مهندسی دریا
مسیح مر؛ احمد فیروزیان نژاد؛ سعید ضیایی راد؛ عبداله عیدانی نژاد
چکیده
مهمترین مزیت سازههای چند پایداره همانگونه که از نام آنها مشخص است پایداری آنها در چندین وضعیت متفاوت میباشد. سادهترین دسته از سازهها، سازههای دوپایداره (دارای دو حالت پایدار) میباشند. مهمترین مزیتهای این سازهها این است که در دو حالت بدون کرنش و تغییر شکل یافته کاملاً پایدارند و برای نگهداری سازه در هر یک از حالات ...
بیشتر
مهمترین مزیت سازههای چند پایداره همانگونه که از نام آنها مشخص است پایداری آنها در چندین وضعیت متفاوت میباشد. سادهترین دسته از سازهها، سازههای دوپایداره (دارای دو حالت پایدار) میباشند. مهمترین مزیتهای این سازهها این است که در دو حالت بدون کرنش و تغییر شکل یافته کاملاً پایدارند و برای نگهداری سازه در هر یک از حالات پایداری نیاز به صرف هیچگونه انرژیای نمیباشد. ورقهای مرکب لایهای نامتقارن دارای پاسخ دو پایداره به انواع بارگذاری میباشند. در این مقاله، روابط غیرخطی دما- انحناء برای لمینیتهای مرکب نامتقارن با استفاده از روش ریلی-ریتز مطالعه شده است. همچنین تأثیرات وابستگی حرارتی مواد و لایههای رزین مورد بررسی قرار گرفته است. نمونه ورقهای مرکب با لایهچینیهای متفاوت ساخته شده و با انجام آزمایشهای حرارتی، ارتفاع نقطه میانی ورق مرکب با چینشهای نامتقارن [0/90]، [20-/70] و[20/70]در دماهای مختلف اندازهگیری شد. این ارتفاع به کمک تئوری هیر و شبیهسازی اجزاء محدود نیز بدست آمد و پس از مقایسه با نتایج آزمایشهای عملی همخوانی مناسبی بین نتایج حاصل شد. ضخامت حقیقی لایههای ورق مرکب و همچنین لایههای رزین با استفاده از میکروسکوپ نوری تعیین شده و در مدلسازیها منظور گردیدهاند.
مهندسی دریا
حسین بهرامی؛ صمد امامقلی زاده
چکیده
در هیدرولیک رسوب، برآورد صحیح غلظت رسوب معلق از جهات مختلف مانند تخمین دبی رسوب عبوری، جانمایی سازه های هیدرولیکی و غیره مهم می باشد. با توجه به اهمیت موضوع، در این مطالعه برای مدلسازی و پیشبینی غلظت رسوب رودخانه کارون از شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه(ANN/MLP) استفاده شد. بدین منظور از 125 سری داده صحرایی اندازه گیری شده شامل غلظت ...
بیشتر
در هیدرولیک رسوب، برآورد صحیح غلظت رسوب معلق از جهات مختلف مانند تخمین دبی رسوب عبوری، جانمایی سازه های هیدرولیکی و غیره مهم می باشد. با توجه به اهمیت موضوع، در این مطالعه برای مدلسازی و پیشبینی غلظت رسوب رودخانه کارون از شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه(ANN/MLP) استفاده شد. بدین منظور از 125 سری داده صحرایی اندازه گیری شده شامل غلظت نزدیک کف، سرعت نقطه ای، نزدیکترین فاصله از ساحل، عمق کل جریان و عمق نقطه ای جریان استفاده شد. کارایی مدل مورد استفاده با استفاده از پارامترهای آماری مانند ضریب تبیین(R2) و ریشه میانگین مجذور خطا، میانگین خطای مطلق(RMSE)مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد، مدل MLP با یک لایه میانی، تابع سیگمویید و 5 نرون، بهترین ساختار را در مدلسازی غلظت رسوب رودخانه کارون داشتهاند. مقدار ضریب تبیین(R2) و خطای ریشه میانگین مربعات خطا(RMSE) برابر 953/0 و 37/63 میلی گرم بر لیتر به ترتیب در مرحله آموزش و752/0 و 02/203 میلی گرم بر لیتر در مرحله صحتسنجی بوده است. همچنین آنالیز حساسیت انجام شده بر روی پارامترهای ورودی مدل نشان میدهد کمترین و بیشترین تاثیر را دو پارامتر فاصله از ساحل و عمق جریان در یادگیری شبکه عصبی مصنوعی داشتند.
