علوم زیستی دریا
عاطفه سلیمانی فارسانی؛ مهسا حقی؛ محمد ذاکری؛ مجید شکاری
چکیده
استراتژی تغذیهای خرچنگ شناگر آبی (Portunus pelagicus) از فروردین تا اسفند ماه 1395 به صورت ماهانه در سواحل استان خوزستان انجام شد. صید نمونهها با استفاده از تور ترال انجام شد. اقلام غذایی مورد تغذیه در معده P. pelagicus، درصد فراوانی وقوع هر طعمه و درصد فراوانی آنها بررسی گردید. اقلام غذایی از گروههای متفاوتی همچون سختپوستان، نرمتنان، فیتوپلانکتونها، ...
بیشتر
استراتژی تغذیهای خرچنگ شناگر آبی (Portunus pelagicus) از فروردین تا اسفند ماه 1395 به صورت ماهانه در سواحل استان خوزستان انجام شد. صید نمونهها با استفاده از تور ترال انجام شد. اقلام غذایی مورد تغذیه در معده P. pelagicus، درصد فراوانی وقوع هر طعمه و درصد فراوانی آنها بررسی گردید. اقلام غذایی از گروههای متفاوتی همچون سختپوستان، نرمتنان، فیتوپلانکتونها، اسفنجها، مرجانها، ماهیها، ذرات شن و ماسه و غیره در معده خرچنگها مشاهده گردید. از میان اقلام غذایی مورد تغذیه توسط این گونه بالاترین درصد وقوع طعمه به ترتیب به اسفنجها، سختپوستان و نرمتنان تعلق داشت. علاوهبراین درصد فراوانی نسبی طعمههای متعلق به گروه اسفنجها (65/38%) نسبت به سایر طعمهها بیشترین مقدار را دارا بود. تجزیه و تحلیل نتایج بدست آمده از بررسی محتویات معده خرچنگ شناگر آبی با استفاده از مدل کاستلو نشان داد که این خرچنگ یک شکارچی با کنج تغذیهای اختصاصی است و در طول سال از طعمههای اختصاصی خود شامل اسفنجها، سختپوستان و نرمتنان تغذیه میکند. هر چند که الگوی تغذیه آن از طعمههای اختصاصی در فصول مختلف سال تغییرات اندکی را نشان میدهد. در این مدل فیتوپلانکتونها، ماهیها، پرتاران، مرجانها، نماتودها، آغازیان، شانهداران، نماتودها، کرمهای پهن، حشرات آبزی و ذرات شن و ماسه طعمه های تصادفی یا اتفاقی این خرچنگ تشخیص داده شد که احتمالا ضمن تغذیه از طعمههای اختصاصی مورد تغذیه این خرچنگ قرار گرفتهاند.
علوم زیستی دریا
عماد کوچک نژاد؛ احمد سواری؛ علیرضا صفاهیه؛ غلامرضا اسکندری
چکیده
در این مطالعه سن، رشد و بلوغ ماهی صبور در آبهای استان خوزستان مورد مطالعه قرار گرفته است. تعداد ۳۹۴ ماهی از زیستگاه دریایی (صیدگاه لیفه، بوسیف)، مصب (مصب رودخانه بهمنشیر و اروند) و رودخانه (بهمنشیر و کارون) از اسفند ۱۳۹۲ تا شهریور ۱۳۹۲ از طریق صید تجاری و با استفاده از تور گوشگیر جمعآوری شد. طول کل و وزن تر هر ماهی به ترتیب با دقت یک ...
بیشتر
در این مطالعه سن، رشد و بلوغ ماهی صبور در آبهای استان خوزستان مورد مطالعه قرار گرفته است. تعداد ۳۹۴ ماهی از زیستگاه دریایی (صیدگاه لیفه، بوسیف)، مصب (مصب رودخانه بهمنشیر و اروند) و رودخانه (بهمنشیر و کارون) از اسفند ۱۳۹۲ تا شهریور ۱۳۹۲ از طریق صید تجاری و با استفاده از تور گوشگیر جمعآوری شد. طول کل و وزن تر هر ماهی به ترتیب با دقت یک سانتیمتر و یک گرم اندازهگیری شد و جهت تعیین سن ماهی، اتولیت ساژیتا به وسیله برش عرضی استخوان سر از ماهی استخراج گردید. سپس برای تعیین جنسیت و وضعیت بلوغ، حفره شکمی هر نمونه باز شد. پارامترهای رشد با استفاده از مدل رشد ون برتالانفی محاسبه شد (۳۶۵/۵۸=L∞، ۲6/۰=K، 16/۰-=t0). ثابت فایپریم نیز 95/2 به دست آمد. طول و سن بلوغ با استفاده از مدل لجستیک با برازندن پارامترهای a و b به داده های مشاهده شده در فصل تخم ریزی به ترتیب 32/27 سانتیمتر و 4/2 سال به دست آمد.
علوم زیستی دریا
امیر شفیقی؛ مجتبی شکراله زاده طالشی؛ جلال حسن؛ اشکان زرگر
چکیده
امروزه اهمیت استفاده ازگیاهان دارویی درمبارزه با بیماریهای عفونی و غیرغفونی کاملا آشکار بوده و لزوم جایگزینی آنها با داروهای شیمیایی بهدلیل خواص چندگانه آنها در پیشگیری و درمان بسیاری ازبیماریها بهویژه در صنعت آبزیپروری ضروری به نظر میرسد. این مطالعه با هدف بررسی سمیت حاد (LC50-96h)اسانس آویشن باغی در بچه ماهی قزلآلای ...
بیشتر
امروزه اهمیت استفاده ازگیاهان دارویی درمبارزه با بیماریهای عفونی و غیرغفونی کاملا آشکار بوده و لزوم جایگزینی آنها با داروهای شیمیایی بهدلیل خواص چندگانه آنها در پیشگیری و درمان بسیاری ازبیماریها بهویژه در صنعت آبزیپروری ضروری به نظر میرسد. این مطالعه با هدف بررسی سمیت حاد (LC50-96h)اسانس آویشن باغی در بچه ماهی قزلآلای رنگین کمان اجرا شد. به منظور مطالعه تاثیرات این اسانس، تعداد80 عدد بچه ماهی قزلآلای رنگین کمان با میانگین وزنی 5/0±10 در تانکرهای 9 لیتری در معرض غلظتهای مختلف اسانس آویشن باغی قرار گرفتند و تلفات بصورت روزانه بر اساس روش OECD و در مدت زمان 96 ساعت اجرا شد. سپس سمیت حاد اسانس آویشن باغی با استفاده از نرم افزار پروبیت محاسبه و غلظت ppm 4/4 تعیین گردید. باتوجه به نمودار تغییرات غلظت اسانس و رفتارهای بالینی ماهیها میتوان نتیجه گرفت که اسانس آویشن باغی با تغییر خواص فیزیکی آب و کاهش میزان اکسیژن آب، سیستم اکسیژن رسانی ماهی را مختل کرده و مرگ آنها را سبب میشود.
علوم زیستی دریا
اکرم بمانی خرانق؛ علیرضا ریاحی بختیاری؛ جهانگرد محمدی؛ روح الله تقی زاده
چکیده
تالاب شادگان به عنوان بزرگترین تالاب ایران همواره در معرض ورود هیدروکربنها از طریق ورودیهای اصلی تالاب شامل رودخانه جراحی، جزرومدهای خلیج فارس از پایین دست، ته نشست اتمسفری و نشت احتمالی از خطوط انتقال نفت می باشد. با توجه به اهمیت، گستردگی تالاب و تعدد منابع انتشار هیدروکربنها در آن، هدف از این مطالعه پهنهبندی هیدروکربنها ...
