علوم زیستی دریا
محسن حیدری؛ حسین ذوالقرنین؛ نسرین سخایی؛ عبدالعلی موحدی نیا؛ علی میرزایی
چکیده
هدف از این مطالعه بررسی تنوع زیستی و تراکم جلبک های قهوه ای سواحل خلیج فارس در استان بوشهر طی دو فصل گرم و سرد بود. بیشترین تراکم جلبک های قهوه ای در فصل بهار (20±33 عدد درمترمربع) و کمترین تراکم در فصل پاییز (9±17عدد درمترمربع) بود. در این مطالعه جلبک Cystoserriaceae myrica از بیشترین تراکم(25±41) برخوردار است، وگونه غالب در میان 6 گونه جلبک قهوه ای نمونه ...
بیشتر
هدف از این مطالعه بررسی تنوع زیستی و تراکم جلبک های قهوه ای سواحل خلیج فارس در استان بوشهر طی دو فصل گرم و سرد بود. بیشترین تراکم جلبک های قهوه ای در فصل بهار (20±33 عدد درمترمربع) و کمترین تراکم در فصل پاییز (9±17عدد درمترمربع) بود. در این مطالعه جلبک Cystoserriaceae myrica از بیشترین تراکم(25±41) برخوردار است، وگونه غالب در میان 6 گونه جلبک قهوه ای نمونه برداری شده محسوب می شود. بیشترین مقدار شاخص مارگالف(438/0) مربوط به منطقه میان میان کشندی می باشد. بیشترین مقدار شاخص شانون(94/0) نیزمربوط به منطقه پایین میان کشندی می باشد. بیشترین مقدار غنای گونه ای و غالبیت مربوط به فصل پاییز و بیشترین مقدار شاخص شانون(76/0) مربوط به فصل بهار است. جلبک های قهوه ای بیشترین تراکم را در فصل بهار (20±33 عدد درمترمربع) داشته اند. از نظر غنای گونه ای ایستگاه نیروگاه و ایستگاه گناوه به ترتیب دارای بیشترین و کمترین غنای گونه ای در دو فصل مورد مطالعه بود. بیشترین و بالاترین مقدار غالبیت و تنوع پایین مربوط به منطقه میان میان کشندی می باشد.
علوم زیستی دریا
رویا محمدخانی؛ مریم مددکار حق جو
چکیده
نظر به اهمیت گزینش سویه و تکثیر فیتوپلانکتون به منظور تغذیه آبزیان پرورشی، ارزیابی سرعت تکثیر، میزان پروتئین و برخی خصوصیات فیزیولوژیک دو سویه فیتوپلانکتون آب شور ریز جلبک Dunaliella sp. (استخراجشده از ایران) و UTEX2538-Dunaliella bardawil(غیرایرانی)در شرایط مهم محیطی متفاوت از نظر شدت‌های نوری 50µE و 150µE، غلظتهای 0/1،0/5، 1،1/5،2و3 مولار NaCl ...
بیشتر
نظر به اهمیت گزینش سویه و تکثیر فیتوپلانکتون به منظور تغذیه آبزیان پرورشی، ارزیابی سرعت تکثیر، میزان پروتئین و برخی خصوصیات فیزیولوژیک دو سویه فیتوپلانکتون آب شور ریز جلبک Dunaliella sp. (استخراجشده از ایران) و UTEX2538-Dunaliella bardawil(غیرایرانی)در شرایط مهم محیطی متفاوت از نظر شدت‌های نوری 50µE و 150µE، غلظتهای 0/1،0/5، 1،1/5،2و3 مولار NaCl در مدت 24روز انجام گرفت. سویه ایرانی از نظر طولانی بودن مرحله لگاریتمی رشد، دارا بودن بیشترین تعداد سلول (cells/ml106×19) در غلظتهای نمکی 0/5 و 0/1 مولار (بترتیب در شدت‌های نوری 150µE و 50µE)، بالاتر بودن محتوای کلروفیلی و کاروتنوئیدی،اندازه سلولی بزرگتر (µm395/87±16/307) و بیشترین مقدار وزن خشک در غلظت 0/5مولار (در روز 8ام کشت و 150µE)، بر سویه خارجی اولویت داشت. مقدار پروتئین در هر دو سویه در روز 8ام به بیشترین مقدار رسید ولی بیشینه آن به بارداویل در 150µEاختصاص داشت. بیشترین نرخ رشد ویژه (SGR) و کمترین زمان دوبرابر شدن سلول‌ها(DT) ، در 50µEبه غلظتهای 0/1 و 0/5 (بترتیب در سویه ایرانی و بارداویل) و در 150µE به غلظتهای 0/5 (سویهایرانی)و 1و1/5 مولار (سویه بارداویل) مربوط بود. بیشترین SGR و کمترین DT سویه D.bardawil در50µE و برای .Dunaliella sp در 150µE (هر دو درمولاریته 0/5) مشاهده شد. افزایش شدت نور از 50µE به 150µE، سبب کاهش کلروفیل و کاروتنوئید و بالعکس افزایش پروتئین و بیشترین وزن‌تر در روز 8ام در اکثر نمونه‌ها گردید. بطورکلی، سویه ایرانی در غلظتهای کمتر نمکی و هر دو شدت نوری از رشد بهتر و سویه بارداویل در نور بیشتر از مقدار پروتئین بیشتری برخوردار بودند.
علوم زیستی دریا
سیما سرمدیان؛ علیرضا صفاهیه؛ حسین ذوالقرنین؛ بیتا ارچنگی؛ محمود هاشمی تبار
چکیده
کادمیوم پس از جیوه دومین فلز سمی در محیطهای دریایی محسوب می گردد. دوکفه ای ها و خصوصا اویسترها به دلیل دارا بودن نرخ فیلتراسیون بالا، عدم تحرک و نداشتن سیستم های تنظیمی مواد آلاینده بیواندیکاتور مناسبی برای ارزیابی فلزات سنگین در محیط می باشند. اویستر Crassostrea sp. یک گونه تازه شناسایی شده در منطقه بندر امام خمینی می باشد که به دلیل پراکنش ...