علوم زیستی دریا
نجمه نوذرپور؛ سید محمد باقر نبوی؛ محمد تقی رونق؛ بیتا ارچنگی؛ نسرین سخایی
چکیده
مطالعه حاضر در سال 1393 به منطور درک صحیح از خصوصیات ژن mtDNA خرچنگ Chiromantes boulengeri (Calman, 1920) در آب های جزر و مدی اروند رود در منطقه جزیره مینو (پل مینو شهر و منطقه ام العجاج) انجام گردید. بدین منظور در مهر ماه سال 1393 گونه مورد مطالعه از پهنه های جزر و مدی و نواحی کم عمق جزیره مینو جمع آوری گردید و در الکل %70 نگهداری شدند و در آزمایشگاه دانشگاه علوم ...
بیشتر
مطالعه حاضر در سال 1393 به منطور درک صحیح از خصوصیات ژن mtDNA خرچنگ Chiromantes boulengeri (Calman, 1920) در آب های جزر و مدی اروند رود در منطقه جزیره مینو (پل مینو شهر و منطقه ام العجاج) انجام گردید. بدین منظور در مهر ماه سال 1393 گونه مورد مطالعه از پهنه های جزر و مدی و نواحی کم عمق جزیره مینو جمع آوری گردید و در الکل %70 نگهداری شدند و در آزمایشگاه دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر مورد بررسی قرار گرفت. سپس به منظور آنالیزهای مولکولی جهت بررسی ارتباط فایلوژنتیک این گونه با گونه های نزدیک در بانک ژنی NCBI، DNA نمونه ها با استفاده از روش فنل- کلروفرم استخراج و قطعه ژنی میتوکندریایی 16S rRNA توسط PCR تکثیر و در نهایت توالی یابی شدند. نتایج شناسایی های ریخت شناسی همراه با بررسی فیلوژنی توالی های به دست آمده از نشانگر میتوکندریائی، حاکی از وجود گونه C. boulengeri در منطقه مورد مطالعه می باشد. با استناد بر بررسی پلی مورفیسم، بین گونه های C. boulengeri دو منطقه جهش رخ داده است که بیانگر سیر تکاملی و سازش گونه C. boulengeri جهت بقای بهتر در شرایط مختلف اکولوژیکی در منطقه مورد مطالعه می باشد.
علوم زیستی دریا
وحید مرشدی؛ ناصر آق؛ جاسم غفله مرمضی؛ فرزانه نوری؛ تکاور محمدیان
چکیده
هدف از این مطالعه، بررسی اثرات جداگانه و ترکیبی پروبیوتیک با پربیوتیک جیره بر عملکرد رشد، پاسخ ایمنی غیراختصاصی، ترکیب لاشه، فعالیت آنزیم گوارشی و فلور باکتریایی روده بچهماهی صبیتی (Sparidentex hasta) بود. برای این منظور تعداد 425 قطعه ماهی با میانگین وزنی 3/0 ± 64/7 گرم از پژوهشکده آبزی پروری جنوب کشور تهیه شد. این مطالعه در قالب یک طرح ...
