2
استادیار گروه عمران و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور، 19395-4697
10.22113/jmst.2020.216321.2344
چکیده
رود کارون تنها رودخانه قابل کشتیرانی در ایران است. سابقه کشتیرانی در کارون به قبل از ناصرالدین شاه قاجار برمی‌گردد. مطالعات اندکی در زمینه ترابری آبی کارون وجود دارد. در این تحقیق ابتدا بخشی ازنتایج آنها به شکل کلی مطرح شده است. سپس بر مبنای پذیرش جدیدترین تحقیقات، مهمترین موانع فیزیکی موجود برای ترابری رودخانه ای شناسایی و راهکارهای اصلاح آنها با توجه به شرایط روز مطرح شده است. ضمنا علائم کشتیرانی موردنیاز و وسایل کمکی برای کشتیرانی نیز پیشنهاد گردیده اند. مطالعات پیشین شامل: خصوصاً مطالعات اسکات ویلسون که مبین ضررهای سنگین ترابری آبی خصوصاً در تناژهای بالای باربری سالیانه بوده بررسی گردیده است. به روزترین مطالعه، بررسی‌های درحال انجام در سازمان آب وبرق خوزستان (Mansouri Kia, 2018) است که نشان می‌دهد ترابری نیمه سنگین (در سناریوی بدبینانه700 هزارتن و در سناریوی خوشبینانه حدود 2133 هزار تن در سال هدف 1425) همراه با توسعه گردشگری می‌تواند فاقد ضررهای اقتصادی مطالعات پیشین می‌باشد. سال مبنای محاسبات اقتصادی برای ترابری آبی 1399 است. قبلا زیان های مالی سنگین برای ترابری رودخانه ای فرض شده بود. از مهمترین نتایج تحقیقات اخیر زیرسئوال بردن این زیان ها با اصلاح ابعاد شناور طرح است. نتیجه مهم دیگر در تحقیق حاضر، تعیین مشکلات فیزیکی پیش روی ترابری آبی رودخانه‌ای ایران و ارائه راهکارهای حل آن‌هاست. بابکارگیری نتایج تحقیق در حل موانع فیزیکی و سرمایه گذاری بخش خصوصی (یاسایر راهکارهای تامین مالی)، امکان احیای ترابری آبی در کارون وجود دارد.
)