بیشتر
کادمیوم پس از جیوه دومین فلز سمی در محیطهای دریایی محسوب می گردد. دوکفه ای ها و خصوصا اویسترها به دلیل دارا بودن نرخ فیلتراسیون بالا، عدم تحرک و نداشتن سیستم های تنظیمی مواد آلاینده بیواندیکاتور مناسبی برای ارزیابی فلزات سنگین در محیط می باشند. اویستر Crassostrea sp. یک گونه تازه شناسایی شده در منطقه بندر امام خمینی می باشد که به دلیل پراکنش وسیع، گونه مناسبی برای بررسی تست های سمیت می باشد که برای تعیین اثرات آلاینده ها در محیط مورد استفاده قرار می گیرند. هدف از انجام این مطالعه، مشخص نمودن محدوده کشندگی، تعیین غلظت نیمه کشنده (LC5096h)، تعیین حداکثر غلظت مجاز(MATC) و تعیین حداقل غلظت موثر(LOEC) فلز کادمیوم بر این اویستر به عنوان یک بیواندیکاتور مناسب می باشد. تعداد250 اویستر با میانگین وزنی 76/0± 3/5 گرم از اسکله های واقع در بندر امام خمینی جمع آوری گردید. پس از یک هفته سازگاری در آزمایشگاه، تست سمیت حاد بر اساس دستورالعمل استاندارد O.E.C.D به مدت 96 ساعت در غلظت های mg/l 2، 4، 8، 16 و 32 صورت پذیرفت. در این پژوهش 96h LC50 کادمیوم برای این اویستر 8/15 mg/l بدست آمد. همبستگی میان میزان LC50 در زمان های 24 الی 96 ساعت معادله خطی y=-0.4225x+54.35 را نتیجه داد. حداکثر غلظت مجاز پیشنهادی(MAC value) کادمیوم برای این اویستر یا غلظت غیر موثر(NOEC)، mg/l 58/1می باشد. حداقل غلظت موثر(LOEC) این فلز نیز mg/l9/2 تعیین گردید.
علوم زیستی دریا
مرتضی ضیاءالدینی؛ علی مهدی نیا؛ زهرا یوسفیان پور
چکیده
نرم تنان به دلیل توزیع جغرافیایی گسترده، فراوانی بالا در محیط بستر دریا، جذب انتخابی یون های خاص و طبیعت ساکن خود، به طور قابل ملاحظه ای برای شاخص بودن زیستی مناسب می باشند. کیتون، نرم تنی از شاخه ی بسپار صدفیان است و گونه ی lamyi آن روی صخره های ساحلی خلیج چابهار به وفور یافت می شود. بر اساس مطالعات صورت گرفته، این موجود می تواند به عنوان ...
بیشتر
نرم تنان به دلیل توزیع جغرافیایی گسترده، فراوانی بالا در محیط بستر دریا، جذب انتخابی یون های خاص و طبیعت ساکن خود، به طور قابل ملاحظه ای برای شاخص بودن زیستی مناسب می باشند. کیتون، نرم تنی از شاخه ی بسپار صدفیان است و گونه ی lamyi آن روی صخره های ساحلی خلیج چابهار به وفور یافت می شود. بر اساس مطالعات صورت گرفته، این موجود می تواند به عنوان یک شاخص بالقوه برای سلامت بوم سازگان معرفی گردد، از این رو در این تحقیق نرم تن Chiton lamyi انتخاب شد تا میزان تجمع فلزات کادمیم، مس، آرسنیک و جیوه روی آن در خلیج چابهار مورد بررسی قرار گیرد. نمونه برداری آب و کیتون از چهار ایستگاه مد نظر انجام و پس از انتقال به آزمایشگاه و عملیات آماده سازی و هضم شیمیایی نمونه ها توسط اسید نیتریک، میزان این فلزات سنگین توسط دستگاه جذب اتمی (بخار سرد برای جیوه و کوره گرافیتی برای سایر فلزات) اندازه گیری شد. در ادامه با استفاده از داده های بدست آمده، فاکتور تجمع زیستی برای هر فلز بطور جداگانه محاسبه گردید که در این میان بیشترین مقدار فاکتور تجمع زیستی مربوط به فلز کادمیوم در ایستگاه 4 (دریا بزرگ) (02/0±34/136) و کمترین آن مربوط به جیوه در ایستگاه 2 (ساحل دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی) (02/0±88/1) به دست آمد. پس از تحلیل های آماری نتایج، مشخص شد که این نرم تن می تواند به عنوان شاخص زیستی این آلاینده ها در سواحل خلیج چابهار معرفی گردد.
علوم زیستی دریا
مجید حیدری؛ علیرضا زراسوندی؛ هوشنگ پورکاسب؛ ایمان قنواتی
چکیده
به منظور پایش زمین شیمی پهنه کارون-اروند و بررسی پیامدهای زیستی ناهنجاری‌های احتمالی به ویژه در خلیج فارس، فراوانی شاخص‌های فیزیکوشیمیایی، عناصر اصلی و برخی آنیون‌های فرعی 33 نمونه گردآوری شده از 6 مقطع حوضه کاون-اروند با بهره‌گیری از روش‌های تیتراسیون و فتومتر شعله‌ای تعیین گردید. بر اساس داده‌های حاصل کمترین و بیشترین فراوانی ...
