7/143، 2/4 ± 8/175 و 2/5 ± 2/196 به ترتیب در ایستگاههای بابلسر، فریدونکنار و محمودآباد اندازهگیری شد. نتایج بررسیها نشان میدهد که مقدار لیتیم با افزایش فاصله از خط ساحلی کاهش مییابد، درحالیکه تفاوت غلظت لیتیم بین آبهای سطحی و عمقی برای هر سه ایستگاه تفاوت آشکاری را نشان نمیدهند.
داریوش منصوری؛ مسعود صدری نسب؛ محمد اکبری نسب
چکیده
در این تحقیق تغییرات فصلی و سالانه گردش آب سطحی دریای خزر با استفاده از مدل POM بررسی شد. در این مدل از داده های میدان دما و شوری WOA و از داده های باد و شارش های اتمسفری بانک داده‌های روزانه ECMWF، با دقت 5/7 دقیقه و با گام زمانی ۶ ساعته و برای بتی‌متری از داده‌های GEBCO08 با دقت ۳۰ ثانیه استفاده شده است. ابتدا مدل برای مدت ده سال (1997-1988) اجرا شد ...
بیشتر
در این تحقیق تغییرات فصلی و سالانه گردش آب سطحی دریای خزر با استفاده از مدل POM بررسی شد. در این مدل از داده های میدان دما و شوری WOA و از داده های باد و شارش های اتمسفری بانک داده‌های روزانه ECMWF، با دقت 5/7 دقیقه و با گام زمانی ۶ ساعته و برای بتی‌متری از داده‌های GEBCO08 با دقت ۳۰ ثانیه استفاده شده است. ابتدا مدل برای مدت ده سال (1997-1988) اجرا شد و پس از بررسی پایداری، با داده های اندازه گیری موجود (1996) مقایسه گردید که تطابق خوبی بین الگوی تغییرات دما و نیز شوری مشاهده می شود. سپس، مدل برای ده سال اخیر (2014-2005) در دو حالت (با و بدون در نظر گرفتن شارش های اتمسفری، داده های باد و رودخانه ها) اجرا گردید. نتایج نشان داد که تغییرات جریان آب در کلیه فصول سال، در مناطق کم عمق، بیانگر اثر غالب میدان باد بر این نواحی است اما در مناطق عمیق، وزش باد اثر کمتری بر روی جریان ها دارد. تغییرات میانگین گردش آب سطحی سالانه دریای خزر، سه گردش آب را نشان میدهد. یک گردش آب کوچک ساعتگرد نسبتا ضعیف در حوضه شمالی و یک گردش آب بزرگ پادساعتگرد قوی در مرکز حوضه میانی و یک گردش ساعتگرد نسبتا قوی و کوچک در جنوب حوضه جنوبی می باشد که با توجه به گردش های فصلی آنها، واداشت باد در حوضه شمالی و مناطق کم عمق دریای خزر در شکل گیری جریان ها، موثرتر می باشند.