علوم زیستی دریا
ساناز احمدی فالحی؛ احمد سواری؛ نسرین سخایی؛ فائده امینی؛ بابک دوست شناس
چکیده
سخت پوستان پلانکتونی به دلیل قرار گرفتن در حلقه های میانی زنجیره غذایی اکوسیستم های آبی از اهمیت ویژه ای در انتقال انرژی برخوردار هستند. بنابراین مستقیماً بر فراوانی و تنوع دستههای بالاتر هرم غذایی بهویژه ذخایر و منابع شیلات تأثیر میگذارند. در این مطالعه، تأثیر چرخه جزر و مدی بر اکوسیستم سختپوستان زئوپلانکتونیک در مصب رودخانه ...
بیشتر
سخت پوستان پلانکتونی به دلیل قرار گرفتن در حلقه های میانی زنجیره غذایی اکوسیستم های آبی از اهمیت ویژه ای در انتقال انرژی برخوردار هستند. بنابراین مستقیماً بر فراوانی و تنوع دستههای بالاتر هرم غذایی بهویژه ذخایر و منابع شیلات تأثیر میگذارند. در این مطالعه، تأثیر چرخه جزر و مدی بر اکوسیستم سختپوستان زئوپلانکتونیک در مصب رودخانه بهمنشیر (شمال غربی خلیج فارس) مورد بررسی قرار گرفت. نمونه ها در بهار 1397 در مصب رودخانه بهمنشیر توسط تورپلانکتون گیری با اندازه مش 100 میکرومتر جمع آوری شد. نمونه ها در 5 ایستگاه برای تأثیر جزر و مدی بر فراوانی زئوپلانکتون ها، تقریباً از ساعت 8:00 تا 18:00 هر دو ساعت انجام شد. همزمان فاکتورهای فیزیکوشیمیایی در محل مورد سنجش قرار گرفت. به طور کلی 72 گونه متعلق به 28 خانواده مربوط به 3 کلاس سخت پوستان شامل لارو کشتی چسب ها (Cirripedia)، آنتن منشعبان (Cladocera) و پاروپایان (Copeoda) مشاهده شد. بیشترین درصد فراوانی نسبی مربوط به Cladocera با 35 درصد بود که ناشی از فراوانی Daphnia mendotae بود. بیشترین تنوع (0/04 ± 2/71 = شاخص شانون) در ایستگاه 5 (نزدیک دهانه رودخانه بهمنشیر) محاسبه گردید. افزایش تنوع زیستی ناشی از تعداد و فراوانی زیاد گونهها ی پاروپایا بود. بیشترین گونه ها در بین پاروپایان مربوط به خانواده Acartiidae ( با 10 گونه از جنس Acartia ) محاسبه گردید. نتایج تجزیه و تحلیل PCA نشان داد که از بین عوامل محیطی، شوری تأثیر مستقیمی بر تراکم کل، تراکم گونههای Harpacticoida و Calanoida در جزء اول را دارد. به نظر می رسد جزر و مد به طور قابل توجهی بر تراکم و انواع سخت پوستان پلانکتونی در طول دوره های فصل بهار ذکر شده، تأثیر می گذارد. نتایج ما تأثیر نسبتاً زیاد چرخه جزر و مدی را بر الگوی فضایی گروه های سخت پوستان پلانکتونی در منطقه مورد مطالعه را نشان می دهد. این مطالعه ممکن است برای پایش بیولوژیکی آتی و نفوذ شوری آب دریا به رودخانههای مصبی شمال غربی خلیج فارس مفید باشد.