بیشتر
به منظور پایش زمین شیمی پهنه کارون-اروند و بررسی پیامدهای زیستی ناهنجاری‌های احتمالی به ویژه در خلیج فارس، فراوانی شاخص‌های فیزیکوشیمیایی، عناصر اصلی و برخی آنیون‌های فرعی 33 نمونه گردآوری شده از 6 مقطع حوضه کاون-اروند با بهره‌گیری از روش‌های تیتراسیون و فتومتر شعله‌ای تعیین گردید. بر اساس داده‌های حاصل کمترین و بیشترین فراوانی T.D.S و سختی کل به ترتیب در مقاطع ایذه-باغملک ( 66/355 و 239 ppm) و آبادان (5/2867 و 825 ppm) مشاهده می‌گردد. PH رودخانه نیز در تمامی طول مسیر، تغییر شاخصی نشان نمی‌دهد. میانگین سالانه فراوانی عناصر مختلف نیز عبارتند از: Cl=507.92 > Na=324.72 > S=323.3 > Ca=122.86 > K=3.75. بررسی شاخص‌های محیطی تأیید می-کند که شرایط اقلیمی و زمین‌شناسی به ویژه در نواحی مرکزی و جنوبی، سهم به سزایی در افزایش حجم ذرات معلق، سختی کل و فراوانی Na، Ca و S دارد. فعالیت های انسان‌زاد به خصوص پساب کارخانه صابون‌سازی خرمشهر را می توان مؤثرترین عامل افزایش غلظت Cl در مقاطع خرمشهر و آبادان برشمرد. ضریب بالای همبستگی (>9/0) عناصر قلیایی با سختی کل، نشان از رژیم کربناته آب پهنه کارون-اروند در بسیاری از مقاطع دارد که این امر نیز از بستر آهکی-تبخیری آن ناشی می شود. با وجود افینیته‌ی قوی فلزات قلیایی نظیر سدیم و پتاسیم به فسفات، ضریب همبستگی میان سدیم و پتاسیم با P2O5 به ترتیب 51/0- و 47/0- می‌باشد. ضریب بسیار بالای همبستگی (99/0) بین دو عنصر Na و Cl، احتمال منشأ یکسان برای این عناصر را افزایش می‌دهد. ت
علوم زیستی دریا
جعفر احسانی؛ لاله رومیانی؛ عادل قبطانی
چکیده
این تحقیق در فصل تابستان و زمستان 1392 به منظور بررسی تجمع فلزات سنگین روی، مس، کادمیوم و سرب در پوست و عضله80 عدد میگوی سفید (Metapenaeus affinis) بومی استان خوزستان از ایستگاه صیادی بحرکان در سواحل هندیجان، شمال‌غرب خلیج‌فارس انجام گردید. پس از زیست‌‌‌سنجی و آماده-سازی نمونه‌های پوست و عضله استخراج فلزات با روش هضم اسیدی و برای تعیین میزان ...
بیشتر
این تحقیق در فصل تابستان و زمستان 1392 به منظور بررسی تجمع فلزات سنگین روی، مس، کادمیوم و سرب در پوست و عضله80 عدد میگوی سفید (Metapenaeus affinis) بومی استان خوزستان از ایستگاه صیادی بحرکان در سواحل هندیجان، شمال‌غرب خلیج‌فارس انجام گردید. پس از زیست‌‌‌سنجی و آماده-سازی نمونه‌های پوست و عضله استخراج فلزات با روش هضم اسیدی و برای تعیین میزان آنها از دستگاه جذب اتمی استفاده گردید. نتایج حاصله نشان دادند که میزان تمامی فلزات سنگین در پوست و در فصل تابستان بیشتر از عضله و فصل زمستان بدست آمد و همبستگی مثبت معنیداری بین آنها وجود داشت (05/0P≤). در این مطالعه میزان فلز سنگین روی در پوست در دو فصل تابستان و زمستان به ترتیب (67/15±61/44 و37/15±33/16 میلیگرم بر کیلوگرم وزن خشک) بیشترین مقدار و فلز کادمیوم (004/0±1/0 و 003/0±001/0 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک) کمترین میزان را در عضله به خود اختصاص دادند. همبستگی معنیدار آماری برای تجمع فلزات سنگین در آب و میگو در دو فصل بدست آمد (05/0P≤). بر اساس نتایج میزان کادمیوم از حد استاندارد مشخص شده برای انجمن بهداشت ملی و تحقیقات پزشکی استرالیا و سازمان ملی استاندارد ایران فراتر رفته است.
علوم زیستی دریا
رحمان علیمی؛ احمد سواری؛ عبدالعلی موحدی نیا؛ محمد ذاکری؛ نگین سلامات
چکیده
ماهیان غضروفی با استفاده از اوره خون، اسمولاریته مایعات درونی خود را تنظیم می کند. با وجود مطالعات درباره نحوه تنظیم مقادیر اسمولیت های خونی، بررسی تاثیر فصل تولید مثل و اندازه بدن بر غلظت این مواد ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق تعداد 36 عدد گربه کوسه لکه دار شامل 17 عدد در فصل پاییز (زمان قبل از تولید مثل) و 19 عدد در فصل بهار (زمان تولید ...
بیشتر
ماهیان غضروفی با استفاده از اوره خون، اسمولاریته مایعات درونی خود را تنظیم می کند. با وجود مطالعات درباره نحوه تنظیم مقادیر اسمولیت های خونی، بررسی تاثیر فصل تولید مثل و اندازه بدن بر غلظت این مواد ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق تعداد 36 عدد گربه کوسه لکه دار شامل 17 عدد در فصل پاییز (زمان قبل از تولید مثل) و 19 عدد در فصل بهار (زمان تولید مثل) از خور موسی در شمال غربی خلیج فارس با استفاده از تور گوشگیر صید شدند. پس از صید کوسه ها ابتدا از ماهیان خون گیری به عمل آمده و سپس مورد توزین، بیومتری و شماره گذاری قرار گرفتند. جهت اندازه گیری غلظت الکترولیت ها و اوره سرم به ترتیب از دستگاه الکترولیت آنالایزر و اتوآنالایزر استفاده گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که غلظت اسمولیت های خونی کوسه ها در بین دو جنس نر و ماده اختلاف معنی داری وجود ندارد (05/0P>)، اما بین غلظت این مواد در فصل پاییز با فصل بهار اختلاف معنی داری مشاهده گردید (05/0P
علوم زیستی دریا
کبری جلالی؛ بهروز ابطحی؛ کیواندخت سمیعی
چکیده
در مطالعه حاضر غلظت فلز کادمیوم در رسوب و بافت های کبد و عضله ماهی زمین کن دم نواری صید شده در مجاورت صنایع پتروشیمی و در خور بیحد و جعفری اندازه گیری شد. 30 نمونه ماهی و 9 نمونه رسوب از هر سایت توسط مرکز شیلات اهواز جمع آوری شد. بعد از هضم نمونه ها مطابق دستورالعمل موپام 1999 غلظت کادمیوم آنها با استفاده از دستگاه ICP-OES سنجیده شد. میانگین غلظت ...