بیشتر
تالاب شادگان به عنوان بزرگترین تالاب ایران همواره در معرض ورود هیدروکربنها از طریق ورودیهای اصلی تالاب شامل رودخانه جراحی، جزرومدهای خلیج فارس از پایین دست، ته نشست اتمسفری و نشت احتمالی از خطوط انتقال نفت می باشد. با توجه به اهمیت، گستردگی تالاب و تعدد منابع انتشار هیدروکربنها در آن، هدف از این مطالعه پهنهبندی هیدروکربنها بر اساس غلظت و منشا آنها با استفاده از روشهای زمین آماری می باشد. نمونه های رسوب سطحی در عمق 5-0 سانتیمتری از بستر تالاب در 202 نقطه به روش سیستماتیک-تصادفی برداشت شدند. آنالیز هیدروکربن ها با استفاده از دستگاه GC–MS انجام شد. نقشههای پهنه بندی غلظت و منشا ترکیباتPAH بر اساس غلظتکل این ترکیبات و نسبت MP/P و آلکانهای نرمال به ترتیب بر اساس غلظت کل آلکانهای نرمال و شاخص CPI تهیه شدند. برای تهیه نقشه های توزیع مکانی از روش کریجینگ معمولی استفاده شد. در ابتدا نرمالیته داده ها با استفاده از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف بررسی شد. به منظور تحلیل ساختار مکانی از واریوگرام استفاده شد. برای ارزیابی دقت تخمینگر و بررسی خطای درونیابی از روشهای اعتبار سنجی متقاطع استفاده شد و خطای برآورد با استفاده از شاخص آماری ریشهی میانگین مربعات خطا ((RMSE محاسبه شد. برای ترسیم واریوگرام و تهیه نقشههای پهنه بندی، از نرم افزارهای GS+ وArc GIS استفاده شد. نتایج پهنه بندی بر اساس غلظت و منشا هیدروکربن ها وجود غالبیت منشاء پتروژنیک در رسوبات سطحی سرتاسر منطقه را نشان میدهند. در مطالعه حاضر، 90 درصد منطقه مطالعاتی تحت تاثیر ورودی های نفتی دستخوش آلودگی مزمن می باشد.
علوم زیستی دریا
مریم رزمی؛ حسین محمد عسگری؛ علی دادالهی سهراب؛ سید محمد جعفر ناظم السادات؛ سید حسین خزاعی
چکیده
محیطهای ساحلی از حساسترین سیستمهای محیطی بهشمار میروند، از نظر زیستمحیطی، مناطق ساحلی بهدلیل دارا بودن اکوسیستمهای حساس و مولد از اهمیت و ارزش بالایی برخوردارند. داشتن اطلاع از رفتار خط ساحلی به مدیریت بهتر سواحل کمک فراوانی میکند.هدف از انجام این پژوهش ارزیابی کاربرد تکنیک فاکتور شاخص مطلوبیت OIF، در ارزیابی تغییرات ...
بیشتر
محیطهای ساحلی از حساسترین سیستمهای محیطی بهشمار میروند، از نظر زیستمحیطی، مناطق ساحلی بهدلیل دارا بودن اکوسیستمهای حساس و مولد از اهمیت و ارزش بالایی برخوردارند. داشتن اطلاع از رفتار خط ساحلی به مدیریت بهتر سواحل کمک فراوانی میکند.هدف از انجام این پژوهش ارزیابی کاربرد تکنیک فاکتور شاخص مطلوبیت OIF، در ارزیابی تغییرات خط ساحلی شهرستان دیر، با استفاده از تصاویر ماهواره لندست، سنجنده TM و OLI سالهای 1991 و 2014 و نرم افزارهای 2013®MATLAB و ArcGis 9.3 میباشد. ابتدا برای تفکیک آب و خشکی، مقدار شاخص OIF برای کلیهی ترکیب-های باندی مختلف در نرم افزار 2013®MATLAB محاسبه گردید و سپس فیلتر بالاگذر Sobel با نقاب 3*3 بر روی تصاویر اعمال شد. سپس عملیات رقومیسازی در محیط نرم افزاری ArcGis 9.3 طی دورههای مختلف به صورت دستی و با دقت بالا انجام گرفت. نتایج جابجایی خط ساحلی را هم به سمت دریا(رسوبگذاری) و هم به سمت خشکی(فرسایش) نشان میدهد، که در مجموع 784/33 کیلومتر مربع رسوبگذاری و 132/9 کیلومتر مربع فرسایش از سال 1991 تا سال 2014 در سواحل شهرستان دیر، به دلیل احداث اسکلهها، تاسیسات انسان ساخت و عوامل طبیعی رخ داده است.
علوم زیستی دریا
نسرین عبدالخانیان؛ هیوا علمی زاده؛ علی دادالهی سهراب؛ احمد سواری؛ محمد فیاض محمدی
چکیده
منابع آبی کشور مورد تهدید انواع آلودگیها از قبیل پسابهای صنعتی، کودها، سموم شیمیایی و فاضلابهای شهری قرار گرفته که تاثیرات ناخوشایند بر روی محیطزیست و اکوسیستم دارد. در این میان اروندرود یکی از مهمترین رودخانههای قابل کشتیرانی ایران است و محل تردد شناورهای بسیاری است که هیچ گونه سیستمی برای تحویل زائدات ندارند و تخلیه این ...
بیشتر
منابع آبی کشور مورد تهدید انواع آلودگیها از قبیل پسابهای صنعتی، کودها، سموم شیمیایی و فاضلابهای شهری قرار گرفته که تاثیرات ناخوشایند بر روی محیطزیست و اکوسیستم دارد. در این میان اروندرود یکی از مهمترین رودخانههای قابل کشتیرانی ایران است و محل تردد شناورهای بسیاری است که هیچ گونه سیستمی برای تحویل زائدات ندارند و تخلیه این زائدات در آب باعث ایجاد آلودگی میشود. در این تحقیق مدلسازی پخش آلودگی در رودخانه اروندرود با استفاده از مدل سه بعدی و هیدرودینامیکی کوهیرنس جهت شبیه سازی نحوه پخش آلودگی مورد بررسی قرار گرفته است که معادله پیوستگی، معادلات ناویراستوکس در سه بعد و معادلههای انتقال شوری و دما به روش جداسازی حل میشوند. شرایط مرزی اعمال شده شامل تغییرات دما، شوری و دبی برای مرز باز رودخانه و تغییرات دما و شوری و اعمال مولفههای جزرومدیO1,S2, M2 و K1برای مرز باز دریا در مدل بکار گرفته میشود. بررسی نتایج حاصل از مدلسازی پخش آلودگی در اروندرود، نشان داد که نحوه پخش آلودگی در اروندرود تابع جریان و متناسب با مکان و زمان رهاسازی آلودگی است، همچنین هر چه دبی رودخانه بیشتر باشد، سرعت جریان رودخانه هم بیشتر است و در هنگام جزر به دلیل همسویی جهت جریان رودخانه با جریان جزر، آلودگی با سرعت بالایی به خلیج فارس میرسد. نتایج حاصله، حاکی از تاثیر جزرومد بر پخش آلودگی می باشد.
علوم زیستی دریا
حسن مروتی؛ محمود خاکساری مهابادی؛ مهرزاد مصباح؛ مهدی هادی جعفری
چکیده
ماهی شیربت یکی از ماهیان بومی استان خوزستان میباشد که از گونههای با پراکنش وسیع در رودخانههای استان خوزستان میباشد. این ماهی فاقد معده بوده و به دلیل باریک بودن فضای روده و عدم امکان ذخیره مواد غذایی، قسمت قدامی روده به طور ثانویه متسع شده و حباب رودهای نامیده میشود. شناخت ساختار بافت شناسی حباب رودهای در این گروه از ماهیان ...
