علوم زیستی دریا
مهدی مومی پور
چکیده
امروزه اکثر منابع آب دچار تخریب کیفیت شده اند. سنجش از دور می تواند نقش مهمی را در ارزیابی کیفیت آب و مدیریت آن ایفا نماید. منابع آلودگی اغلب به آسانی می توانند بوسیله سنجش از دور تشخیص داده شوند، بخصوص وقتی بوسیله کانالهای روباز به داخل دریاچه یا رودخانه تخلیه شوند. امروزه سنجش از دور به عنوان ابزاری بسیار قوی مطرح بوده که جایگاه خاصی ...
بیشتر
امروزه اکثر منابع آب دچار تخریب کیفیت شده اند. سنجش از دور می تواند نقش مهمی را در ارزیابی کیفیت آب و مدیریت آن ایفا نماید. منابع آلودگی اغلب به آسانی می توانند بوسیله سنجش از دور تشخیص داده شوند، بخصوص وقتی بوسیله کانالهای روباز به داخل دریاچه یا رودخانه تخلیه شوند. امروزه سنجش از دور به عنوان ابزاری بسیار قوی مطرح بوده که جایگاه خاصی در پایش منابع آب داراست. با توجه به اینکه وسعت بسیار زیادی از سطح زمین پوشیده از آب است جهت مطالعات منابع آب، اقدامات میدانی کاری پردردسر و پرهزینه بوده جایگاه خود را به پردازش تصاویر ماهواره ای داده است. اقداماتی نظیر بررسی کیفیت آب شامل مطالعات شوری، بررسی مواد معلق و رسوب, بررسی رنگ آب, میزان کلروفیل و همچنین مطالعات کمّی منابع آب شامل ژرفاسنجی منابع آب از جمله اقداماتی است که می توان با تصاویر ماهواره ای انجام داد. افزایش میزان کلروفیل سبب کاهش انرژی بازتابی در طول موج آبی و افزایش آن در طول موج سبز می گردد. به طور کلی جهت بررسی کیفیت آب، رابطه بین پارامترهای کیفیت آب و تابش طیفی پدیده ها باید ارزیابی شوند. در این مطالعه با استفاده از تصاویر ماهواره ای فراطیفی Hyperion در بخش کوچکی از شمال خلیج فارس با ایجاد مدل بیو- اپتیکال پارامترهای میزان کلروفیل، تریپتون و کدورت آب سنجیده شده است.
علوم زیستی دریا
آرزو سلیمانی؛ حسین محمدعسگری؛ علی دادالهی سهراب؛ هیوا علمی زاده؛ سید حسین خزاعی
چکیده
ذرات گرد‌و‌غبار در اتمسفر از نواحی خشک و نیمه خشک دنیا منشأ گرفته و اصلی‌ترین منبع ریزگردهای معدنی است. استفاده از سنجش از دور ماهواره‌ای ریزگردها، این توانایی را در این تکنیک به‌وجود آورده است تا اطلاعات ارزشمندی برای کمک به طراحی شبکه اندازه‌گیری و برآورد میزان ریزگردها در محیط‌های دریایی فراهم کند. رسوب ریزگردها در مناطق ...
بیشتر
ذرات گرد‌و‌غبار در اتمسفر از نواحی خشک و نیمه خشک دنیا منشأ گرفته و اصلی‌ترین منبع ریزگردهای معدنی است. استفاده از سنجش از دور ماهواره‌ای ریزگردها، این توانایی را در این تکنیک به‌وجود آورده است تا اطلاعات ارزشمندی برای کمک به طراحی شبکه اندازه‌گیری و برآورد میزان ریزگردها در محیط‌های دریایی فراهم کند. رسوب ریزگردها در مناطق اقیانوسی، مواد مغذی کلیدی از قبیل آهن را برای فیتوپلانکتون‌های اقیانوسی فراهم می‌کند. در تحقیق حاضر عمق اپتیکی ریزگردها در منطقه خلیج فارس از مارس 2008 تا دسامبر 2013 بررسی شده است. برای این کار از داده‌های سنجنده MODIS ماهواره‌های آکوا و ترا و همچنین داده‌های ذرات معلق (PM10) ایستگاه‌های محیطزیست و عمق اپتیکی ایستگاه‌های AERONET، به منظور ارزیابی عمق نوری ریزگردها استفاده شده است. نتایج نشان داد که داده‌های عمق اپتیکی(AOD) از سنجنده MODIS دارای دقت قابل قبولی هستند و همبستگی بسیار زیادی بین مقادیر اندازه‌گیری شده با MODIS و شبکه AERONET، وجود دارد (ضریب همبستگی: 90/0). مقایسه‌ای بین مقادیر عمق اپتیکی (AOD) حاصل از اندازه‌گیری توسط سنجنده MODIS ماهواره‌های آکوا و ترا و میزان ذرات معلق (PM10) برآورد شده از ایستگاه‌های محیطزیست در منطقه خلیج فارس نیز صورت گرفت. این بررسی‌ها نشان داد که بین این دو مقدار، همبستگی معنی‌دار برای دو ماهواره آکوا و ترا در منطقه مطالعاتی وجود دارد و ضریب همبستگی در فصل تابستان بیشتر از زمستان است. نتایج این بررسی نشان داد که داده‌های عمق اپتیکی حاصل از تصاویر ماهواره MODIS می‌توانند اطلاعات دقیقی از میزان ریزگردهای منطقه خلیج فارس فراهم نمایند.