بیشتر
در مطالعه حاضر غلظت فلز کادمیوم در رسوب و بافت های کبد و عضله ماهی زمین کن دم نواری صید شده در مجاورت صنایع پتروشیمی و در خور بیحد و جعفری اندازه گیری شد. 30 نمونه ماهی و 9 نمونه رسوب از هر سایت توسط مرکز شیلات اهواز جمع آوری شد. بعد از هضم نمونه ها مطابق دستورالعمل موپام 1999 غلظت کادمیوم آنها با استفاده از دستگاه ICP-OES سنجیده شد. میانگین غلظت کادمیوم به طور معنی داری در رسوبات و بافت کبد ماهیان جمع آوری شده از منطقه در معرض آلودگی(خور جعفری) بیشتر از منطقه دور از آلودگی(خور بیحد) بود. غلظت کادمیوم در بافت عضله کمتر از حد تشخیص دستگاه و بیشترین مقدار(23/1 میکروگرم بر گرم وزن خشک) در بافت کبد مشاهده شد که احتمالا غلظت بالای کبد به علت فعالیت متابولیکی بالای این بافت در سمیت زدایی و دفع فلزات می باشد.
علوم زیستی دریا
روزبه میرزا؛ مریم عضدی؛ احسان توسل پور؛ امیر وزیری زاده
چکیده
فیلتراسیون در دوکفه‌ای‌ها از مهمترین فعالیتهای فیزیولوژیک و بیولوژیک است که می‌تواند منجر به جذب آلاینده‌های محیطی شود. با توجه به پراکنش بالای دوکفه‌ای‌های Saccostrea cucullata و Barbatia hellbingii در سواحل بوشهر، مطالعه حاضر به منظور ارزیابی پتانسیل این گونه‌ها در فیلتراسیون بیشتر جلبک کلرلا ولگاریس (chlorella vulgaris) انجام گردید. نرخ فیلتراسیون ...
بیشتر
فیلتراسیون در دوکفه‌ای‌ها از مهمترین فعالیتهای فیزیولوژیک و بیولوژیک است که می‌تواند منجر به جذب آلاینده‌های محیطی شود. با توجه به پراکنش بالای دوکفه‌ای‌های Saccostrea cucullata و Barbatia hellbingii در سواحل بوشهر، مطالعه حاضر به منظور ارزیابی پتانسیل این گونه‌ها در فیلتراسیون بیشتر جلبک کلرلا ولگاریس (chlorella vulgaris) انجام گردید. نرخ فیلتراسیون در دوکفه‌ای‌های Saccostrea cucullata و Barbatia hellbingii در دمای 25 درجه سانتی‌گراد و شوری 36ppt در آزمایشگاه با استفاده از جلبک کلرلا اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که نرخ فیلتراسیون Saccostrea cucullata و Barbatia hellbingii به ترتیب 46212/0 ± 3683/29 و 66055/0 ± 1453/31 بود که اختلاف قابل توجهی بین میانگین فیلتراسیون دو تیمار وجود داشت (05/0 P
علوم زیستی دریا
قاسم عشوری؛ وحید یاوری؛ محمود بهمنی؛ محمد علی یزدانی ساداتی؛ رضوان اله کاظمی؛ وحید مرشدی؛ مهرداد فتح اللهی
چکیده
دراین تحقیق توانایی تاسماهیان سیبری با میانگین وزنی 4/0±3/19گرم در مواجهه با دوره های گرسنگی کوتاه مدت و تغذیه مجدد برای یک دوره 40 روزه مورد مطالعه قرار گرفت. تیمار شاهد (F) چهار وعده روزانه در روز تا حد سیری تغذیه شد، تیمار اول (SRF1) 2 روز گرسنگی و 8 روز غذادهی مجدد، تیمار دوم (SRF2) 4 روز گرسنگی و 16 روز غذادهی مجدد و تیمار سوم (SRF3) 8 روز گرسنگی ...
بیشتر
دراین تحقیق توانایی تاسماهیان سیبری با میانگین وزنی 4/0±3/19گرم در مواجهه با دوره های گرسنگی کوتاه مدت و تغذیه مجدد برای یک دوره 40 روزه مورد مطالعه قرار گرفت. تیمار شاهد (F) چهار وعده روزانه در روز تا حد سیری تغذیه شد، تیمار اول (SRF1) 2 روز گرسنگی و 8 روز غذادهی مجدد، تیمار دوم (SRF2) 4 روز گرسنگی و 16 روز غذادهی مجدد و تیمار سوم (SRF3) 8 روز گرسنگی و 32 روز غذادهی مجدد را تجربه کردند. در پایان آزمایش نمونه های خون برای انجام آنالیزهای بیوشیمیایی از هر یک از تیمارهای آزمایشی گرفته شد. در پایان آزمایش، از نظر مقادیر هورمون کورتیزول و تیروکسین (T4) پلاسما بین گروه هایی که دوره های محرومیت غذایی را سپری کرده بودند و گروه شاهد اختلافی مشاهده نشد (05/0<P) ولی مقادیر تری یدوتروئین (T3) پلاسما در انتهای آزمایش در هر سه گروه محروم شده از غذا کمتر از شاهد بود که این کاهش تنها در گروه SRF1 معنی دار بود (05/0>P). در مقادیر متابولیت های پلاسمای سنجش شده اختلاف معنی داری بین گروه های آزمایشی یا شاهد مشاهده نشد (05/0<P). علاوه بر این، اختلاف شاخص های مرفولوژیکی نیز در گروه های آزمایشی با شاهد معنی دار نبود (05/0<P). نتایج این مطالعه نشان می دهد که تاسماهیان سیبری توان سازگاری فیزیولوژیکی و متابولیکی را در مقابل دوره های کوتاه مدت گرسنگی اعمال شده داشته و برگشت به شرایط اولیه بدنی پس از دریافت مجدد غذا در آنها صورت پذیرفته است.