بیشتر
ماهی شیربت یکی از ماهیان بومی استان خوزستان میباشد که از گونههای با پراکنش وسیع در رودخانههای استان خوزستان میباشد. این ماهی فاقد معده بوده و به دلیل باریک بودن فضای روده و عدم امکان ذخیره مواد غذایی، قسمت قدامی روده به طور ثانویه متسع شده و حباب رودهای نامیده میشود. شناخت ساختار بافت شناسی حباب رودهای در این گروه از ماهیان میتواند کمک شایانی به چگونگی تغذیه جهت توسعه پرورش این نوع از ماهی بنماید. در این مطالعه 10عدد ماهی شیربت بالغ از هر دو جنس با میانگین وزنی g 52/60 25±/354 و میانگین طولی cm 16/4 ± 25/36 انتخاب شده و پس از آسانکشی، حباب رودهای آنها جدا شده و نمونههایی به ضخامت cm 5/0 تهیه و در محلول فیکساتیو بوئن قرار داده شد و پس از طی مراحل معمول تهیه مقاطع بافتی، برش و رنگآمیزی H&E وPAS با لنز Dino lite و نرم افزار Dino capture قسمت های مختلف اندازهگیری شد. نتایج این پژوهش نشان داد که تعداد سلولهای جامی از ابتدا به سمت انتهای حباب رودهای افزایش می یابد. و ارتفاع بافت پوششی در قسمت قدامی حباب رودهای نسبت به سایر قسمتها بیشتر میباشد.ضخامت لایه عضلانی در قسمتهای مختلف حباب رودهای تفاوت نشان داد به گونهای که ضخیمترین عضله در قسمت میانی حباب رودهای مشاهده گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که ساختار بافتی دیواره حباب رودهای ماهی شیربت در مقایسه با سایر ماهیان همخانواده از لحاظ ضخامت کل دیواره و ارتفاع بافت پوششی و ضخامت طبقه مخاطی شباهتهایی دارد.
علوم زیستی دریا
نرگس بدری؛ نرگس امراللهی بیوکی؛ محمد شریف رنجبر
چکیده
غلظت کشندگی متوسط (LC50 96h)میزان حساسیت و پتانسیل ماندگاری موجودات را در برابر آلایندهها از جمله فلزات سنگین مشخص میکند. در طی این مطالعه میزان غلظت کشندگی متوسط نیترات سرب (Pb NO3) بر خرچنگ منزوی Diogenes avarus طبق روش استاندارد O.E.C.D، به صورت ساکن و به مدت 96 ساعت تعیین گردید. 105 قطعه خرچنگ منزوی D. avarus با میانگین وزنی 01/0±19/0 گرم در 5 تیمار (75، ...
بیشتر
غلظت کشندگی متوسط (LC50 96h)میزان حساسیت و پتانسیل ماندگاری موجودات را در برابر آلایندهها از جمله فلزات سنگین مشخص میکند. در طی این مطالعه میزان غلظت کشندگی متوسط نیترات سرب (Pb NO3) بر خرچنگ منزوی Diogenes avarus طبق روش استاندارد O.E.C.D، به صورت ساکن و به مدت 96 ساعت تعیین گردید. 105 قطعه خرچنگ منزوی D. avarus با میانگین وزنی 01/0±19/0 گرم در 5 تیمار (75، 100، 125، 150، 175، 200 میکروگرم بر لیتر سرب) با سه تکرار به همراه یک تیمار شاهد قرار گرفت (15 قطعه خرچنگ منزوی در هر تیمار). پارامترهای موثر فیزیکی و شیمیایی آب از جمله pH، سختی کل، اکسیژن محلول و درجه حرارت در طول دوره آزمایش کنترل گردید. در نهایت میزان غلظت کشندگی متوسط (LC50 96h) سرب با استفاده از برنامه آماری Probit analysis محاسبه شد و مقدار آن معادل با 045/184میکروگرم بر لیتر بود. همچنین به وسیلهی برنامه آماری SPSS میزان LC10،LC50 ، LC90 24، 48، 72 و 96 ساعت نیز محاسبه گردید؛ نتایج نشان داد که هر چقدر زمان افزایش پیدا میکند، غلظت کمتری از سرب لازم است تا باعث ایجاد مرگ و میر در خرچنگ منزوی D. avarus شود، همچنین درصد مرگ و میر با افزایش مدت زمان مواجهه خرچنگ با سرب و افزایش غلظت آن افزایش یافت. تغییرات رفتاری مشاهده شده در خرچنگهای منزوی D. avarus در طی دورهی آزمایش شامل عدم تعادل در راه رفتن، کاهش فعالیت و جنبش، حرکت آهسته، عدم تحریکپذیری و همچنین تغییر رنگ در ناحیهی شکم بود.
علوم زیستی دریا
محسن محمدی گلنگش محسن؛ عبدالعلی موحدی نیا؛ زهرا بزرگ پناه خراط
چکیده
توجه به آلودگی میکروبی و مواد مغذی در سواحل جنوبی دریای خزر برای سلامت گردشگران وحفظ محیط زیست ضروری است. در این تحقیق برخی از پارامترهای مهم فیزیکوشیمیایی، مواد مغذی، شاخصهای میکروبی و پارامترهای اکسیژنخواهی مورد مطالعه قرارگرفت. نمونهبرداری در 9 منطقه از آستارا تا چابکسر و در هر ایستگاه با 5 تکرار انجام شد. در مناطق مورد ...
بیشتر
توجه به آلودگی میکروبی و مواد مغذی در سواحل جنوبی دریای خزر برای سلامت گردشگران وحفظ محیط زیست ضروری است. در این تحقیق برخی از پارامترهای مهم فیزیکوشیمیایی، مواد مغذی، شاخصهای میکروبی و پارامترهای اکسیژنخواهی مورد مطالعه قرارگرفت. نمونهبرداری در 9 منطقه از آستارا تا چابکسر و در هر ایستگاه با 5 تکرار انجام شد. در مناطق مورد مطالعه، میانگین های دما C° 48/22، شوری ppt 5/8، pH 27/8، فسفاتmg/l 43/0، نیتراتmg/l 21/2، کلیفرممدفوعی144 (MPN/100ml)، کلیفرمکل 9/626) MPN/100ml)، BOD5 به مقدار mg/l5/3 و COD به مقدار mg/l43/9 بدست آمد. حداکثر غلظت مواد مغذی در انزلی و کیاشهر مشاهده شد. نتایج بیانگر همبستگی مواد مغذی با همدیگر و همبستگی بین COD با شاخص های میکروبی می باشد. مقایسه مقدار شاخص های میکروبی با استانداردهای ملی و جهانی برای شناگاهها نشان می دهد که میانگین 9 ایستگاه ، فراتر استانداردها بوده و بعلت بار آلودگی میکروبی محدوده ایستگاه های انزلی و لوندویل نیاز به مدیریت وِیژه دارد.
علوم زیستی دریا
مرجان ناصری کریم وند؛ یدالله نیکپور قنواتی؛ احمد تقوی مقدم؛ کمال غانمی
چکیده
ژلاتین عبارت است از یک پلی پپتید با وزن مولکولی بالا که از کلاژن بافت های پیوندی، پوست، استخوان و تاندون مشتق می شود. متداول ترین منبع تولید ژلاتین در دنیا استخوان گاو و خوک می باشد. ژلاتین از عروس دریایی Crambionella orsini خلیج فارس با موفقیت توسط قلیا استخراج شد. خصوصیات فیزیکوشیمیایی آن مورد بررسی قرار گرفت که ترکیب تقریبی، قدرت ژل، نقطه ...
