حدیثه کشیری؛ علی شعبانی؛ بهاره شعبانپور؛ محمد رضایی
دوره 10، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 4-14
چکیده
ماهی کلمه یکی از گونههای ارزشمند ماهیان استخوانی بوده که در نواحی جنوبی دریای خزر از نظر اقتصادی حائز اهمیت می باشد. بررسیها نشان داده که تکثیر طبیعی این گونه طی سالهای اخیر کاهش یافته است. در حال حاضر بازسازی ذخایر ماهی کلمه از طریق تکثیر مصنوعی صورت می گیرد. در این راستا، کاهش ذخیره ژنی این گونه از نگرانیهای اصلی در ادامه این ...
بیشتر
ماهی کلمه یکی از گونههای ارزشمند ماهیان استخوانی بوده که در نواحی جنوبی دریای خزر از نظر اقتصادی حائز اهمیت می باشد. بررسیها نشان داده که تکثیر طبیعی این گونه طی سالهای اخیر کاهش یافته است. در حال حاضر بازسازی ذخایر ماهی کلمه از طریق تکثیر مصنوعی صورت می گیرد. در این راستا، کاهش ذخیره ژنی این گونه از نگرانیهای اصلی در ادامه این مسیر می باشد. در تحقیق حاضر، جهت بررسی ساختار جمعیتی ماهی کلمه تعداد 54 نمونه ماهی از مناطق انزلی و گمیشان (27 نمونه از هر منطقه) در بهار سال 1386 صید گردید. DNA ژنومی نمونه ها به روش فنل-کلروفرم استخراج و با استفاده از 10 لوکوس ریزماهوارهای مورد بررسی قرار گرفت. در بررسی پارامترهای تنوع ژنتیکی (تالاب گمیشان: تعداد الل در سطح لوکوس: 4/11Na=، تعداد الل موثر: 92/7 Ne=، هتروزایگوسیتی مشاهده شده:69/0Ho= و هتروزایگوسیتی مورد انتظار85/0He=) (تالاب انزلی: 2/10Na=، 38/7 Ne=، 71/0 Ho= و 84/0 He=)، تفاوت معنیداری بین مناطق مورد نظر مشاهده نشد (05/0<P). آنالیز واریانس مولکولی نشان داد که تنوع بالایی (%95) در درون جمعیت های مورد بررسی وجود دارد. میزان شاخص Fst، 046/0 به دست آمد که نشان دهنده وجود تمایز ژنتیکی پایین بین مناطق انزلی و گمیشان می باشد. 10 نمونه از 20 تست مورد بررسی، انحراف معنی داری (05/0P≤) از تعادل هاردی- واینبرگ نشان دادند که علت عمده آن را می توان به کاهش هتروزایگوسیتی نسبت داد. همچنین نتایج حاصل از ترسیم دندروگرام بر اساس فاصله ژنتیکی نشان داد که احتمالا دو جمعیت مورد بررسی مجزا می باشند.
آسیه میرعالی؛ عبدالعلی موحدی نیا؛ رحیم عبدی؛ امیرپرویز سلاطی
دوره 10، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 15-21
چکیده
تعادل آب و الکترولیتها در محیطهای هایپراسمتیک دریایی و هایپواسمتیک برای موجودات آبزی اهمیت حیاتی دارد. کلیهها به عنوان یکی از اندامهای دفعی نقش مهمی در تنظیم اسمزی و حفظ و نگهداری هومئوستازی مایعات بدن ایفا میکند. در این مطالعه اثر اعمال شوریهای مختلف بر تغییرات ساختار کلیه در ماهی صبیتی Sparidentex hasta مورد بررسی قرار گرفت. ...