علوم زیستی دریا
آتوسا نوری کوپائی؛ پرگل قوام مصطفوی؛ جلیل فلاح مهرآبادی؛ سید محمدرضا فاطمی
چکیده
راسته ی زوانتاریا (زوانتید) یکی از راسته های شاخه ی گزنه سانان است که در منطقه ی خلیج فارس کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. به همین لحاظ هدف از مطالعه ی حاضر بررسی تنوع زیستی این راسته با استفاده از مطالعات مورفولوژیک و مولکولی در جزیره هرمز می باشد. بدین منظور 34 کلنی متنوع در طیف وسیعی از رنگ و شکل از پهنه های جزر و مدی و نواحی کم عمق جزیره ...
بیشتر
راسته ی زوانتاریا (زوانتید) یکی از راسته های شاخه ی گزنه سانان است که در منطقه ی خلیج فارس کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. به همین لحاظ هدف از مطالعه ی حاضر بررسی تنوع زیستی این راسته با استفاده از مطالعات مورفولوژیک و مولکولی در جزیره هرمز می باشد. بدین منظور 34 کلنی متنوع در طیف وسیعی از رنگ و شکل از پهنه های جزر و مدی و نواحی کم عمق جزیره هرمز جمع آوری شد. پس از نمونه برداری ویژگی های مورفولوژیک هر نمونه با استفاده از عکس های میدانی ثبت گردید. سپس در آزمایشگاه DNA نمونه ها با استفاده از روش CTAB- Chloroform استخراج و قطعه ژنی میتوکندریائی 16S rDNA تکثیر و توالی یابی شد. نتایج شناسائی های مورفولوژیکی همراه با بررسی فیلوژنی توالی های به دست آمده از نشانگر میتوکندریائی حاکی از وجود سه گونه Zoanthus sansibaricus، Palythoa cf. mutuki وPalythoa tuberculosa از این راسته در منطقه مورد مطالعه می باشد. ویژگی های مورفولوژیک پیش از بررسی های مولکولی در تفکیک گونه ای زوانتیدها موفق نبود اما با شناسائی های مولکولی گونه ها، ویژگی های مورفولوژیک مطالعه ی حاضر از این پس می تواند به عنوان معیارهای شناسائی مورفولوژیک گونه ای زوانتیدها محسوب شود.
علوم زیستی دریا
محسن حیدری؛ حسین ذوالقرنین؛ نسرین سخایی؛ علی میرزایی؛ عبدالعلی موحدی نیا
چکیده
هدف از این مطالعه بررسی خواص ضداکسیدانی عصاره هیدروالکلی سه گونه جلبکی سبز، قهوه ای و قرمز بود. بالاترین و کمترین مقدار فنل را جلبک Laurencia snyderia (69/0±9/113 میلی گرم اسید گالیک در گرم عصاره) و جلبک سبز Entromorpha intestinalis (05/6±36/72 میلی گرم اسید گالیک در گرم عصاره) داشت. بیشترین مقادیر فلانوئید کل (95/1±05/41 میلی گرم روتین در گرم عصاره) را جلبک ...
بیشتر
هدف از این مطالعه بررسی خواص ضداکسیدانی عصاره هیدروالکلی سه گونه جلبکی سبز، قهوه ای و قرمز بود. بالاترین و کمترین مقدار فنل را جلبک Laurencia snyderia (69/0±9/113 میلی گرم اسید گالیک در گرم عصاره) و جلبک سبز Entromorpha intestinalis (05/6±36/72 میلی گرم اسید گالیک در گرم عصاره) داشت. بیشترین مقادیر فلانوئید کل (95/1±05/41 میلی گرم روتین در گرم عصاره) را جلبک قرمز L. snyderia و با این وجود کمترین مقادیر(41/0±7/12 میلی گرم روتین در گرم عصاره) را جلبک قهوه ای Cystoseira trinodisداشت. بیشترین فعالیت ضداکسیدانی با آزمون رادیکال آزینو بیس اتیل تیازولین سولفونیک (ABTS+) مربوط به جلبک L. snyderia وکمترین مقدار مربوط به جلبک C. trinodis بود. بین فعالیت ضداکسیدانی حاصل از عصاره هیدروالکلی جلبک های مورد مطالعه با استفاده از آزمونABTS اختلاف معنی داری بود.
علوم زیستی دریا
مونا تبرک؛ محمدرضا کلباسی؛ محمد صادق علوی یگانه
چکیده
اردک ماهی یکی از گونه‌های اقتصادی با ارزش حوزه جنوبی دریای خزر است. شناخت تنوع ژنتیکی آبزیان اهمیتی حیاتی در مدیریت و حفاظت از آنها دارد. از هفت جفت آغازگر ریزماهواه برای بررسی 60 نمونه اردک ماهی از دو تالاب انزلی و امیرکلایه واقع در استان گیلان استفاده شد. میانگین تعداد الل مشاهده شده در نمونه‌های تالاب انزلی 286/5 و امیرکلایه 429/3 ...
بیشتر
اردک ماهی یکی از گونه‌های اقتصادی با ارزش حوزه جنوبی دریای خزر است. شناخت تنوع ژنتیکی آبزیان اهمیتی حیاتی در مدیریت و حفاظت از آنها دارد. از هفت جفت آغازگر ریزماهواه برای بررسی 60 نمونه اردک ماهی از دو تالاب انزلی و امیرکلایه واقع در استان گیلان استفاده شد. میانگین تعداد الل مشاهده شده در نمونه‌های تالاب انزلی 286/5 و امیرکلایه 429/3 بود. میانگین هتروزایگوسیتی مشاهده شده و مورد انتظار به ترتیب 626/0 و 662/0 بدست آمد. آنالیز واریانس مولکولی تنوع ژنتیکی 73% بین جمعیتها و 27% درون جمعیتها نشان داد. نتایج، انحراف از تعادل هاردی- واینبرگ نشان داد تمام نمونه‌ها خارج از تعادل قرار داشتند. علائمی از تنگنای ژنتیکی در جمعیتها این گونه قابل مشاهده است که ضروری است تا با اتخاذ تصمیمات مناسب مدیریت ژنتیکی در این خصوص اقدام گردد. از آنجا که دندروگرام ترسیمی وآزمون واریانس مولکولی بیانگر تمایز بارز و وجود دو جمعیت کاملا مجزا در این دو تالاب بود که میبایست در مدیریت ذخایر این گونه مدنظر برنامه ریزیهای شیلاتی کشور قرار گیرد.