علوم زیستی دریا
عادل قبطانی؛ سید محمد موسوی؛ آناهیتا رضایی؛ محمد ذاکری؛ اسحاق زمانی
چکیده
هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثرات 3 پروبیوتیک تجاری (Bio-Aqua®، Bio-Aqua pond® و مولتی بهسیل 100) بر شاخص های رشد، تغذیه و شاخص های بیوشیمیایی لاشه بچه ماهی انگشت قد کپور معمولی بوده است. به این منظور، تعداد 210 قطعه بچه ماهی کپورمعمولی (با میانگین وزن: 20/0±9/6 گرم و طول 0/32±12/9 سانتی متر) بصورت تصادفی در 7 تیمار، کنترل (شاهد): غذای تجاری،T1 : غذای ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثرات 3 پروبیوتیک تجاری (Bio-Aqua®، Bio-Aqua pond® و مولتی بهسیل 100) بر شاخص های رشد، تغذیه و شاخص های بیوشیمیایی لاشه بچه ماهی انگشت قد کپور معمولی بوده است. به این منظور، تعداد 210 قطعه بچه ماهی کپورمعمولی (با میانگین وزن: 20/0±9/6 گرم و طول 0/32±12/9 سانتی متر) بصورت تصادفی در 7 تیمار، کنترل (شاهد): غذای تجاری،T1 : غذای تجاری + 0/2 گرم پروبیوتیک @ Bio-Aqua، T2: غذای تجاری + 0/1 گرم پروبیوتیک @ Bio-Aqua ، T3 غذای تجاری + 0/002 گرم در لیتر @ Bio-Aqua pond بصورت محلول در آب تانک ، T4 : غذای تجاری +001 /0 گرم پروبیوتیک در لیتر@ Bio-Aqua pond بصورت محلول در آب تانک، T5: غذای تجاری + 0/2 گرم پروبیوتیک مولتی بهسیل 100، T6: غذای تجاری + 0/1 گرم پروبیوتیک مولتی بهسیل 100) و هر تیمار در 3 تکرار و در هر تکرار 10 قطعه ماهی توزیع گردیدند. پروبیوتیک های تجاری مورد نظر به غذای تجاری مخصوص ماهی کپور، اضافه گردیده و تغذیه ماهیان بر اساس درصد وزن بدن به مدت 60 روز صورت پذیرفت. بر اساس نتایج حاصل، استفاده از پروبیوتیک های تجاری Bio-Aquaو مولتی بهسیل 100، باعث اثرات مثبت بر پارامترهای رشد و تغذیه ماهی کپور معمولی گردید، هر چند استفاده از 0/1 گرم پروبیوتیک در هر کیلوگرم جیره غذایی ماهیان کپور معمولی منجر به بهبود رشد گردید، اما افزایش میزان این پروبیوتیک در سطح 0/2 گرم بر کیلوگرم منجر به ایجاد اثرات منفی روی عملکرد رشد شد. استفاده ازپروبیوتیک تجاری مولتی بهسیل 100، مورد مطالعه در این تحقیق موجب ایجاد اثرات مثبت بر ماهیان کپور معمولی گردید. به صورتی که بهترین کارایی روی عملکرد رشد و ترکیب بدن در جیره غذایی حاوی پروبیوتیک مولتی بهسیل 100، (0/1 گرم بر کیلوگرم غذای پایه و 0/2 گرم بر کیلوگرم غذای پایه) دیده شد. لذا میتوان نتیجه گیری نمود استفاده از پروبیوتیک مولتی بهسیل 100، و پروبیوتیک Bio-Aqua اثرات مطلوبی بر ماهی کپور معمولی داشته باشد.
علوم زیستی دریا
امیر بساک؛ وحید یاوری؛ حسین محمد عسگری
چکیده
یکی از مهم ترین دغدغه ها در مدیریت شیلاتی، یافت مناطق و پهنه های مناسب به منظور سرمایه گذاری در بخش آبزی پروری با رویکرد توسعه پایدار است.کاربرد سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) یکی از مهم ترین عوامل موفقیت در توسعه آبزی پروری است. برای مکان یابی کارگاه های پرورش ماهیان خاویاری با بهره گیری از امکانات سامانه اطلاعات جغرافیایی، تجزیه و ...
بیشتر
یکی از مهم ترین دغدغه ها در مدیریت شیلاتی، یافت مناطق و پهنه های مناسب به منظور سرمایه گذاری در بخش آبزی پروری با رویکرد توسعه پایدار است.کاربرد سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) یکی از مهم ترین عوامل موفقیت در توسعه آبزی پروری است. برای مکان یابی کارگاه های پرورش ماهیان خاویاری با بهره گیری از امکانات سامانه اطلاعات جغرافیایی، تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل فازی و فرایند تحلیل سلسله مراتبی انجام شد. برای وزن دهی به معیارهای فازی شده به روش (AHP) عمل شد. پنج دسته معیار اصلی که عبارتند از عوامل اکولوژیکی، عوامل اقلیمی، عوامل طبیعی و محیطی، عوامل اقتصادی و اجتماعی ، موانع و محدودیت ها و زیستگاه های حساس مورد استفاده قرار گرفت. در ادامه با استفاده از روش وزن دهی، نقشه شایستگی تهیه شد و با در نظر گرفتن شایستگی و اعمال نمودن میانگین گیری از مقدار شایستگی هر مکان، اولویت هر مکان مشخص شد. همراه شدن این روش با منطق فازی قابلیت استفاده ساده و کاربرد در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی، لحاظ نمودن وزن و اهمیت نسبی هر مشخصه و گزینه موجب بالا رفتن کارایی این روش شده است. براساس نتایج به دست آمده بیشترین وزن به عوامل اکولوژیکی 0/321رتبه های بعدی به ترتیب به اقلیم 0/205، اقتصادی و اجتماعی 0/179، طبیعی 0/167 و موانع و محدودیت ها 0/129 تعلق گرفت. مناسب ترین مناطق برای توسعه پرورش ماهیان خاویاری در مناطق شمالی، شمال شرق و شرق و نامناسب ترین در مناطق جنوبی استان می باشند.