بیشتر
ژلاتین عبارت است از یک پلی پپتید با وزن مولکولی بالا که از کلاژن بافت های پیوندی، پوست، استخوان و تاندون مشتق می شود. متداول ترین منبع تولید ژلاتین در دنیا استخوان گاو و خوک می باشد. ژلاتین از عروس دریایی Crambionella orsini خلیج فارس با موفقیت توسط قلیا استخراج شد. خصوصیات فیزیکوشیمیایی آن مورد بررسی قرار گرفت که ترکیب تقریبی، قدرت ژل، نقطه ژل شدن، نقطه ذوب شدن ژلاتین عروس دریایی بررسی شده است. ژلاتین عروس دریایی شامل 1/13% رطوبت، چربی 3/1٪، 4/2 % خاکستر، 2/78٪ پروتئین است. ژلاتین قدرت ژل 33کیلو پاسکال، نقطه ژل 18درجه سانتی گراد و نقطه ذوب 23درجه سانتی گراد را نشان داد. ژلاتین از زنجیره α1، زنجیره α2 ، زنجیره β و زنجیره γ تشکیل شده بود. ژلاتین عروس دریایی مانند ژلاتین ماهی خواص رئولوژیکی بالاتری نسبت به ژلاتین پستانداران نشان نداد. با این حال، می تواند در محصولات غذایی مختلف و لوازم آرایشی و بهداشتی که نیاز به استحکام ژل بالا ندارند، استفاده شود.
علوم زیستی دریا
موسی کشاورز؛ احسان کامرانی؛ نرگس امراللهی بیوکی؛ حسین زمانی
چکیده
برخی از گونههای ارزشمند خلیج فارس، مانند توتیاهای دریایی به دلیل نداشتن جایگاه در سبد غذایی مردم منطقه، مطالعات علمی کمتری را نیز به خود اختصاص دادهاند. از این رو، این مطالعه، به بررسی پارامترهای ریختسنجی مربوط به توتیای دریایی گونه Echinometra mathaei برای یک دوره هفتماهه (فروردین تا مهر ماه سال 1393) در مناطق بین جزرومدی بندرلنگه (N ̋̋28ʹ32˚26، ...
بیشتر
برخی از گونههای ارزشمند خلیج فارس، مانند توتیاهای دریایی به دلیل نداشتن جایگاه در سبد غذایی مردم منطقه، مطالعات علمی کمتری را نیز به خود اختصاص دادهاند. از این رو، این مطالعه، به بررسی پارامترهای ریختسنجی مربوط به توتیای دریایی گونه Echinometra mathaei برای یک دوره هفتماهه (فروردین تا مهر ماه سال 1393) در مناطق بین جزرومدی بندرلنگه (N ̋̋28ʹ32˚26، E ̋̋29ʹ52˚54)، میپردازد. نمونهها به صورت ماهیانه و تصادفی در هنگام جزر کامل جمعآوری و به طور زنده به آزمایشگاه منتقل شدند. سپس تشریح و جداسازی قسمتهای مختلف بدنی آغاز شد. هرجزء بدنی از نظر طول و وزن اندازهگیری شد. با استفاده از یک تحلیل ریاضی، حجم نمونه به عنوان یک جسم بیضوی محاسبه شد. نتایج حاکی از آن بود که وزن کوچکترین و بزرگترین نمونه به ترتیب 07/0 و 77/103 گرم بود. رابطه بین وزن تر کل و قطرپوسته (TWW=0.0053TD2.3933)، وزن ترکل و ارتفاع (TWW= 0.0122 H2.5872) و وزن تر کل و حجم (TWW = 0.0071 V0.8706) بود. ضریب همبستگی بین حجم و وزن تر کل برابر با 94/0 محاسبه شد که با توجه به ضریب همبستگی نزدیک به عدد یک، دقت روش Disk Method به کار رفته در این مطالعه را نمایان میسازد. ازطرفی دیگر، شاخص HDR، در مقایسه با شاخص HWR، مقادیر بیشتری بدست آمد که این به معنای بزرگتر بودن قطرتوتیا، در مقایسه با ارتفاع، به علت شکل بیضوی پوسته میباشد. به علاوه، محاسبات آماری به اثبات میرساند که این مقدار بیشتر شاخص DWR، درمقایسه با شاخص HWR، در هردو جنس منطقی و صحیح است.
علوم زیستی دریا
مهرشاد بهادر؛ عباس مرادی؛ ابوالفضل ناجی
چکیده
لذا، برای تعیین درجه آلودگی و کیفیت زیستمحیطی رسوبات منطقه، نمونههای رسوب سطحی (5-0 سانتیمتر) از 4 ایستگاه جمعآوری شدند. در هر ایستگاه، سه نمونه رسوب سطحی جمعآوری و غلظت فلزات سنگینبا استفاده از اسپکتروفتومتر جذب اتمی شعله اندازهگیری شد.سپسشاخصهایی همچون شاخص بار آلودگی و شاخص ریسک اکولوژیکی برای هر یک از ایستگاههای نمونهبرداری ...
بیشتر
لذا، برای تعیین درجه آلودگی و کیفیت زیستمحیطی رسوبات منطقه، نمونههای رسوب سطحی (5-0 سانتیمتر) از 4 ایستگاه جمعآوری شدند. در هر ایستگاه، سه نمونه رسوب سطحی جمعآوری و غلظت فلزات سنگینبا استفاده از اسپکتروفتومتر جذب اتمی شعله اندازهگیری شد.سپسشاخصهایی همچون شاخص بار آلودگی و شاخص ریسک اکولوژیکی برای هر یک از ایستگاههای نمونهبرداری و منطقه مورد مطالعه برآوردهشده است.نتایجPLIنشان داد که بار یا غلظت فلزات سنگین نزدیک به غلظت زمینه است و آلودگی خاصی ایجاد نمیکنند. تمام ایستگاهها نیز ریسک اکولوژیکی کمی داشتند.همچنین مقادیر متوسط فلزات سنگین مذکور در منطقه مورد مطالعه با استانداردهای کیفیت رسوب مقایسه شدهاند. مقادیر نیکل از حد معمول این استانداردها در هر دو سطح تجاوز نموده واثرات مضر زیادی برای آبزیان و جوامع بیولوژیک دارد؛در حالیکه غلظت فلزات روی وسرب در رسوبات منطقه مورد مطالعه تهدید خاصی برای موجودات مختلف ایجاد نمیکنند.در ادامه با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آنالیز خوشهای، میزان ارتباط و همبستگی بین مقادیر فلزات مذکور بررسی شد.حداکثر مقدار همبستگی، بین فلزات آهن و نیکل (r=0.838; p
علوم زیستی دریا
شفا حویزاوی؛ بابک دوست شناس؛ غلامرضا اسکندری؛ احمد سواری؛ حسین محمد عسگری
چکیده
هدف اصلی این مطالعه توصیف و تخمین ترکیب صید دورریز و الگوی فصلی دورریز در تور گوشگیر در آبهای شمال غربی خلیج فارس در سواحل خوزستان می باشد. نمونه برداری به صورت ماهانه و با استفاده از لنج های صیادی شیلات خوزستان به مدت یک سال در آبهای استان خوزستان صورت گرفت. مناطق صیادی مورد نمونه برداری شامل لیفه، بوسیف، خورموسی و بحرکان بود. نمونه ...