بیشتر
هدف از این مطالعه، بررسی اثرات جداگانه و ترکیبی پروبیوتیک با پربیوتیک جیره بر عملکرد رشد، پاسخ ایمنی غیراختصاصی، ترکیب لاشه، فعالیت آنزیم گوارشی و فلور باکتریایی روده بچهماهی صبیتی (Sparidentex hasta) بود. برای این منظور تعداد 425 قطعه ماهی با میانگین وزنی 3/0 ± 64/7 گرم از پژوهشکده آبزی پروری جنوب کشور تهیه شد. این مطالعه در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار و 3 تکرار (45 قطعه ماهی به ازاء هر تکرار) در داخل مخازن فایبرگلاس 300 لیتری انجام شد. بچه ماهیان به مدت 42 روز با جیرههای حاوی 0 (گروه شاهد)، 106×1 CFU پروبیوتیک (Lactobacillus plantarum) در هر گرم غذا (تیمار 1)، 5/0 و 1 درصد زایلواولیگوساکارید+ 106×1 CFU پروبیوتیک در هر گرم غذا (تیمار 2 و 3) در حد 5/4 درصد وزن بدن تغذیه شدند. در پایان آزمایش نمونههای لاشه، روده، خون، پلاسما و موکوس جمعآوری شد. نتایج حاصل نشان داد که پروبیوتیک و پربیوتیک جیره عملکرد رشد، فلور باکتریایی روده و پاسخ ایمنی غیراختصاصی ماهی صبیتی را تغییر نداد (05/0 < P). با این حال فعالیت باکتری کشی پلاسما تیمار شاهد به صورت معنی داری بالاتر از تیمار 3 بود (05/0 >P ). میزان پروتئین و رطوبت لاشه تیمار 2 اختلاف معنی داری را با گروه شاهد نشان داد (05/0 >P ). نتایج این مطالعه نشان داد فعالیت آنزیم های گوارشی شامل آلکالین پروتئاز، آمیلاز و لیپاز به وسیله افزودن پروبیوتیک و پربیوتیک به جیره تحت تاثیر قرار می گیرد (05/0 > P).
علوم زیستی دریا
زهرا زارعی جلیانی؛ مرتضی یوسف زادی؛ جلوه سهرابی پور؛ حجت تویسرکانی
چکیده
ماکروجلبکها در بسیاری از کشورها بهعنوان غذای دریایی و نیز ذخیره غذایی جهت استحصال مواد شیمیایی مفید، نظیر مواد افزودنی زیستفعال مورد توجه میباشند. در مطالعه حاضر، با هدف ارزیابی خواص زیستی، تعیین ترکیبات کاروتنوئیدی، فنلی، فلاونوئیدی، سنجش فعالیت ضد اکسیدانی عصارههای آلی استحصال شده از گونههای ماکروجلبک قرمز Gracilariopsis ...
بیشتر
ماکروجلبکها در بسیاری از کشورها بهعنوان غذای دریایی و نیز ذخیره غذایی جهت استحصال مواد شیمیایی مفید، نظیر مواد افزودنی زیستفعال مورد توجه میباشند. در مطالعه حاضر، با هدف ارزیابی خواص زیستی، تعیین ترکیبات کاروتنوئیدی، فنلی، فلاونوئیدی، سنجش فعالیت ضد اکسیدانی عصارههای آلی استحصال شده از گونههای ماکروجلبک قرمز Gracilariopsis persica و Hypnea flagelliformis در غلظت 3 میلیگرم بر میلیلیتر به روشهای سنجش قدرت احیاکنندگی آهن (FRP)، ظرفیت ضد اکسیدانی کل (TAC) و نیز فعالیت ضد باکتریایی این عصارهها مطالعه گردید. عصاره اتیلاستاتی در دو ماکروجلبک و عصاره Nهگزانی در ماکروجلبک Gp. persica، دارای بیشترین میزان قدرت احیاکنندگی میباشند که در قیاس با آسکوربیک اسید (استاندارد)، فعالیت کمتری را نشان دادهاند و فعالیت ضد اکسیدانی کل عصارهی اتیلاستاتی ماکروجلبکها بیشترین فعالیت را نشان داد. بیشترین میزان محتوای ترکیبات فنل و فلاونوئید متعلق به عصارهی متانولی ماکروجلبک Gp .persica، بهترتیب (01/0±12/45) و (007/0±28/2) میلیگرم استاندارد بر گرم وزن خشک بوده در حالیکه H. flagelliformis واجد بیشترین میزان کاروتنوئید (06/0±17) میلیگرم بر صد گرم وزن تر است. بهعلاوه عصارههای Nهگزانی Gp. persica در برابر سویه P. aeruginosa و اتیلاستاتی H. flageliformis در مقابل سویه E. coli واجد فعالیت ضد باکتریایی و عصاره متانولی فاقد اثر مشاهده گردید. در یک قیاس کلی هر چند طبق نتایج، خاصیت ضد اکسیدانی و ضد باکتریایی گونههای مورد مطالعه کمتر از استاندارد محاسبه گردید، اما میتوان ماکروجلبکهای Gp. persica و H. flagelliformis را بهعنوان گونههای واجد خواص زیستی ایمن معرفی نموده و با نظر به وفور آنها، جهت مصارف داروئی و مکملهای تغذیهای مورد بهرهبرداری واقع گردند.