بیشتر
تعادل آب و الکترولیتها در محیطهای هایپراسمتیک دریایی و هایپواسمتیک برای موجودات آبزی اهمیت حیاتی دارد. کلیهها به عنوان یکی از اندامهای دفعی نقش مهمی در تنظیم اسمزی و حفظ و نگهداری هومئوستازی مایعات بدن ایفا میکند. در این مطالعه اثر اعمال شوریهای مختلف بر تغییرات ساختار کلیه در ماهی صبیتی Sparidentex hasta مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه با 4 تیمار و سه تکرار انجام شد. در هر تانک تکرار 15 عدد ماهی در مخازن پلی اتیلن 300 لیتری قرار داده شده بود و دوره آزمایشی مواجهه با شوری های مختلف به مدت 14 روز به طول انجامید. تیمارها شامل شوری های 5، 20، 60 گرم در لیتر و شوری کنترل (40گرم در لیتر) بودند. نتایج مطالعه تغییرات در قسمت میانی کلیه، قطر لومن توبول پروکسیمال ابتدایی در 24 ساعت اول قرارگیری در شوری 5 و 20 گرم در لیتر افزایش معنیداری مشاهده شد (05/0P<). قطر لومن توبول پروکسیمال در قسمت دوم در طی سازش با شوریهای مختلف در طول دوره نمونهبرداری تغییر معنیداری را نشان نداد ( 05/0P>). قطر لومن توبول دیستال در قسمت میانی کلیه در تیمار 60 گرم در لیتر در روز دوم آزمایش افزایش معنیداری نشان داد (05/0P<). همچنین در شوریهای 5 و 40 گرم در لیتر در 24 ساعت اول اختلاف معنیداری مشاهده شد (05/0P<). بررسی ضخامت دیواره قسمتهای مختلف لولهی ادراری در قسمت میانی و انتهایی کلیه اختلاف معنیداری نشان نداد( 05/0P>). بر اساس نتایج به دست آمده، تغییرات در ساختار بافتی کلیه طی 48-24 ساعت پس از استرس وارد شده به حالت پایه بازمیگردد، که نشان دهندهی غلبه ماهی بر استرس محیطی وارد شده است.
محمدرضا صحرائیان؛ وحید یاوری؛ جاسم غفله مرمضی؛ ابراهیم رجب زاده؛ حسین پاشا زانوسی
دوره 10، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 22-33
چکیده
به منظور تعیین سطح مناسب پروتئین و انرژی ماهی شانک زرد باله (Acanthopagrus latus) در مراحل انگشت قدی آزمایشی براساس طرح فاکتوریل برای سه سطح پروتئین خام(45,55،65درصد) و سه سطح انرژی(20،22،24کیلو ژول بر گرم) طراحی گردید. در طی این فرآیند 9جیره آماده شد که در سه تکرار بر روی 540 قطعه بچه ماهی انگشت قد شانک زرد باله به وزن اولیه 2.1± 12 گرم که در تانک 300 لیتری ...
بیشتر
به منظور تعیین سطح مناسب پروتئین و انرژی ماهی شانک زرد باله (Acanthopagrus latus) در مراحل انگشت قدی آزمایشی براساس طرح فاکتوریل برای سه سطح پروتئین خام(45,55،65درصد) و سه سطح انرژی(20،22،24کیلو ژول بر گرم) طراحی گردید. در طی این فرآیند 9جیره آماده شد که در سه تکرار بر روی 540 قطعه بچه ماهی انگشت قد شانک زرد باله به وزن اولیه 2.1± 12 گرم که در تانک 300 لیتری ذخیره شده و روزانه 2 بار در حد سیری تغذیه می شدند، موردآزمایش قرار گرفت. در نهایت طی 8 هفته پرورش نتایجی به قرار زیر به دست آمد. درصد بازماندگی تحت تاثیر سطوح مختلف انرژی و پروتئین قرار نداشت (05/0P<). میانگین رشد نهایی، نرخ رشد ویژه و کارایی غذایی تحت تاثیر سطوح مختلف پروتئین تغییر کرد(05/0P<). میزان ابقای پروتئین باافزایش میزان انرژی افزایش معنی داری را نشان می دادند (05/0P>). سطوح مختلف انرژی و پروتئین بر روی میزان کارائی پروتئین و شاخص کبدی ( HSI) بی تاثیر بود(05/0P>). .با افزایش میزان انرژی در سطوح ثابت پروتئین، میزان ابقای پروتئین و کارائی پروتئین از سطح 20 تا 24 کیلوژول بر گرم افزایش می یافت.سطوح مختلف پروتئین و انرژی بر روی ترکیبات بدن از جمله رطوبت وخاکستر موثر بود (05/0P<) ولی هیچ کدام از دو فاکتور ذکر شده روی سطوح مختلف پروتئین لاشه تاثیری نداشتند (05/0P>) با افزایش میزان چربی جیره بر محتوای چربی لاشه افزوده می شد (05/0P<). در نهایتا از بررسی نتایج حاصل از پارامتر های رشد، تغدیه وآنالیزلاشه سطح مطلوب پروتئین ،انرژی و نسبت P/E برای گونه شانک باله زرد به ترتیب47/57-20/56 درصد، 56/24-9/21کیلو ژول بر گرم و95/25- 15/23 میلی گرم بر کیلو ژول محاسبه گردید.