بیشتر
هدف اصلی این مطالعه توصیف و تخمین ترکیب صید دورریز و الگوی فصلی دورریز در تور گوشگیر در آبهای شمال غربی خلیج فارس در سواحل خوزستان می باشد. نمونه برداری به صورت ماهانه و با استفاده از لنج های صیادی شیلات خوزستان به مدت یک سال در آبهای استان خوزستان صورت گرفت. مناطق صیادی مورد نمونه برداری شامل لیفه، بوسیف، خورموسی و بحرکان بود. نمونه های دورریز شامل 61 گونه از 37 بود که تقریبا 39 درصد آنها جزء گونه ها تجاری و 61 درصد غیر تجاری میباشند. سفره ماهیان(Dasyatidae) و گربه ماهیان( Ariidae) در اغلب توراندازیها مشاهده شدهاند. میانگین طولی اغلب گونه های دورریز شده خصوصا ماهیان استخوانی کمتر از 5/0±15سانتی متر میباشد. نتایج نشان میدهد که میزان صید دورریز به ازای واحد تلاش در فصول مختلف به طور ماهانه اختلاف معنی داری نداشته است. میزان صید به ازای توراندازی، ساعت، روز و سفر در تور گوشگیر به ترتیب 03/20، 03/3، 51/54 و 07/436 کیلوگرم و به ازای شناور 23/5 تن در سال بدست آمد. نرخ و نسبت دورریز در تور گوشگیر به ترتیب 23/0 و 31/0 درصد بدست آمد. ماهیان غضروفی با 12 گونه و 60% در تور گوشگیر بیشترین درصد وزنی صید دورریز را تشکیل دادهاند نرخ بالای افراد با اندازه های کوچک مشاهده شده برای گونه های مهم تجاری مثل شوریدهOtolithes ruber (Schneider, 1801)، شیر( Scomberomorus commerson (Lacepede, 1801، سارم دهان بزرگ(Scomberoides commersonnianus(Lacepede, 1801) در صید دورریز احتمالا به نقش سواحل خوزستان به عنوان مناطق نوزادگاهی مرتبط می باشد.
علوم زیستی دریا
حسن مروتی؛ مهرزاد مصباح؛ محمد مهدی شمسی؛ آناهیتا رضایی؛ خدابخش رشیدی
چکیده
برای انجام این پژوهش تعداد 144 قطعه ماهی بنی سالم در پنج گروه مورد مطالعه قرار گرفتند. گروه اول به عنوان گروه شاهد در آب لولهکشی شهری کلرزدایی شده و چهار گروه بعدی به ترتیب در غلظتهایی با درجه شوری ppt4 ، ppt8، ppt12و ppt 16 در شرایط یکسان نگهداری شده و سپس به ترتیب در روزهای (1، 3، 7، 14، 21 و 28) از پوست نواحی شکمی، خط جانبی و سر ماهیان نمونههایی ...
بیشتر
برای انجام این پژوهش تعداد 144 قطعه ماهی بنی سالم در پنج گروه مورد مطالعه قرار گرفتند. گروه اول به عنوان گروه شاهد در آب لولهکشی شهری کلرزدایی شده و چهار گروه بعدی به ترتیب در غلظتهایی با درجه شوری ppt4 ، ppt8، ppt12و ppt 16 در شرایط یکسان نگهداری شده و سپس به ترتیب در روزهای (1، 3، 7، 14، 21 و 28) از پوست نواحی شکمی، خط جانبی و سر ماهیان نمونههایی به ضخامت حداکثر 5/0 سانتیمتر تهیه و در محلول ثبوتی بوئن قرار داده شدند. سپس به روش استاندارد و معمول تهیه مقاطع بافتی برشهایی به ضخامت 6- 5 میکرومتر تهیه و مورد رنگآمیزی H&E و PAS قرار گرفتند. به منظور مطالعات هیستومتریک و تغییرات تاثیر غلظتهای شوری، تعداد سلولهای ترشحکننده موکوس (جامی)، سلولهای هشداردهنده (گرزی) و ضخامت اپیدرم پوست نواحی مورد نظر ماهی بنی، در 200 میکرومتر از طول اپیدرم مورد شمارش و اندازهگیری قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان داد هنگامی که پوست نواحی شکمی، خط جانبی و سر ماهی بنی در شرایط استرسزای محیطی مثل افزایش غلظت شوری قرار گرفت نسبت به آنها واکنش نشان داده و در ضخامت اپیدرم، تعداد سلولهای هشداردهنده و تعداد سلولهای ترشحکننده موکوس دچار تغییرات شده و این تغییرات در غلظتهای متفاوت در هر پارامتر، به صورت معنیداری افزایش یافت (5 0/ 0> P).
علوم زیستی دریا
هاله علی عابدی؛ سید محمد باقر نبوی؛ بابک دوست شناس؛ احمد سواری؛ محمدشریف رنجبر
چکیده
به منظور مطالعه برخی از پارامتر های بیواکولوژیک دلفینهای موجود در منطقه بین جزایر قشم و هنگام از آبان ماه 1393 تا اواخر اردیبهشت ماه 1394 مطالعات میدانی بر روی گلههای موجود در منطقه مورد مطالعه انجام شد. در این مطالعه با توجه به ثبت مشخصات مورفولوژیک افراد موجود در گلهها به شناسایی آنها و زمان جفت گیری یا فصل تولید مثل آنها پی برده ...
بیشتر
به منظور مطالعه برخی از پارامتر های بیواکولوژیک دلفینهای موجود در منطقه بین جزایر قشم و هنگام از آبان ماه 1393 تا اواخر اردیبهشت ماه 1394 مطالعات میدانی بر روی گلههای موجود در منطقه مورد مطالعه انجام شد. در این مطالعه با توجه به ثبت مشخصات مورفولوژیک افراد موجود در گلهها به شناسایی آنها و زمان جفت گیری یا فصل تولید مثل آنها پی برده شد. همچنین پراکنش و اندازه جمعیت آنها نیز مورد بررسی قرار گرفت. تمامی یافتهها توسط عکس و فیلم ثبت گردید. همچنین با تهیه یک پرسشنامه نسبت به جمع آوری اطلاعات محلی اقدام شد. در این مطالعه گونهای از دلفینها به نام دلفین بینی بطری اقیانوس آرام و هند (Tursiops aduncus) شناسایی گردید. همچنین زمان زاد آوری این گونه در فصل بهار و در فروردین ماه به ثبت رسید. بر اساس مشاهدات میدانی میانگین تعداد دلفینهای بینی بطری اقیانوس هند و آرام ۴۹/۵±13/23 بود و 2 نوزاد تازه متولد شده در فروردین ماه 1394 به ثبت رسید.
علوم زیستی دریا
هدایت یاورمقدم؛ حسین ذوالقرنین؛ محمدعلی سالاری علی آبادی؛ سعید کیوان شکوه؛ محمد مدرسی
چکیده
در این مطالعه به منظور بررسی تنوع ژنتیکی جمعیتهای ماهی مرکب ببری در دو منطقه بندرعباس و بوشهر با استفاده از 6 جفت از نشانگرهای ملکولی میکروستلایت، تعداد 51 نمونه از مناطق بندرعباس و بوشهر جمع آوری و مقداری از بازوی (تانتاکول) هر نمونه در الکل اتیلیک 96 درصد قرارداده شد و به آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر منتقل ...
بیشتر
در این مطالعه به منظور بررسی تنوع ژنتیکی جمعیتهای ماهی مرکب ببری در دو منطقه بندرعباس و بوشهر با استفاده از 6 جفت از نشانگرهای ملکولی میکروستلایت، تعداد 51 نمونه از مناطق بندرعباس و بوشهر جمع آوری و مقداری از بازوی (تانتاکول) هر نمونه در الکل اتیلیک 96 درصد قرارداده شد و به آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر منتقل گردید.DNA ژنومی به روش CTABیک درصد استخراج و کمیت وکیفیت DNA استخراجی با استفاده از روش اسپکتوفتومتر و الکتروفورز ژل آگاروز یک درصد تعیین گردید. واکنش زنجیره ای پلی مراز با استفاده از 6 جفت آغازگر ریزماهواره ای انجام گرفت و محصولات PCR روی ژل اکریل آمید 8 درصد الکتروفورز و با نیترات نقره رنگ آمیزی گردید که 4 جفت از پرایمرها پلی مورف و 2 جفت مونومورف بودند. پس از شمارش و اندازه گیری آلل ها، پارامترهای ژنتیک جمعیت با استفاده از نرم افزارهای Arlequin وGenAlex محاسبه و رابطه فیلوژنیکی بین نمونه ها با استفاده از نرم افزار TFPGA رسم گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که میزان فاصله ژنتیکی و شباهت ژنتیکی بین مناطق به ترتیب 282/0 و 754/0 میباشد و میزان تمایز ژنتیکی پایین 031/0 بین مناطق مشاهده گردید. یافته های حاصل از این پژوهش نشان از تنوع ژنتیکی پایین اما معنی دار بین جمعیت های مورد مطالعه دارد و احتمالاً ماهی مرکب ببری دارای دو جمعیت می باشد. این یافته ها اطلاعات مفیدی را جهت حفاظت و مدیریت این گونه در خلیج فارس فراهم می کند.