علوم زیستی دریا
پروا سفری؛ مسعود رضائی؛ امیررضا شویک لو؛ الهام گرمسیری؛ آریا باباخانی
چکیده
امروزه آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی نسبت به سنتزی سالم‌تر و ایمن‌تر بوده و محدود به منابع خشکی نمی‌باشند. براساس منابع علمی جلبک‌های دریایی منبعی غنی از ترکیبات آنتی‌اکسیدانی طبیعی هستند. در این مطالعه خاصیت آنتی‌اکسیدانی دو گونه جلبک سبز Chaetomorpha sp و جلبک قهوه‌ای Colpomenia sinuosa و تأثیر حلال‌های مختلف در استخراج ترکیبات آنتی‌اکسیدانی ...
بیشتر
امروزه آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی نسبت به سنتزی سالم‌تر و ایمن‌تر بوده و محدود به منابع خشکی نمی‌باشند. براساس منابع علمی جلبک‌های دریایی منبعی غنی از ترکیبات آنتی‌اکسیدانی طبیعی هستند. در این مطالعه خاصیت آنتی‌اکسیدانی دو گونه جلبک سبز Chaetomorpha sp و جلبک قهوه‌ای Colpomenia sinuosa و تأثیر حلال‌های مختلف در استخراج ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مورد بررسی قرار گرفت. عصاره‌ها براساس روش استخراج غوطه‌وری طی 24 ساعت در دمای اتاق (26-28درجه سانتی‌گراد) توسط حلال‌های استون، اتانول، متانول در ترکیب با آب (30/70%) و آب 100% استخراج شدند. محتوای فنول کل و میزان قدرت کاهندگی آهن، فعالیت جذب رادیکال آزاد DPPH و فعالیت آنتی‌اکسیدانی کل عصاره‌های مختلف مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان داد که عصاره‌های استونی قابلیت بیشتری برای استخراج ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و پلی‌فنولی در مقایسه با سایر تیمارها داشته‌اند. همچنین گونه Chaetomorpha sp در مقایسه با گونه C. sinuosa میزان فنول کل، قدرت کاهندگی آهن و فعالیت آنتی‌اکسیدانی بالاتری نشان داد اما گونه قهوه‌ای فعالیت جذب رادیکال بالاتری داشت. تفاوت در میزان استخراج ترکیبات آنتی‌اکسیدانی می‌تواند به نوع حلال، ترکیب هدف و نوع گونه جلبک بستگی داشته باشد. از این رو جلبک‌ها پتانسیل استفاده به عنوان منابع طبیعی آنتی‌اکسیدان‌ها در صنایع غذایی و دارویی را دارا می‌باشند.
علوم زیستی دریا
سراج بیتا؛ مهرزاد مصباح؛ علی شهریاری؛ مسعود قربان پور نجف آبادی
چکیده
در این تحقیق تولید نانوذرات نقره با استفاده از عصاره جلبک دریایی Sargassum angustifolium با روش زیستی خارج سلولی انجام شد. روش‌های زیستی تولید نانوذرات نسبت به روش‌های شیمیایی موثرتر و با محیط زیست سازگاری بیشتری دارند. نتایج به‌دست آمده از طیف سنجی UV-Vis، TEM و FT-IR تولید زیستی نانوذرات نقره با استفاده از جلبک مورد آزمایش را تایید کرد. پس از اضافه ...
بیشتر
در این تحقیق تولید نانوذرات نقره با استفاده از عصاره جلبک دریایی Sargassum angustifolium با روش زیستی خارج سلولی انجام شد. روش‌های زیستی تولید نانوذرات نسبت به روش‌های شیمیایی موثرتر و با محیط زیست سازگاری بیشتری دارند. نتایج به‌دست آمده از طیف سنجی UV-Vis، TEM و FT-IR تولید زیستی نانوذرات نقره با استفاده از جلبک مورد آزمایش را تایید کرد. پس از اضافه نمودن نیترات نقره به عصاره جلبک، رنگ مخلوط حاصل با گذشت زمان از قهوه‌ای متمایل به زرد به رنگ قهوه‌ای تیره تغییر پیدا کرد. حداکثر پیک جذب نانوذرات توسط UV-Vis در محدوده 406 نانومتر مشاهده شد که نشان دهنده احیاء یونهای نقره و تولید نانوذرات نقره با استفاده از عصاره جلبک سارگاسوم می‌باشد. نانوذرات تولیدشده دارای شکل کروی و با اندازه 54/32 نانومتر بودند. همچنین بر اساس آنالیز FT-IR، عامل احتمالی احیاء یونهای نقره و تبدیل آن به نانوذرات نقره، ترکیبات فیتوشیمیایی موجود در جلبک سارگاسوم می‌باشد.
علوم زیستی دریا
ابراهیم علیزاده دوغیکلایی؛ محمد نوری؛ ناصر آق
دوره 11، شماره 2 ، مرداد 1391، ، صفحه 1-7
چکیده
در این تحقیق، تاثیر شوری‌های50، 100، 150، 200 و 250 ppt بر تراکم و ترکیب جمعیتی آرتمیای بکرزا مورد بررسی قرار گرفت. پس از تخم گشایی سیست‌ها،200 عدد ناپلیوس در ظروف استوانه‌ای مخروطی 5/1 لیتری حاوی یک لیتر آب با شوری‌های مذکور تا مرحله بلوغ پرورش داده شدند. پس از بلوغ آرتمیاها، 3 ماده بکرزا به صورت تصادفی از هر 5 سطح شوری جدا شده و در 4 تکرار ...