آرش اکبر زاده؛ حسین خارا؛ شعبانعلی نظامی؛ مسعود ستاری؛ سید عباس موسوی؛ سید ابوالفضل جوادی؛ مهران آذرخش؛ رضا شامخی؛ حسین طالشیان
دوره 10، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 34-46
چکیده
در این مطالعه با استفاده از 39 ویژگی ریخت سنجی و 13 متغیر شمارشی، وجود تغییرات ریخت شناسی و دو شکلی جنسی در ماهی قزل آلای خال قرمزSalmo trutt fario ساکن دو رودخانه واقع در غرب و شرق استان گیلان (به ترتیب رودخانه های چسلی و خرما) مورد بررسی قرار گرفت. در نتایج حاصل از تحلیل واریانس یک طرفه برای ویژگی های ریخت سنجی اصلاح شده و شمارشی، به ترتیب 25 و ...
بیشتر
در این مطالعه با استفاده از 39 ویژگی ریخت سنجی و 13 متغیر شمارشی، وجود تغییرات ریخت شناسی و دو شکلی جنسی در ماهی قزل آلای خال قرمزSalmo trutt fario ساکن دو رودخانه واقع در غرب و شرق استان گیلان (به ترتیب رودخانه های چسلی و خرما) مورد بررسی قرار گرفت. در نتایج حاصل از تحلیل واریانس یک طرفه برای ویژگی های ریخت سنجی اصلاح شده و شمارشی، به ترتیب 25 و شش ویژگی در بین نمونه های دو منطقه در سطوح مختلف دارای تفاوت معنی دار بود، که نشان دهنده وجود تنوع نسبتاً بالای فنوتیپی در ماهیان دو منطقه مورد مطالعه می باشد. همچنین مابین ماهیان نر و ماده اختلاف معنی دار چندانی مشاهده نشد که دال بر عدم وجود دو شکلی جنسی در ماهیان مورد مطالعه بود. نمودارهای حاصل از توابع متمایز کننده 1 و 2 برای ویژگی های ریخت سنجی و شمارشی نشان داد که نمونه های دو منطقه مورد مطالعه به طور کامل و 100% از هم جدا هستند. مابین ماهیان نر و ماده نیز تنها در رودخانه چسلی و آن هم روی تابع دوم تفاوت هایی مشاهده شد، اما در رودخانه خرما تفاوت ریختی بین نرها و ماده ها مشاهده نشد. همچنین به طور میانگین، درصد افرادی که به طور صحیح در جمعیت اصلی خود جای گرفتند برای ویژگی های ریخت سنجی و شمارشی به ترتیب 4/87 % و 1/70 % بود.
مجید ساعدی؛ مسعود سجادی؛ حسین حسین زاده صحافی؛ حسین عمادی
دوره 10، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 47-55
چکیده
جهت ارزیابی تاثیر جایگزینی آرد ماهی با آرد سویا در جیره غذایی ماهی پاکوی قرمز بر روی عملکرد رشد و مورفولوژی روده یک آزمایش تغذیه ای به مدت 8 هفته انجام شد. 5 جیره غذایی ایزونیتروژنیک و ایزوکالریک (46/0 ± 04/32 درصد پروتئین و 31/0± 26/17 KJ/g انرژی ناخالص) فرموله شدند. تیمار شاهد حاوی 50 درصد آرد ماهی بود، درحالیکه 4 جیره غذایی دیگر حاوی 5/16، ...
بیشتر
جهت ارزیابی تاثیر جایگزینی آرد ماهی با آرد سویا در جیره غذایی ماهی پاکوی قرمز بر روی عملکرد رشد و مورفولوژی روده یک آزمایش تغذیه ای به مدت 8 هفته انجام شد. 5 جیره غذایی ایزونیتروژنیک و ایزوکالریک (46/0 ± 04/32 درصد پروتئین و 31/0± 26/17 KJ/g انرژی ناخالص) فرموله شدند. تیمار شاهد حاوی 50 درصد آرد ماهی بود، درحالیکه 4 جیره غذایی دیگر حاوی 5/16، 33، 5/49 و 66 درصد آرد سویا یا جایگزینی 25 (25SMP)، 50 (50SMP)، 75 (75SMP) و 100 درصد (100SMP) پروتئین آرد ماهی بودند. 195 قطعه بچه ماهی انگشت قد با میانگین وزنی 07/0 ± 8/1 گرم در 5 تیمار (هر تیمار حاوی 3 تکرار) به طور تصادفی تقسیم شدند. پس از 8 هفته غذادهی، وزن بدست آمده و ضریب رشد ویژه در تیمارهای 25SMP و50SMP به طور معنی داری بیشتر از سایر تیمارها بود (05/0>P). ماهیان تیمار50SMP به طور معنی داری مقدار مصرف غذای بیشتری از سایر تیمارها داشتند (05/0>P). تیمار 100SMP بیشترین (ضعیفترین) مقدار ضریب تبدیل غذایی را نسبت به سایر تیمارها داشت (05/0>P)، ولی اختلاف معنی داری در 4 تیمار دیگر مشاهده نشد. التهاب و آتروفی در روده ماهیان تیمارهای مختلف مشاهده نشد، اما طول پرز روده تیمارهای 25SMP و50SMP به طور معنی داری بیشتر از سایر تیمارها بودند (05/0>P). نتایج آزمایش موجود نشان داد که می توان پروتئین آرد سویا را تا 50 درصد جایگزین پروتئین آرد ماهی در جیره غذایی پاکوی قرمز نمود و این می تواند اجازه تولید یک جیره اقتصادی بدون عملکرد منفی در رشد را فراهم کند.