علوم زیستی دریا
جعفر احسانی؛ میلاد منیعات؛ حمید محمدی آذرم؛ عادل قبطانی
چکیده
این مطالعه به منظور بررسی اثرات جایگزینی پروتئین پودر ماهی با پودر سویای تخمیر شده (FSM) بر عملکرد رشد، کارآیی غذایی، ترکیب بدن و فعالیت آنزیم های گوارشی در ماهی جوان شانک زردباله (Acanthopagrus latus) انجام شد. پنج جیره غذایی با میزان پروتئین و چربی یکسان در سطوح 0 (کنترل)، 100، 150، 250، و 300 گرم در کیلوگرم FSM آماده شد. گروه های با سه تکرار از ماهیان ...
بیشتر
این مطالعه به منظور بررسی اثرات جایگزینی پروتئین پودر ماهی با پودر سویای تخمیر شده (FSM) بر عملکرد رشد، کارآیی غذایی، ترکیب بدن و فعالیت آنزیم های گوارشی در ماهی جوان شانک زردباله (Acanthopagrus latus) انجام شد. پنج جیره غذایی با میزان پروتئین و چربی یکسان در سطوح 0 (کنترل)، 100، 150، 250، و 300 گرم در کیلوگرم FSM آماده شد. گروه های با سه تکرار از ماهیان شانک زردباله (20 ماهی در هر تانک) با میانگین وزنی 01/0 ± 51/2 گرم به صورت دستی، سه بار در روز تا حد سیری به مدت 56 روز تغذیه شدند. نتایج حاصل از این مطالعه در پایان دوره آزمایشی نشان داد، ماهیان تغذیه شده با سطوح مختلف FSM تفاوت معنی داری در وزن نهایی، افزایش وزن، ضریب رشد ویژه، ضریب تبدیل غذایی و میزان بازماندگی با گروه کنترل نشان ندادند. ترکیب تقریبی بدن ماهیان نیز تحت تأثیر مقدار FSM در جیره غذایی نبود. فعالیت آنزیم های گوارشی در روده ماهیان در ارتباط به مقدار FSM موجود در خوراک قرار نداشت. این مطالعه نشان داد که حدود 30 درصد از پودر ماهی موجود در جیره ی ماهیان جوان شانک زردباله (Acanthopagrus latus) با پودر سویای تخمیر شده قابل جایگزینی است.
علوم زیستی دریا
هستی آندون پطروسیانس؛ افشین دانه کار؛ سهراب اشرفی؛ آرام پویا مهر
چکیده
تحقیق حاضر به پیش بینی مناطق مستعد توسعه جنگل های حرا در پهنه ساحلی استان هرمزگان با توجه به ویژگی های دریاشناختی موثر بر آنها با استفاده از مدل های رگرسیون منطقی پرداخته است. پهنه جزرومدی، میزان آبگرفتگی، شوری آب و موج به عنوان متغیر های مستقل در نظر گرفته شدند. پیش بینی مناطق مستعد توسعه با استفاده از مدل رگرسیون منطقی انجام یافته ...
بیشتر
تحقیق حاضر به پیش بینی مناطق مستعد توسعه جنگل های حرا در پهنه ساحلی استان هرمزگان با توجه به ویژگی های دریاشناختی موثر بر آنها با استفاده از مدل های رگرسیون منطقی پرداخته است. پهنه جزرومدی، میزان آبگرفتگی، شوری آب و موج به عنوان متغیر های مستقل در نظر گرفته شدند. پیش بینی مناطق مستعد توسعه با استفاده از مدل رگرسیون منطقی انجام یافته و میزان صحت مدل حاصل با استفاده از آزمون ROC و Pseudo-R2 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد: اولا میان حداکثر ارتفاع موج، متوسط حداکثر میزان آبگرفتگی در هنگام مد و میزان شوری آب با حضور مانگرو ارتباط معنی داری وجود دارد و بالا بودن شاخص های ROC و Pseudo-R2 نیز تایید کننده میزان صحت مدل می باشد. ثانیاً حداکثر ارتفاع موج به عنوان مهمترین پارامتر دریایی موثر بر گسترش این اجتماعات معرفی شد و در نهایت بخش شرقی پهنه ساحلی خلیج فارس، بخش غربی پهنه ساحلی دریای عمان و چند لکه کوچک در شرقی ترین بخش پهنه ساحلی در محدوده استان هرمزگان، مناسبترین مناطق جهت توسعه حرا می باشند.
علوم زیستی دریا
رضا اسعدی؛ محمد رضا ایمانپور؛ مسعود اصغری؛ طیبه عنایت غلام پور
چکیده
در تحقیق حاضر، اثرات آنزیم فیتاز و جایگزینی پودر ماهی با آرد سویا بهمدت 8 هفته روی رشد و کیفیت لاشه فیل ماهی جوان مورد بررسی قرار گرفت. فیلماهیان جوان (میانگین وزن 16/2±65/80 گرم) در 21 حوضچه فایبرگلاس توزیع شده و با 7 جیره غذایی که حاوی سطوح مختلف سویا و فیتاز بودند مورد تغذیه قرار گرفتند. جیرههای آزمایشی شامل جیره شاهد که در آن ...
بیشتر
در تحقیق حاضر، اثرات آنزیم فیتاز و جایگزینی پودر ماهی با آرد سویا بهمدت 8 هفته روی رشد و کیفیت لاشه فیل ماهی جوان مورد بررسی قرار گرفت. فیلماهیان جوان (میانگین وزن 16/2±65/80 گرم) در 21 حوضچه فایبرگلاس توزیع شده و با 7 جیره غذایی که حاوی سطوح مختلف سویا و فیتاز بودند مورد تغذیه قرار گرفتند. جیرههای آزمایشی شامل جیره شاهد که در آن از پودر سویا و آنزیم فیتاز استفاده نشد و 6 جیره آزمایشی دیگر به روش فاکتوریل 3×2 شامل دو سطح 40 و 70 درصد جایگزینی پودر ماهی با پودرسویا و سه سطح فیتاز (صفر، 1000 و 2000 واحد بین المللی بر کیلوگرم) تهیه شدند. در پایان دوره آزمایش تفاوت معنیداری در بین شاخص های رشد مشاهده گردید (05/0p< ( و وزن بدست آمده، نرخ رشد ویژه و شاخص کارایی پروتئین بطور معنیداری در ماهیان تغذیه شده با جیره غذایی شاهد بالاتر بود و تیمار شاهد کمترین ضریب تبدیل غذایی را داشت. ولی درصد بقا تفاوت معنیداری نداشت(05/0p>). اثر جایگزینی، اثر آنزیم فیتاز و اثر متقابل در بین تیمارهای مختلف تفاوت معنیداری داشتند(05/0p< ( با افزایش جایگزینی پودرماهی با پودر سویا و میزان آنزیم فیتاز، بهترتیب شاخصهای رشد کاهش و افزایش یافتند. درصد رطوبت، چربی، پروتئین و میزان انرژی خام لاشه فیلماهیان در بین تیمارهای آزمایشی معنیدار نبود (05/0p> (. از طرفی درصد خاکستر در تمیار شاهد بطور معنیداری کمتر از سایر تیمارها بود (05/0p< (.اثر جایگزینی، اثر آنزیم فیتاز و اثر متقابل در ترکیبات لاشه اثر معنیداری نداشتند (05/0p> (.