علوم زیستی دریا
حلیمه بامری؛ مهران لقمانی؛ گیلان عطاران فریمان
چکیده
پرتاران از نقطه نظر تعیین وضعیت سلامت زیست محیطی بسترهای دریایی و نقششان در زنجیره غذایی دریایی دارای اهمیت بالایی هستند. در این تحقیق به منظور بررسی تراکم پرتاران زیر جزر و مدی نمونه برداری از رسوبات سه منطقه بریس، رمین و پسابندر در10 ایستگاه واقع در شمال دریای مکران به وسیله گرب ون-وین در سه دوره زمانی پیش مانسون، مانسون، پس مانسون ...
بیشتر
پرتاران از نقطه نظر تعیین وضعیت سلامت زیست محیطی بسترهای دریایی و نقششان در زنجیره غذایی دریایی دارای اهمیت بالایی هستند. در این تحقیق به منظور بررسی تراکم پرتاران زیر جزر و مدی نمونه برداری از رسوبات سه منطقه بریس، رمین و پسابندر در10 ایستگاه واقع در شمال دریای مکران به وسیله گرب ون-وین در سه دوره زمانی پیش مانسون، مانسون، پس مانسون زمستانه همراه با ثبت پارامترهای فیزیکی شیمیایی از آبان تا اسفند 1396 انجام گردید. در این بررسی 18 خانواده شناسایی شد که بیشترین تراکم در مجموع ایستگاهها در دوره مانسون و در پسابندر با570±67/4364 فرد درمترمربع و کمترین تراکم در دوره پس مانسون منطقه رمین با 89± 33/225 فرد درمترمربع بوده است. در منطقه پسابندر بیشترین درصد فراوانی مربوط به خانوادههای Spionidae، Maldanidae و Cirratulidaeو در بریس خانواده های Nephtydae، Phyllodocidae و Cirratulidaeو در رمین خانوادههای Orbiniidae، Maldanidae وCirratulidae بودند. آنالیز واریانس یک طرفه در بین ایستگاه ها و دورههای زمانی دارای اختلاف معنیداری بوده است (05/0>P). بیشترین تراکم پرتاران از نظر دوره زمانی به ترتیب به صورت الگوی دوره مانسون>پیش مانسون>پس مانسون برآورد شده است. نتایج همبستگی تراکم پرتاران با فاکتورهای محیطی نشان داد که دانهبندی و TOM در دوره پیش مانسون دارای همبستگی مثبت و معنی داری با تراکم پرتاران بوده است (05/0>p). نتایج نشان داد که مانسون زمستانه تغییرات معنی داری را در جمعیت پرتاران مناطق مورد مطالعه ایجاد می کند. افزایش تراکم در مانسون می تواند ناشی از تغییر شکل جهت جریان و افزایش ورودی بار مواد مغذی به دنبال آن درمنطقه باشد.
علوم زیستی دریا
سید محمود ربیعی؛ سکینه یگانه؛ مینا اسمعیلی خاریکی
چکیده
در مطالعه حاضر خواص آنتیاکسیدانی پروتئین آبکافتی حاصل از ضایعات کفال ماهیان دریای خزر در زمانهای مختلف آبکافت مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 20 قطعه ماهی کفال با میانگین وزنی 50 ± 300 گرم تهیه شد و ضایعات شامل سر، بالهها و امعاء و احشاء جهت انجام آبکافت با آنزیم آلکالاز L 4/2 (غلظت آنزیم 1/5 درصد وزن ماده اولیه، دما 55 درجه سانتیگراد ...