مصطفی اله وردی؛ علی دادالهی سهراب؛ علیرضا صفاهیه؛ احمد سواری
دوره 10، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 55-66
چکیده
توانایی دو گونه جلبک ماکروسکوپی Ulva intestinalis و Sargassum angustifoliumدر تجمع زیستی فلزات سنگین نیکل، کادمیم، مس و سرب و امکان استفاده از محتوای کلروفیل آنها به عنوان شاخص استرس فلزی مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه های جلبک و رسوب از 4 ایستگاه ساحلی در محدوده استان بوشهر، در طی دو فصل سرد (بهمن ماه 1387) و گرم (تیر ماه 1388) جمع آوری گردید. فلزات سنگین با کمک ...
بیشتر
توانایی دو گونه جلبک ماکروسکوپی Ulva intestinalis و Sargassum angustifoliumدر تجمع زیستی فلزات سنگین نیکل، کادمیم، مس و سرب و امکان استفاده از محتوای کلروفیل آنها به عنوان شاخص استرس فلزی مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه های جلبک و رسوب از 4 ایستگاه ساحلی در محدوده استان بوشهر، در طی دو فصل سرد (بهمن ماه 1387) و گرم (تیر ماه 1388) جمع آوری گردید. فلزات سنگین با کمک اسیدنیتریک غلیظ و داغ (65 درصد)، استخراج و به وسیله دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شدند. استخراج و اندازه گیری کلروفیل جلبکها نیز با کمک استون (90 درصد) و دستگاه اسپکتروفوتومتر صورت پذیرفت. میانگین غلظت فلزات نیکل، کادمیم، مس و سرب در رسوبات به ترتیب 17/32، 38/6، 90/6 و 96/45 میکروگرم در گرم وزن خشک، در جلبک U.intestinalis به ترتیب 27/29، 08/4، 78/6 و 08/32 میکروگرم در گرم وزن خشک و در جلبک S.angustifolium به ترتیب 00/15، 78/3، 13/5 و 30/18 میکروگرم در گرم وزن خشک به دست آمد. ضرایب همبستگی پیرسون بین غلظت سرب در رسوبات و جلبک U.intestinalis و همچنین بین غلظت سرب و کادمیم در رسوبات و جلبک S.angustifolium معنی دار بود. نتایج نشان داد که جلبک U.intestinalis در مقایسه با جلبک S.angustifoliumتوانایی بیشتری برای تجمع زیستی فلزات سنگین دارد و جلبک قهوه ای S. angustifolium، حساسیت بیشتری نسبت به تغییرات غلظت فلزات دارد. نتایج نشان داد که تغییرات غلظت کلروفیل در جلبک S.angustifolium بهتر می تواند تغییرات غلظت فلزات سنگین در محیط را انعکاس بدهد. همچنین به نظر می رسد تغییرات نسبت کلروفیل ها در هر دو گونه جلبکی (b/a و c/a) تغییرات غلظت فلزات سنگین را در مقایسه با تغییرات غلظت هر یک از کلروفیلهای a، b و c، بهتر منعکس کرده باشد.
شایان قبادی؛ مجید رزاقی منصور؛ رضا اکرمی؛ کیا امانی دنجی؛ عباس اسماعیلی ملاء
دوره 10، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 67-77
چکیده
این پژوهش به منظور ارزیابی تأثیر سطوح مختلف پربیوتیک مانان الیگوساکارید بر شاخص های رشد، بازماندگی، ترکیب لاشه و تراکم لاکتوباسیل روده در فیل ماهی (Huso huso) جوان پرورشی به مدت 46 روز انجام گرفت. آزمایش با استفاده از طرح کاملاٌ تصادفی شامل سطوح صفر (شاهد)، 2 و 4 گرم پربیوتیک مانانالیگوساکارید به ازای هر کیلوگرم جیره در قالب سه تیمار ...