علوم زیستی دریا
علیرضا صفاهیه؛ یعقوب جادی؛ عبدالعلی موحدی نیا؛ علی حلاجیان؛ سهراب دژندیان
چکیده
در طی این تحقیق سمیت حاد دیازینون بر بچه ماهی سیم دریای خزر مطالعه گردید. آزمایش سمیت حاد به صورت ساکن و بر اساس روش استاندارد O.E.C.D به مدت 4 شبانه روز انجام و پارامترهای موثر فیزیکوشیمیایی آب شامل pH، اکسیژن محلول و درجه حرارت کنترل گردید. آزمایشات ابتدایی به منظور یافتن محدوده کشندگی با رهاسازی 3 عدد بچه ماهی به داخل آکواریوم هایی که ...
بیشتر
در طی این تحقیق سمیت حاد دیازینون بر بچه ماهی سیم دریای خزر مطالعه گردید. آزمایش سمیت حاد به صورت ساکن و بر اساس روش استاندارد O.E.C.D به مدت 4 شبانه روز انجام و پارامترهای موثر فیزیکوشیمیایی آب شامل pH، اکسیژن محلول و درجه حرارت کنترل گردید. آزمایشات ابتدایی به منظور یافتن محدوده کشندگی با رهاسازی 3 عدد بچه ماهی به داخل آکواریوم هایی که به حجم 10 لیتر آبگیری شده بودند انجام شد و بعد از به دست آوردن محدوده کشندگی، تیمارهای نهایی با 5 تیمار و 3 تکرار برای تعیین غلظت کشنده (LC50 96h) انجام پذیرفت. داده های حاصل با استفاده از روش آماری Probit در سطح اطمینان 95 درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. غلظت های کشندگی حاد 24 ساعت (LC50 24h)، 48 ساعت (LC50 48h)، 72 ساعت (LC50 72h) و 96 ساعت (LC50 96h) دیازینون بر بچه ماهی سیم به ترتیب 974/10، 391/10، 134/9 و 316/7 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. حداکثر غلظت مجاز سمیت (MATC) دیازینون بر بچه ماهی سیم، 73/0 میلی گرم بر لیتر و حداقل غلظت موثر (LOEC) این سم که به 96h LC10 اطلاق می گردد، 63/2 میلی گرم بر لیتر بدست آمد. مقاومت ماهی سیم در برابر دیازینون نسبت به سایر گونه ها زیاد می باشد و محدوده کشندگی دیازینون بر ماهی سیم در یک طیف محدود می باشد.
علوم زیستی دریا
حلیمه رجبی؛ حسین ذوالقرنین؛ احمد سواری؛ علیرضا آموزنده؛ نبی جمعه زاده
چکیده
در این مقاله، مجرای سم حلزون مخروطی دریایی Conus frigidus که جایگاه تولید توکسین های پپتیدی با پتانسیل دارویی است، مطالعه شد. مجرای تولید سم حدود 6 عدد جداسازی گردیدند و به سه قسمت: حباب سم، بخش پروگزیمال مجرای سم(نزدیک به حباب سم) و بخش دیستال مجرای سم (نزدیک به حلق) تقسیم شدند. سپس به مدت 48 ساعت در بوئن فیکس و به اتانول 70 درصد منتقل گردیدند. ...