بیشتر
در مطالعه حاضر خواص آنتیاکسیدانی پروتئین آبکافتی حاصل از ضایعات کفال ماهیان دریای خزر در زمانهای مختلف آبکافت مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 20 قطعه ماهی کفال با میانگین وزنی 50 ± 300 گرم تهیه شد و ضایعات شامل سر، بالهها و امعاء و احشاء جهت انجام آبکافت با آنزیم آلکالاز L 4/2 (غلظت آنزیم 1/5 درصد وزن ماده اولیه، دما 55 درجه سانتیگراد و pH 8) در زمانهای مختلف آبکافت شامل 30، 60، 120 و 180 دقیقه مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد درصد پروتئین و خاکستر در پودر پروتئین آبکافتی نسبت به نمونهی خام به طور معنیداری افزایش و درصد چربی کاهش یافت (0/05>p). پروتئین محلول و درجه آبکافت ضایعات با افزایش زمان آبکافت تا 120 دقیقه افزایش یافتند(0/05>p). قدرت مهار رادیکال آزاد DPPH با افزایش غلظت پروتئین تا 120 دقیقه، افزایش پیدا کرد(0/05>p) و کمترین مقدار IC50 در زمان 120 و 180 دقیقه (به ترتیب 0/06±1/04، 0/01±0/01 میلیگرم بر میلیلیتر) به دست آمد(0/05>p). با افزایش غلظت پروتئین و زمان آبکافت، قدرت کاهندگی آهن سه ظرفیتی افزایش معنیداری پیدا کرد (0/05>p). قدرت مهارکنندگی رادیکال ABTS نیز، با افزایش زمان آبکافت تا 120 دقیقه افزایش یافت (0/05>p). به طور کلی، با توجه به اینکه پروتئین آبکافتی حاصل از ضایعات کفال ماهیان دریای خزر در حذف رادیکالهای آزاد DPPH، ABTS و همچنین قدرت کاهندگی آهن سه ظرفیتی عملکرد مناسبی نشان دادند، میتوان اظهار داشت که این محصول قابلیت استفاده به عنوان یک ترکیب آنتیاکسیدانی را دارد.
علوم زیستی دریا
منا ایزدیان؛ فرهاد حسینی طایفه؛ بهزاد رایگانی
چکیده
تالاب های ساحلی- دریایی متشکل از جنگل های حرا، سواحل شنی و کفه های گلی از زیستگاه های حساس و مهم سواحل جنوبی ایران به شمار می آیند که نقش مهمی در اقتصاد و معیشت جوامع محلی دارند. تالاب بین المللی حرای رودشور، شیرین و میناب از تالاب های ساحلی مهم ایران بوده و به دلیل مواجه بودن با تهدیدهای فراوان، نیازمند برنامه ...
بیشتر
تالاب های ساحلی- دریایی متشکل از جنگل های حرا، سواحل شنی و کفه های گلی از زیستگاه های حساس و مهم سواحل جنوبی ایران به شمار می آیند که نقش مهمی در اقتصاد و معیشت جوامع محلی دارند. تالاب بین المللی حرای رودشور، شیرین و میناب از تالاب های ساحلی مهم ایران بوده و به دلیل مواجه بودن با تهدیدهای فراوان، نیازمند برنامه ریزی حفاظتی نوین و موثر می باشد. این پژوهش با هدف بررسی تغییرات معنی دار سطوح جنگل های حرا به عنوان گونه شاخص تالاب، شناسایی و اولویت بندی تهدیدات تنوع زیستی تالاب و ارائه راهکارهای حفاظت مشارکتی انجام شده است. تغییرات سطح جنگل های حرا بر اساس روش تحلیل سری زمانی داده های سنجنده OLI (آشکارساز زمینی) از لندست 8 انجام گردید. فرآیند برنامه ریزی و اجرای حفاظت مشارکتی در این پژوهش شامل بررسی وضع موجود، شناخت ذینفعان و برگزاری نشست های مشارکتی به منظور شناسایی و اولویت بندی تهدیدها و تدوین برنامه اقدام حفاظت مشارکتی تالاب بوده است. نتایج نشان داد که جنگلهای حرا از سال 2015 تا 2022 در مجموع در برخی اراضی 30/78 هکتار تخریب داشته است. بر اساس نظرسنجی انجام شده از مشارکت کنندگان و ذینفعان، دو تهدید آلودگی ناشی از تخلیه سوخت قاچاق و فعالیت های صید و صیادی بی رویه و غیرمجاز بیشترین اولویت از مجموع 15 تهدید شناسایی شده در تالاب را داشته است. در این پژوهش برای ده تهدید مهم اولویت بندی شده با نظر مشارکت کنندگان، برنامه اقدام کاهش اثر تهدیدات شامل سازوکار اثر تهدید، اثر بر گونه های شاخص، اثرات اقتصادی اجتماعی و برنامه اولویت دار کاهش اثرات هر تهدید، تدوین شده است. دست آوردهای این پژوهش در افزایش آگاهی ها و تهیه محتوی آموزشی برای برنامه های حفاظت جامعه محور با مشارکت ذینفعان از جمله اجرای طرح های مشارکتی حفاظت و احیاء تالاب کاربرد دارد.