بیشتر
در این تحقیق، تاثیر شوری‌های50، 100، 150، 200 و 250 ppt بر تراکم و ترکیب جمعیتی آرتمیای بکرزا مورد بررسی قرار گرفت. پس از تخم گشایی سیست‌ها،200 عدد ناپلیوس در ظروف استوانه‌ای مخروطی 5/1 لیتری حاوی یک لیتر آب با شوری‌های مذکور تا مرحله بلوغ پرورش داده شدند. پس از بلوغ آرتمیاها، 3 ماده بکرزا به صورت تصادفی از هر 5 سطح شوری جدا شده و در 4 تکرار به مدت 12 هفته پرورش داده شدند. آرتمیاها و زادهها در طول دوره پرورش به چهار گروه (1) ناپلی- متاناپلی، (2) آرتمیاهای جوان، (3) آرتمیاها در مرحله قبل از بلوغ و (4) آرتمیاهای بالغ تقسیم شده و هر هفته یکبار بطور کامل شمارش شدند. نتایج نشان داد که بیشترین جمعیت بالغین و ناپلی- متاناپلی در شوری 100 ppt تولید میشود. همچنین بیشترین میزان مراحل پست لاروی و جوان آرتمیا در شوری 50ppt دیده شد. جمعیت آرتمیای بالغ در طول دوره پرورش افزایش و سایر مراحل رشد آرتمیا کاهش یافت. با توجه به یافتههای تحقیق یک رابطه معکوس بین افزایش شوری با شکوفایی جمعیت در آرتمیای بکرزا مشاهده شد. نتایج تحقیق نشان داد که شوری‌های پایین برای رشد جمعیت آرتمیای بکرزا مناسبتر است.
علوم زیستی دریا
شفاء حویزاوی؛ احمد سواری؛ سیمین دهقان مدیسه؛ بابک دوست شناس؛ حسین پاشا زانوسی
دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1391، ، صفحه 1-15
چکیده
حضور هر گونه استرس و تغییر در اکوسیستم های دریایی می تواند تأثیرات به سزایی بر جانداران و پتانسیل های اکولوژیکی و اقتصادی این مناطق با ارزش بگذارد. از اینرو پایش مستمر سلامت اکولوژیک به منظور ارزیابی سلامت این زیستگاه ها اهمیت دارد. در این مطالعه از شاخص زیستی Azti Marine Biotic Index)) AMBI به منظور ارزیابی سلامت منطقه ساحلی بحرکان که یکی از مناطق ...
بیشتر
حضور هر گونه استرس و تغییر در اکوسیستم های دریایی می تواند تأثیرات به سزایی بر جانداران و پتانسیل های اکولوژیکی و اقتصادی این مناطق با ارزش بگذارد. از اینرو پایش مستمر سلامت اکولوژیک به منظور ارزیابی سلامت این زیستگاه ها اهمیت دارد. در این مطالعه از شاخص زیستی Azti Marine Biotic Index)) AMBI به منظور ارزیابی سلامت منطقه ساحلی بحرکان که یکی از مناطق مهم صیادی و میادین مهم نفتی خلیج فارس به شمار می رود، استفاده گردید. نتایج این شاخص نشان داد که منطقه مطالعاتی ما دارای وضعیت خوب اکولوژیکی است و گروه غالب در این منطقه خانواده Ophiuridae متعلق به گروه اکولوژیکی II می باشد. بر اساس شاخص غنای گونه ای و تنوع، منطقه دارای وضعیت ضعیف اکولوژیکی می باشد. مغایرت نتایج این شاخص ها احتمالاً به علت تفاوت در فاکتورهای تأثیر گذار بر نتیجه این شاخص ها می باشد. نرخ پائین تعویض آب و دما و شوری بالا موجب می شود غنا و تنوع فون بنتیک در این منطقه به طور طبیعی پائین باشد. تنوع پایین در اعماق کم می تواند به علت کاهش اکسیژن به وسیله مواد آلی در نواحی ساحلی باشد. در مطالعه حاضر به دلیل غالبیت بالای خانواده Ophiuridae تنوع کاهش پیدا کرده و با توجه به اینکه این خانواده متعلق به گروه اکولوژیک II می باشد، شاخص AMBI که از نسبت بین گونه های مقاوم و حساس در برابر شیب استرس و افزایش آلودگی بدست می آید، وضعیت خوب اکولوژیک را نشان می دهد.
علوم زیستی دریا
فاطمه فداکارماسوله؛ باقر مجازی‌امیری؛ علیرضا میر واقفی؛ محمدعلی نعمت‌اللهی
دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1391، ، صفحه 31-40
چکیده
کادمیوم از جمله فلزات سنگین وارد شده به دریای خزر و اکوسیستم های رودخانه های اطراف آن می باشد هدف از این مطالعه نحوه تاثیر گذاری این فلز بر روند اسپرماتوژنز در بافت بیضه ماهی سفید دریای خزر و ارزیابی تحرک اسپرماتوزوئیدهای آن می باشد. در آزمایش اول بافت بیضه ماهی در معرض غلظت های 5-10، 6-10 و 7-10 مولار کلرید کادمیوم، به مدت 3 و 6 روز در شرایط ...
بیشتر
کادمیوم از جمله فلزات سنگین وارد شده به دریای خزر و اکوسیستم های رودخانه های اطراف آن می باشد هدف از این مطالعه نحوه تاثیر گذاری این فلز بر روند اسپرماتوژنز در بافت بیضه ماهی سفید دریای خزر و ارزیابی تحرک اسپرماتوزوئیدهای آن می باشد. در آزمایش اول بافت بیضه ماهی در معرض غلظت های 5-10، 6-10 و 7-10 مولار کلرید کادمیوم، به مدت 3 و 6 روز در شرایط Invitro کشت گردید و در آزمایش دوم تحرک اسپرماتوزوآی ماهیان در معرض محلول هایی با غلظت های 0، 01/0، 1/0، 1، 10، 100 و 1000 میلی گرم در لیتر کلرید کادمیوم مورد سنجش قرار گرفت. اندازه سلول های جنسی با افزایش غلظت کادمیوم و افزایش مدت زمان تماس به صورت معنی داری کاهش پیدا کرد (001/0>P) و تعداد سلولهای اسپرماتوسیت نیز به دلیل کاهش سرعت اسپرماتوژنز کاهش یافت. کاهش تحرک اسپرماتوزوئید ها با افزایش غلظت به طور معنی داری کاهش یافت (05/0P<) و در غلظت 1000 میلی گرم در لیتر کاملا متوقف شدند. کاهش کیفیت و کمیت مشاهده شده در سلول های جنسیمی تواند از تولید بچه ماهیان سالم جلوگیری کرده و طی سال های متمادی ذخایر ارزشمند این ماهی را با مشکل جدی روبرو کند.