علوم زیستی دریا
حسن مروتی؛ محمود خاکساری مهابادی؛ مهرزاد مصباح؛ رضا فکوری
چکیده
ساختار بافتشناسی کلیهی10 قطعه ماهی شیربت مورد برّرسی میکروسکوپی و هیستومتری قرار گرفت. از قسمتهای مختلف کلیه نمونه-برداری و سپس به روش معمولِ تهیهی مقاطع بافتی، برشهایی به ضخامت 6-5 میکرومتر تهیه و مورد رنگآمیزی H&E و PAS قرار گرفتند. کلیهی ماهی شیربت از نظر موقعیت آناتومیکی در زیر ستون فقرات قرار داشت و مشتمل بر سه بخش سر، ...
بیشتر
ساختار بافتشناسی کلیهی10 قطعه ماهی شیربت مورد برّرسی میکروسکوپی و هیستومتری قرار گرفت. از قسمتهای مختلف کلیه نمونه-برداری و سپس به روش معمولِ تهیهی مقاطع بافتی، برشهایی به ضخامت 6-5 میکرومتر تهیه و مورد رنگآمیزی H&E و PAS قرار گرفتند. کلیهی ماهی شیربت از نظر موقعیت آناتومیکی در زیر ستون فقرات قرار داشت و مشتمل بر سه بخش سر، بدنه و دم بود. کلیهی این ماهی دارای دو بخش خونساز- لنفوئیدی و دفعی بود. قسمت قدامی کلیهی این ماهی نسبت به قسمت خلفی دارای بافتهای خونساز و لنفوئیدی بیشتری بود. در مطالعهی میکروسکوپیِ در بافتهای خونساز و لنفوئیدی، به وضوح مراحل رشد و تکامل گلبولهای قرمز و سلولهای لنفوئیدی مشاهده شد. قسمت دفعی کلیهی ماهی شیربت شامل جسمکهای کلیوی و لولههای ادراری بود که گلومرولها در آنها به طور واضح دیده میشد و سلولهای اندوتلیال، مزانجیال و همچنین گلبولهای قرمز هستهدار به خوبی قابل مشاهده بودند. تعداد جسمکهای کلیوی در بخش خلفی نسبت به بخش سری به طور معنی داری بیشتر بود در حالی که در میانگین قطرِ جسمکهای بخشهای سر، بدنه و دم کلیه اختلاف معنیداری وجود نداشت. لولههای ادراری متشکّل از 4 بخش (بخش گردنی، بخش لولهی پیچیدهی نزدیکِ دو قسمتی (اوّلیه و ثانویه)، بخش میانی و بخش لولهی پیچیدهی دور) بودند. در ادامهی لولههای پیچیدهی دور، لولههای جمعکننده قرار داشتتند. در این مطالعه تفاوت معنیداری بین جنسهای نر و ماده مشاهده نشد. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش کلیهی ماهی شیربت به لحاظ آناتومی و بافتشناسی با گونههای هم خانوادهی خود تا حدّ زیادی مشابهت داشت.
مهندسی دریا
مریم یعقوب زاده؛ افشین دانه کار؛ بهمن جباریان امیری؛ سهراب اشرفی
چکیده
برای ارزیابی حساسیت فیزیکی منطقه ساحلی هرمزگان شش معیار و 29 شاخص مورد استفاده قرار گرفت. بررسی معیارها و تعیین ضریب اهمیت شاخص های به کار رفته در آنها نشان داد شاخص انحصاری بودن و بکر بودن به ترتیب بیشترین اهمیت و وابستگی صنعتی کمترین اهمیت را در تعیین ساختارهای فیزیکی حساس ایفا می کنند. همچنین به منظور تعیین اهمیت و اولویت بندی ساختارهای ...
بیشتر
برای ارزیابی حساسیت فیزیکی منطقه ساحلی هرمزگان شش معیار و 29 شاخص مورد استفاده قرار گرفت. بررسی معیارها و تعیین ضریب اهمیت شاخص های به کار رفته در آنها نشان داد شاخص انحصاری بودن و بکر بودن به ترتیب بیشترین اهمیت و وابستگی صنعتی کمترین اهمیت را در تعیین ساختارهای فیزیکی حساس ایفا می کنند. همچنین به منظور تعیین اهمیت و اولویت بندی ساختارهای فیزیکی محدوده مورد مطالعه براساس معیارهای یاد شده 9 ساختار فیزیکی (چهار ساختار در ناحیه ساحلی و پنج ساختار در ناحیه کرانه) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، کرانه های گلی در معرض آبگرفتگی در ناحیه کرانه و ناحیه ساحلی کم ارتفاع و کم شیب در ناحیه ساحلی به ترتیب دارای بیشترین حساسیت بود. پس از بررسی ساختارهای فیزیکی براساس معیارهای یاد شده و تهیه نقشه حاصل از همپوشانی ساختارهای مورد بررسی، پهنه بندی حساسیت نوار ساحلی استان هرمزگان در پنج طبقه حساسیت خیلی کم، حساسیت کم، حساسیت متوسط، حساسیت زیاد و حساسیت خیلی زیاد تهیه شد. بیشترین وسعت طبقه های حساسیت فیزیکی، مربوط به طبقه دارای حساسیت کم بود که این مناطق بیشتر در ناحیه ساحلی قرار گرفته است. کمترین گستردگی نیز مربوط به طبقه دارای حساسیت متوسط بود. مناطق دارای حساسیت خیلی زیاد در بخش هایی از شهرستان میناب و در نزدیکی تیاب و بندزرک همچنین در مناطقی از شهرستان بندرعباس، بندر جاسک و سیریک قرار گرفته است. اولویت بندی شاخص ها و حساسیت ساختارهای فیزیکی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی و تلفیق نقشه ها در سامانه اطلاعات جغرافیایی انجام شد.
علوم زیستی دریا
حر ترابی جفرودی؛ محمد رضا رحیمی بشر؛ حسن تقوی
چکیده
یکی از گونه های غیر بومی که دردهه اخیر در سواحل جنوبی دریای خزر درحال افزایش است دوکفه ای Mytilaster lineatus می باشد. هدف از این تحقیق تعیین تعداد، زی توده، درصد پوشش وبررسی عوامل موثر برتوزیع و پراکنش این دو کفه ای در سواحل سنگی مناطق مختلف حوضه جنوبی دریای خزر بوده است. ده ایستگاه در سواحل سنگی طبیعی و مصنوعی (ازآستارا تا بابلسر ) انتخاب و در ...
بیشتر
یکی از گونه های غیر بومی که دردهه اخیر در سواحل جنوبی دریای خزر درحال افزایش است دوکفه ای Mytilaster lineatus می باشد. هدف از این تحقیق تعیین تعداد، زی توده، درصد پوشش وبررسی عوامل موثر برتوزیع و پراکنش این دو کفه ای در سواحل سنگی مناطق مختلف حوضه جنوبی دریای خزر بوده است. ده ایستگاه در سواحل سنگی طبیعی و مصنوعی (ازآستارا تا بابلسر ) انتخاب و در طول یک سال به طور ماهانه از فروردین 92 تا اسفند92 توسط کوادرات 15×15 به صورت تصادفی و با 3 تکرار مورد نمونه برداری قرار گرفتند. میانگین تعداد افراد در کوادرت ها 9/381 عدد، درصد پوشش 6/32 درصد و زیتوده 0/32 گرم در واحد سطح کوادرات ها تعیین شده است. میانگین دمای آب48/16سانتی گراد، شوری87/9 قسمت در هزار، اسیدیته27/8، اکسیژن محلول 89/9 میلی گرم بر لیتر، قابلیت رسانای آب52/16متر در ثانیه اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که تعداد، زی توده ودرصد پوشش دوکفه ای در ایستگاه های 3، 4 و 5 نسبت به سایر ایستگاه ها تفاوت معنی داری دارند.همچنین ایستگاه 4 با میانگین7/1373تعداد، پوشش 00/90درصدی و133 گرم زیتوده در واحد سطح بالاترین مقدار سالیانه حضور جمعیتی این دوکفه ای را دارا بود. بر اساس آزمون PCA مهمترین عوامل موثر بر پراکنش این گونه شوری، دمای آب، پوشش جلبکی و میزان کلروفیلa در مناطق مختلف تعیین گردید.