علوم غیر‌زیستی دریا
سحر جوان صمدی؛ مسعود ترابی آزاد؛ علی کرمی خانیکی
چکیده
دما یک کمیت بنیادی در اقیانوس شناسی فیزیکی و اساس کار اقیانوس شناسان در مطالعه و شناخت فرآیندها در اقیانوس ها و حوزه های آبی می باشد. تغییرات زمانی و مکانی دمای سطحی پهنه آبی، نقش مهمی در فعالیتهای تغییرات اقلیم، زندگی آبزیان، جریانات دریایی، میزان شوری و دیگر خصوصیات آب دریاها و دریاچه ها دارد. هدف از این تحقیق پیش بینی دمای سطحی دریای ...
بیشتر
دما یک کمیت بنیادی در اقیانوس شناسی فیزیکی و اساس کار اقیانوس شناسان در مطالعه و شناخت فرآیندها در اقیانوس ها و حوزه های آبی می باشد. تغییرات زمانی و مکانی دمای سطحی پهنه آبی، نقش مهمی در فعالیتهای تغییرات اقلیم، زندگی آبزیان، جریانات دریایی، میزان شوری و دیگر خصوصیات آب دریاها و دریاچه ها دارد. هدف از این تحقیق پیش بینی دمای سطحی دریای خزر می باشد. برای این منظور داده های میانگین ماهانه دمای سطحی آّب برای 24 ایستگاه در دریای خزر طی یک دوره چهار ساله 2003-2007 مورد استفاده قرار گرفته و به کمک آنالیز فوریه، ضرایب بسط محاسبه شده بدین ترتیب دما برای سالهای آینده پیش بینی شده است .همچنین میانگین دمای سطحی در سه بخش خزر به کمک دمای این ایستگاه ها محاسبه گردید و نحوه تغییرات دما درزمان های مختلف بررسی شد.از طیفهای سری زمانی نتیجه می شود که تقریبا درتمام ایستگاهها، تغییرات دما در زمان های مختلف از یک الگوپیروی می کند به عبارتی درتمام ایستگاهها، طیف فرکانس الگوی پریودیک مشخص 12 ماهه دارد
علوم زیستی دریا
مجید حیدری؛ علیرضا زراسوندی؛ هوشنگ پورکاسب؛ ایمان قنواتی
چکیده
به منظور پایش زمین شیمی پهنه کارون-اروند و بررسی پیامدهای زیستی ناهنجاری‌های احتمالی به ویژه در خلیج فارس، فراوانی شاخص‌های فیزیکوشیمیایی، عناصر اصلی و برخی آنیون‌های فرعی 33 نمونه گردآوری شده از 6 مقطع حوضه کاون-اروند با بهره‌گیری از روش‌های تیتراسیون و فتومتر شعله‌ای تعیین گردید. بر اساس داده‌های حاصل کمترین و بیشترین فراوانی ...