علوم زیستی دریا
غلامرضا اسکندری؛ احمد سواری؛ پریتا کوچنین؛ سید امین الله تقوی
دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1391، ، صفحه 49-57
چکیده
در مطالعه حاضر روند ساختار صید، مرگ و میر و بهره برداری ماهی شوریده (Otolithes ruber)در ده سال گذشته 1388-1379 در شمال غربی خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری در دریا توسط تور ترال با کشتی تحقیقاتی اختر به مدت یکسال (87-86) در مناطق صیادی در سواحل شمال غربی خلیج فارس در سواحل خوزستان انجام شد. همچنین اطلاعات صید و فراوانی در ده سال گذشته ...
بیشتر
در مطالعه حاضر روند ساختار صید، مرگ و میر و بهره برداری ماهی شوریده (Otolithes ruber)در ده سال گذشته 1388-1379 در شمال غربی خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری در دریا توسط تور ترال با کشتی تحقیقاتی اختر به مدت یکسال (87-86) در مناطق صیادی در سواحل شمال غربی خلیج فارس در سواحل خوزستان انجام شد. همچنین اطلاعات صید و فراوانی در ده سال گذشته از طریق برنامه آماری شیلات و پژوهشکده آبزی پروری جنوب کشور جمع آوری گردید. تعیین سن از طریق قرائت حلقه های سالانه بر روی برش اتولیت انجام گردید. پارامترهای رشد بر اساس اطلاعات سنی و طولی نمونه های بدست آمده از دریا به منظور استفاده در تخمین مرگ و میر طبیعی تعیین شد. مرگ و میر کل از طریق شیب نمودار سن و لگاریتم صید( منحنی صید بر اساس داده های سنی ) و مرگ و میر طبیعی از فرمول تجربی پائولی محاسبه شد. میانگین طول صید ماهی شوریده در ده سال گذشته بین 35 تا 39 سانتی متر، دامنه طولی بین 12 تا 58 سانتی متر و بیشترین فراوانی در دامنه طولی بین 28 تا 44 سانتی متر مشاهده شد. پراکنش طولی در طی این بررسی نرمال بود. حداکثر میزا ن صید در دامنه طولی 40 تا 48 سانتی متر و دامنه سنی 2تا 3 سالگی بدست آمد. میانگین مرگ و میر کل، طبیعی و صیادی به ترتیب برابر 98/0، 56/0 و 42/0 می باشد. مرگ و میر طبیعی در گروه های سنی 0 و 1 بیشتر و در گروه های سنی بعدی کاهش چشمگیری ملاحظه شد. ضریب بهره برداری در ده سال گذشته برابر 42/0 که نشان دهنده نزدیک بودن به بهره برداری کامل می باشد و ضرورت رعایت بیشتر استراتژی های برداشت احساس می شود.
علوم زیستی دریا
معصومه محمودی؛ علیرضا صفاهیه؛ یدالله نیک پور؛ کمال غانمی
دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1391، ، صفحه 58-67
چکیده
این مطالعه به منظور تعیین غلظت هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای در آب دریا در مناطق جزر و مدی بوشهر در سال 1387 در ماههای مرداد و بهمن و مقایسه آن با استانداردهای جهانی و مطالعات انجام شده در سایر نقاط دنیا انجام شد. 5 ایستگاه مختلف در طول ساحل بوشهر انتخاب و از هر ایستگاه سه نمونه آب دریا برداشته شد. پس از استخراجPAHs نمونه ها توسط حلال ...
بیشتر
این مطالعه به منظور تعیین غلظت هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای در آب دریا در مناطق جزر و مدی بوشهر در سال 1387 در ماههای مرداد و بهمن و مقایسه آن با استانداردهای جهانی و مطالعات انجام شده در سایر نقاط دنیا انجام شد. 5 ایستگاه مختلف در طول ساحل بوشهر انتخاب و از هر ایستگاه سه نمونه آب دریا برداشته شد. پس از استخراجPAHs نمونه ها توسط حلال هگزان، این ترکیبات توسط دستگاه(Knauer)HPLC آنالیز و اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد غلظت tPAHs در آب ایستگاههای مورد مطالعه در مرداد ماه به ترتیب در ایستگاههای رافائل، شغاب، آب شیرین کن، لیان و هلیله، 0/31، 8/20، 0/4، 6/17 و 3/12 میکروگرم بر لیتر بوده است. در بهمن ماه مقدار tPAHsبه ترتیب ایستگاههای فوق الذکر 4/38، 0/23، 4/5، 3/19 و2/17 میکروگرم بر لیتر بوده است. غلظت tPAHs در ایستگاههای مورد مطالعه اختلاف معنی دار آماری بین ماههای مرداد و بهمن نداشته است. غلظت tPAHs درایستگاههای مورد مطالعه تفاوت معنی دارآماری داشته است(05/0P<). ایستگاه رافائل بیشترین و آب شیرین کن کمترین مقدار tPAHs را دارا بوده اند. در میان ترکیباتtPAHs ، فنانترن بیشترین غلظت و نفتالن کمترین غلظت را داشته است. غلظت tPAHsدر آب سواحل بوشهر نسبت به سایر مناطق جهان بیشتر بوده است. همچنین مقدار ترکیبات آنتراسن، فنانترن، پایرن و فلورانتناز مقدار رهنمودی محیط زیست کانادا بیشتر بوده است. غلظت PAHs سرطانزا در مقایسه با PAHs غیرسرطانزا بسیار ناچیز بوده است. با توجه به آلودگی PAHs در آبهای ساحل بوشهر، نظارت دقیقتر بر کنترل و کاهش ورود نفت و فاضلاب به آب های ساحلی و همچنین پایش مداوم ترکیبات PAHsدر منطقه پیشنهاد می شود.