بیشتر
این پژوهش به منظور ارزیابی تأثیر سطوح مختلف پربیوتیک مانان الیگوساکارید بر شاخص های رشد، بازماندگی، ترکیب لاشه و تراکم لاکتوباسیل روده در فیل ماهی (Huso huso) جوان پرورشی به مدت 46 روز انجام گرفت. آزمایش با استفاده از طرح کاملاٌ تصادفی شامل سطوح صفر (شاهد)، 2 و 4 گرم پربیوتیک مانانالیگوساکارید به ازای هر کیلوگرم جیره در قالب سه تیمار با سه تکرار طراحی شد. آزمایش درون مخازن فایبرگلاس 2000 لیتری که با 900 لیتر آب پر شده بود انجام گرفت. تعداد 15 عدد فیل ماهی جوان با میانگین وزنی57/0± 89/46 گرم درون مخازن، ذخیره سازی و تا حد سیری تغذیه شدند. نتایج با استفاده از آنالیز رگرسیون و ضریب همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با توجه به نتایج بدست آمده تفاوت معنی داری از نظر رشد و کارایی تغذیه در بین تیمارها وجود نداشت به طوری که فقط در سطح 4 گرم در کیلوگرم مانان الیگوساکارید تفاوت معنی داری از نظر غذای خورده شده به ازای هر ماهی مشاهده شد کمترین و بیشترین عملکرد رشد به ترتیب درسطح 4 و 2 گرم مانانالیگوساکارید در هر کیلوگرم جیره بود. از نظر بازماندگی تفاوت معنی داری در بین تیمارها مشاهده نگردید. یافته های آنالیز لاشه نشان داد که افزودن مانان الیگوساکارید به جیره در سطح 2 گرم در کیلوگرم باعث تفاوت معنی داری در مقدار چربی لاشه گردید. ولی در میزان پروتئین، خاکستر و رطوبت تفاوت معنی داری در بین تیمارها مشاهده نشد. تفاوت معنی داری در تعداد کل لاکتوباسیل های روده تیمار شاهد با تیمارهای آزمایشی مشاهده نگردید .نتایج مطالعه حاضر نشان داد که سطوح مختلف پربیوتیک مانان الیگوساکارید مورد مطالعه تأثیری بر افزایش عملکرد رشد و تغذیه در فیل ماهی جوان پرورشی ندارند و این پربیوتیک نمی تواند مکمل مناسبی برای جیره غذایی فیل ماهی باشد.
پوران خدری؛ مسعود صدری نسب؛ وحید چگینی؛ حسین پاشا زانوسی
دوره 10، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 78-87
چکیده
در این تحقیق از مدل سه بعدی هیدرودینامیکی کوهرنس برای مدلسازی وبررسی آلودگی درخلیج نایبنداستفاده شده است، که در آن معادلات ناویراستوکس و پیوستگی در سه بعد، و معادله های انتقال شوری و دما به روش جداسازی حل شده اند. در مدل از مختصات دکارتی برای راستای افق و از مختصات سیگما با پنج لایه برای راستای قائم استفاده شده است. داده های هواشناسی ...
بیشتر
در این تحقیق از مدل سه بعدی هیدرودینامیکی کوهرنس برای مدلسازی وبررسی آلودگی درخلیج نایبنداستفاده شده است، که در آن معادلات ناویراستوکس و پیوستگی در سه بعد، و معادله های انتقال شوری و دما به روش جداسازی حل شده اند. در مدل از مختصات دکارتی برای راستای افق و از مختصات سیگما با پنج لایه برای راستای قائم استفاده شده است. داده های هواشناسی به صورت میانگین و هم چنین چهارمولفه اصلی جزرومد، M2، S2، K1 و O1 درمدل اعمال شده است. در این مدل از شبکه یکنواخت به ابعاد79*100 با دقت 243 متر استفاده شده است. پس از تنظیم مدل و وارد کردن داده های مورد نیاز، مدل برای این خلیج اجرا شد که پس از رسیدن به حالت پایداری، جریانات کشندی با مشاهدات میدانی سازمان بنادر و دریانوردی مورد اعتبارسنجی قرار گرفت. پس از آن نحوه پخش آلودگی افقی در لایه های متفاوت پیش بینی شد.
نتایج مدل نشان می دهد که پخش آلودگی در خلیج نایبند، تحت تأثیر جریان های کشندی این خلیج رخ می دهد نتایج این مدل را می توان در نحوه پخش آلودگی و مسیر حرکت آلاینده در خلیج نایبند مورد استفاده قرار داد.