بیشتر
به منظور پایش زمین شیمی پهنه کارون-اروند و بررسی پیامدهای زیستی ناهنجاری‌های احتمالی به ویژه در خلیج فارس، فراوانی شاخص‌های فیزیکوشیمیایی، عناصر اصلی و برخی آنیون‌های فرعی 33 نمونه گردآوری شده از 6 مقطع حوضه کاون-اروند با بهره‌گیری از روش‌های تیتراسیون و فتومتر شعله‌ای تعیین گردید. بر اساس داده‌های حاصل کمترین و بیشترین فراوانی T.D.S و سختی کل به ترتیب در مقاطع ایذه-باغملک ( 66/355 و 239 ppm) و آبادان (5/2867 و 825 ppm) مشاهده می‌گردد. PH رودخانه نیز در تمامی طول مسیر، تغییر شاخصی نشان نمی‌دهد. میانگین سالانه فراوانی عناصر مختلف نیز عبارتند از: Cl=507.92 > Na=324.72 > S=323.3 > Ca=122.86 > K=3.75. بررسی شاخص‌های محیطی تأیید می-کند که شرایط اقلیمی و زمین‌شناسی به ویژه در نواحی مرکزی و جنوبی، سهم به سزایی در افزایش حجم ذرات معلق، سختی کل و فراوانی Na، Ca و S دارد. فعالیت های انسان‌زاد به خصوص پساب کارخانه صابون‌سازی خرمشهر را می توان مؤثرترین عامل افزایش غلظت Cl در مقاطع خرمشهر و آبادان برشمرد. ضریب بالای همبستگی (>9/0) عناصر قلیایی با سختی کل، نشان از رژیم کربناته آب پهنه کارون-اروند در بسیاری از مقاطع دارد که این امر نیز از بستر آهکی-تبخیری آن ناشی می شود. با وجود افینیته‌ی قوی فلزات قلیایی نظیر سدیم و پتاسیم به فسفات، ضریب همبستگی میان سدیم و پتاسیم با P2O5 به ترتیب 51/0- و 47/0- می‌باشد. ضریب بسیار بالای همبستگی (99/0) بین دو عنصر Na و Cl، احتمال منشأ یکسان برای این عناصر را افزایش می‌دهد. ت
علوم زیستی دریا
سراج بیتا؛ مهرزاد مصباح؛ علی شهریاری؛ مسعود قربان پور نجف آبادی
چکیده
در این تحقیق تولید نانوذرات نقره با استفاده از عصاره جلبک دریایی Sargassum angustifolium با روش زیستی خارج سلولی انجام شد. روش‌های زیستی تولید نانوذرات نسبت به روش‌های شیمیایی موثرتر و با محیط زیست سازگاری بیشتری دارند. نتایج به‌دست آمده از طیف سنجی UV-Vis، TEM و FT-IR تولید زیستی نانوذرات نقره با استفاده از جلبک مورد آزمایش را تایید کرد. پس از اضافه ...
بیشتر
در این تحقیق تولید نانوذرات نقره با استفاده از عصاره جلبک دریایی Sargassum angustifolium با روش زیستی خارج سلولی انجام شد. روش‌های زیستی تولید نانوذرات نسبت به روش‌های شیمیایی موثرتر و با محیط زیست سازگاری بیشتری دارند. نتایج به‌دست آمده از طیف سنجی UV-Vis، TEM و FT-IR تولید زیستی نانوذرات نقره با استفاده از جلبک مورد آزمایش را تایید کرد. پس از اضافه نمودن نیترات نقره به عصاره جلبک، رنگ مخلوط حاصل با گذشت زمان از قهوهای متمایل به زرد به رنگ قهوهای تیره تغییر پیدا کرد. حداکثر پیک جذب نانوذرات توسط UV-Vis در محدوده 406 نانومتر مشاهده شد که نشان دهنده احیاء یونهای نقره و تولید نانوذرات نقره با استفاده از عصاره جلبک سارگاسوم می‌باشد. نانوذرات تولیدشده دارای شکل کروی و با اندازه 54/32 نانومتر بودند. همچنین بر اساس آنالیز FT-IR، عامل احتمالی احیاء یونهای نقره و تبدیل آن به نانوذرات نقره، ترکیبات فیتوشیمیایی موجود در جلبک سارگاسوم می‌باشد.
علوم غیر‌زیستی دریا
حسین فرجامی؛ محمّدتقی زمانیان؛ اکبر رشیدی ابراهیم حصاری؛ سیدعلی آزرم سا
دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1391، ، صفحه 41-48
چکیده
از روش‌های معمول برای بررسی و پیش‌بینی جریانات اقیانوسی روش عددی می‌باشد. در این تحقیق تئوری اکمن با استفاده از یک مدل عددی مبتنی بر معادلات مقدم در دستگاه مختصات کروی زمین با آرایه‌ی قائم سیگما در یک حوضه‌ی فرضی پنج لایه‌ی اقیانوسی شبیه‌سازی شد.موقعیت حوضه‌ی مورد مطالعه در این تحقیق موقعیت جغرافیایی خلیج فارس می‌باشد. حوضه ...
بیشتر
از روش‌های معمول برای بررسی و پیش‌بینی جریانات اقیانوسی روش عددی می‌باشد. در این تحقیق تئوری اکمن با استفاده از یک مدل عددی مبتنی بر معادلات مقدم در دستگاه مختصات کروی زمین با آرایه‌ی قائم سیگما در یک حوضه‌ی فرضی پنج لایه‌ی اقیانوسی شبیه‌سازی شد.موقعیت حوضه‌ی مورد مطالعه در این تحقیق موقعیت جغرافیایی خلیج فارس می‌باشد. حوضه مذکور دارای کف تراز بوده و میانگین عمق آن 120 متر است.برای حل عددی معادلات مدل از روش تفاضل متـناهی استفاده گـردید. در این تحقیق، مارپیچ اکمـن در حوضه‌ی مذکور مورد بررسی قـرار گـرفت و نتـایج به‌دست آمده با مفاهیم نظری مطرح شده مارپیچ اکمـن همخوانی دارد.