علوم زیستی دریا
نیلوفر ساکی؛ یدالله نیکپور قنواتی؛ احمد تقوی مقدم؛ کمال غانمی
چکیده
عروس دریایی از جمله جانوران زهرآگینی است که سم آن موجب مسمومیت انسان میگردد. گونههای متنوعی از عروس دریایی در خلیجفارس یافت میشود. این گونهها اگرچه موجب مرگ سریع انسان نمیگردند اما اثرات سوئی بر سیستم جسمانی انسان داشته و عوارض جانبی در پی دارند. در این تحقیق سم عروس دریایی Crambionella Orsini طبق روش Bloom استخراجشده و غلظت آن توسط ...
بیشتر
عروس دریایی از جمله جانوران زهرآگینی است که سم آن موجب مسمومیت انسان میگردد. گونههای متنوعی از عروس دریایی در خلیجفارس یافت میشود. این گونهها اگرچه موجب مرگ سریع انسان نمیگردند اما اثرات سوئی بر سیستم جسمانی انسان داشته و عوارض جانبی در پی دارند. در این تحقیق سم عروس دریایی Crambionella Orsini طبق روش Bloom استخراجشده و غلظت آن توسط روش Biuret و 50LD سم طبق روش Jung and Choi بدست آمد. با توجه به غلظت سم و50LD آن مشخص شد که ml5/0 از سم موجب مرگ موش میگردد. از Na-EDTA برای خنثی کردن سم استفاده شد. این کیلیت به دو طریق به موش تزریق گردید که در هر دو روش مانع مرگ شد. Na-EDTA یک کیلیت اختصاصی برای دفع کلسیم از بدن میباشد که با توجه به هسته کلسیمی سم قادر است آن را از ساختار سم جدا کرده و موجب خنثی شدن سم گردد.
علوم زیستی دریا
جاسم غفله مرمضی؛ مجتبی ذبایح نجف آبادی؛ اسمعیل پقه؛ محمود حافظیه
چکیده
در این پژوهش تاثیر سطوح مختلف پروتئین (45% ،50% ،55% و60%) و سطوح مختلف انرژی (20 ، 22 و 24 کیلوژول بر گرم غذا) بر شاخصهای رشد، بازماندگی، شاخصهای تغذیه ای و ترکیب شیمیایی لاشه ماهیان صبیتی جوان بررسی شد. دورة پرورش 56 روز بوده که در تانکهای 300 لیتری با ذخیره سازی 18 قطعه بچه ماهی با متوسط وزن14/0±99/27 گرم صورت گرفت. نتایج نشان داد که جیره های مورد ...
بیشتر
در این پژوهش تاثیر سطوح مختلف پروتئین (45% ،50% ،55% و60%) و سطوح مختلف انرژی (20 ، 22 و 24 کیلوژول بر گرم غذا) بر شاخصهای رشد، بازماندگی، شاخصهای تغذیه ای و ترکیب شیمیایی لاشه ماهیان صبیتی جوان بررسی شد. دورة پرورش 56 روز بوده که در تانکهای 300 لیتری با ذخیره سازی 18 قطعه بچه ماهی با متوسط وزن14/0±99/27 گرم صورت گرفت. نتایج نشان داد که جیره های مورد آزمایش و نیز سطوح مختلف پروتئین جیره بر شاخصهای رشد، تغذیه ای، بازماندگی و ترکیبات لاشه تاثیر معنی دار داشت (05/0 < P)، اما سطوح مختلف درصد پروتئین جیره بر ضریب تبدیل غذایی، بازده پروتئین، چربی و فیبر لاشه تاثیر معنی دار نداشت (05/0 > P). سطوح مختلف انرژی جیره به تنهایی تاثیر معنی دار بر شاخصهای رشد وتغذیه ای نداشت (05/0 > P) ولی بر میزان بازماندگی و ترکیبات لاشه تاثیر معنی دار داشت (05/0< P). همچنین بیشترین افزایش وزن (1.53±43/46) در جیره غذایی پروتئین 60 درصد و انرژی 24 کیلوژول بر گرم اما با بازماندگی پایین، بالاترین میانگین بازماندگی (49/8±74/90) در جیره غذایی پروتئین 55 درصد و انرژی 22 کیلوژول بر گرم، بهترین ضریب تبدیل غذایی و بازده پروتئین به ترتیب با مقادیر 60/0±01/3 و 15/0±68/0 در جیره غذایی پروتئین 50 درصد و انرژی 24 کیلوژول بر گرم بدست آمد. در نهایت با توجه به نتایج بدست آمده سطح پروتئین 50 درصد و سطح انرژی 22 کیلوژول برگرم غذا برای تامین نیازهای غذایی از نظر پروتئین و انرژی جیره این گونه در مرحلة جوانی مناسب تشخیص داده شد.
علوم زیستی دریا
فرشته سلیمیان؛ مهرداد فتح اللهی؛ امین نعمت اللهی؛ فرزانه نیکوخواه؛ نواز خرازیان
چکیده
در این تحقیق اثر ضد قارچی غلظتهای مختلف عصارههای به دست آمده از گیاه دارویی مورد (Myrtus communis L.) بر روی رشد دو عامل بیماریزای قارچی ساپرولگنیا (Saprolegnia sp.) و فوزاریوم (Fusarium sp.) جدا شده از تخمهای لقاح یافته ماهیان قزل آلای رنگین کمان مورد بررسی قرار گرفت. عصاره برگها بعد از جمع آوری از رویشگاههای طبیعی آن در استان چهارمحال و بختیاری در خرداد ...
بیشتر
در این تحقیق اثر ضد قارچی غلظتهای مختلف عصارههای به دست آمده از گیاه دارویی مورد (Myrtus communis L.) بر روی رشد دو عامل بیماریزای قارچی ساپرولگنیا (Saprolegnia sp.) و فوزاریوم (Fusarium sp.) جدا شده از تخمهای لقاح یافته ماهیان قزل آلای رنگین کمان مورد بررسی قرار گرفت. عصاره برگها بعد از جمع آوری از رویشگاههای طبیعی آن در استان چهارمحال و بختیاری در خرداد ماه به روش استخراج فلاونوئید و خیساندن (Maceration) استخراج شد. برای بررسی اثر ضد قارچی عصاره از روش تست انتشار از دیسک (Disk diffusion) و تست انتشار از چاهک (Well diffusion) استفاده شد. براساس نتایج به دست آمده در این مطالعه مشخص شد که مقدارmg/ml 50 عصاره به دست آمده به روش استخراج فلاونوئید و همچنین مقدارmg/ml 100 عصاره آبی گیاه مورد به دست آمده به روش خیساندن روی قارچ ساپرولگنیا اثر کشندگی داشته است. همچنین تنها اثر عصاره کلی و آبی به دست آمده روی قارچ فوزاریوم اثر بازدارندگی با MIC برابر 12.5 و mg/ml 25 به ترتیب با روشهای تست انتشار دیسک و چاهک بوده است. بر اساس نتایج به دست آمده مشخص شد که عصاره گیاه مورد اثر بخشی بهتری در جلوگیری از رشد قارچ ساپرولگنیا نسبت به قارچ فوزاریوم داشت. این مطالعه نشان دهنده وجود ترکیبهای ضد قارچی در عصارههای مختلف گیاه مورد است که با مطالعه در مقیاس گستردهتر می توان از آن به عنوان داروی مناسب جهت درمان بیماریهای قارچی در آبزی پروری استفاده کرد.