بیشتر
در این مقاله، مجرای سم حلزون مخروطی دریایی Conus frigidus که جایگاه تولید توکسین های پپتیدی با پتانسیل دارویی است، مطالعه شد. مجرای تولید سم حدود 6 عدد جداسازی گردیدند و به سه قسمت: حباب سم، بخش پروگزیمال مجرای سم(نزدیک به حباب سم) و بخش دیستال مجرای سم (نزدیک به حلق) تقسیم شدند. سپس به مدت 48 ساعت در بوئن فیکس و به اتانول 70 درصد منتقل گردیدند. پس از آبگیری، پارافینه کردن و قالب گیری، توسط میکروتوم برش زده شدند و پس از تهیه لام و رنگ آمیزی به روش هماتوکسیلین-ائوزین با میکروسکوپ نوری مطالعه شدند. نتایج نشان داد، حباب سم از ماهیچه های طولی، حلقوی و یک ردیف سلول مکعبی با هسته های گرد تشکیل شده است. بخش های پروگزیمال و دیستال ، دارای سلولهای استوانه ای کشیده با هسته های قاعده ای هستند. سلولهای اپیتلیالی مجرا دارای گرانول های فراوان بوده که در بخش دیستال بزرگتر از بخش پروگزیمال است. مسیر عبوری بین لومن مجرای سم و حلق، کانال باریکی است که به کیسه رادولا حاوی رادولاهایی با درجه متفاوت رشد منتهی می شود. لذا تولید و تحویل سم در C. frigidus با سنتز در مجرای سم، ذخیره سم تولیدی در دندان رادولایی و تزریق سم توسط حباب سم انجام می شود و بهترین جایگاه جهت استخراج توکسین های پپتیدی ناحیه دیستال مجرای سم می باشد. دلیل این امر فعال بودن این بخش در ترشح سموم بالغ است، که می تواند جهت اهداف دارویی استفاده شود.
علوم غیرزیستی دریا
داود مافی غلامی؛ اکرم نوری کمری
چکیده
به طور کلی، بررسی رابطه تغییرات وسعت مانگروها آن با تغییرات مقادیر آبهای جاری سطحی ورودی به محیط ساحلی میتواند اطلاعات ارزشمندی را در مورد اثرات نامطلوب ناشی از تغییر اقلیم بر این اکوسیستمها ارائه دهد. لذا در این مطالعه نیز رابطه میان تغییرات دبی رودخانه های ورودی به محیط ساحلی (وقوع خشکسالی هیدرولوژیک) و تغییرات وسعت مانگروها ...
بیشتر
به طور کلی، بررسی رابطه تغییرات وسعت مانگروها آن با تغییرات مقادیر آبهای جاری سطحی ورودی به محیط ساحلی میتواند اطلاعات ارزشمندی را در مورد اثرات نامطلوب ناشی از تغییر اقلیم بر این اکوسیستمها ارائه دهد. لذا در این مطالعه نیز رابطه میان تغییرات دبی رودخانه های ورودی به محیط ساحلی (وقوع خشکسالی هیدرولوژیک) و تغییرات وسعت مانگروها در رویشگاه های خمیر، تیاب و جاسک در دوره زمانی 30 ساله (1986-2016) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نیز نشان داد که با وقوع خشکسالی های هیدرولوژیک شدید تا بسیار شدید در دوره زمانی پس از سال 1998 در سطح نواحی ساحلی جنوب ایران، مانگروهای واقع در حوزه های رویشگاهی خمیر، تیاب و جاسک نیز دچار کاهش وسعت یا افت روند توسعه در این دوره زمانی نسبت به دوره ترسالی پیش از سال 1998 شده است. همبستگی بالای میان وقوع خشکسالی هیدرولوژیک و تغییرات وسعت مانگروها در رویشگاه های مختلف نیز نشان دهنده تاثیر نامطلوب ناشی از کاهش آب شیرین ورودی به محیط ساحلی بر گستره مانگروها بود. نتایج مطالعات صورت گرفته در مانگروهای سایر مناطق جهان نیز نشان داده که کاهش بارندگی و مقادیر آب شیرین ورودی به محیط سبب کاهش وسعت و یا تقلیل روند توسعه مانگروها میگردد. نتایج حاصل از این تحقیق با فراهم آوردن اطلاعات دقیق در مورد نحوه پاسخ مانگروها به تغییرات اقلیمی می تواند نقش مهمی در کارایی و موفقیت برنامههای سازگاری با تغییر اقلیم و حفاظت و توسعه جنگلهای مانگرو ایران داشته باشد.