علوم زیستی دریا
امین قائدطاهری؛ سعید کیوان شکوه؛ سید محمد موسوی؛ حسین پاشا زانوسی
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی اثر نانوذرات سلنیوم، نانومنیزیم و ترکیب آنها بر عملکرد رشد، شاخص های تغذیهای، میزان بازماندگی، میزان تجمع کبدی نانو سلنیوم و نانومنیزیم در ماهی سی باس آسیایی با میانگین وزنی 1/16±32/78 گرم به مدت 40 روز انجام گرفت. پس از چهار هفته سازگاری با شرایط آزمایشی، 96 ماهی به صورت کاملا تصادفی در 12 تانک استوانهای ...
بیشتر
این مطالعه با هدف بررسی اثر نانوذرات سلنیوم، نانومنیزیم و ترکیب آنها بر عملکرد رشد، شاخص های تغذیهای، میزان بازماندگی، میزان تجمع کبدی نانو سلنیوم و نانومنیزیم در ماهی سی باس آسیایی با میانگین وزنی 1/16±32/78 گرم به مدت 40 روز انجام گرفت. پس از چهار هفته سازگاری با شرایط آزمایشی، 96 ماهی به صورت کاملا تصادفی در 12 تانک استوانهای فایبرگلاس 300 لیتری به تعداد مساوی توزیع شدند. 4 تیمار شامل شاهد فاقد نانوسلنیوم و نانومنیزیم، 4 میلی گرم نانوسلنیوم، 0/5 گرم نانومنیزیم، 4 میلی گرم نانوسلنیوم، 0/5 گرم نانومنیزیم، 4 میلی گرم نانو سلنیوم، 0/5 گرم نانومنیزیم در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند. ماهیان روزانه تا حد سیری و در دو وعده تغذیه شدند. زیست سنجی از ماهیان در تمام تیمارها در انتهای دوره آزمایش صورت گرفت. نمونه های مورد نیاز جهت سنجش تجمع کبدی، در انتهای دوره جمع آوری شد. نتایج این مطالعه نشان داد که وزن نهایی در تیمار نانوذرات سلنیوم در مقایسه با گروه کنترل اختلاف معنی داری داشت (0/05>P)، درصد افزایش وزن بدن و نرخ رشد ویژه در تیمار ترکیی نانوذرات سلنیوم+نانوذرات منیزیم در مقایسه با گروه کنترل اختلاف معنی داری داشت (0/05>P). شاخص های تغذیه ای ضریب بازده پروتئین، مصرف خوراک و ضریب تبدیل غذایی بین تیمارهای آزمایشی اختلاف معنی داری نداشتند(0/05>P). نتایج نشان داد که میزان بازماندگی بین تیمارهای آزمایشی اختلاف معنیداری ندارد (0/05>P). بیشترین میزان تجمع سلنیوم و منیزیم در کبد، به ترتیب مربوط به تیمارهای نانوذرات سلنیوم و نانوذرات سلنیوم+ نانوذرات منیزیم بودند که اختلاف معنی داری با سایر تیمارها داشتند (0/05>P).
علوم زیستی دریا
مژده میرکی؛ هرمز سهرابی؛ سیما صادقی؛ پرویز فاتحی؛ مارکوس امیتزر
چکیده
پیشرفت در سنجش از دور امکان نقشه برداری سریع مانگرو را با نیاز کمتر به کارهای فشرده زمینی، پردازش های پیچیده و سنگین و تکنیک های طبقه بندی وابسته به مهارت فراهم می کند. در این پژوهش، با استفاده از تصاویر ماهواره سنتینل-2 به تهیه نقشه جنگل های مانگرو استان هرمزگان در سه زیست بوم قشم، خمیر و سیریک در سامانه Google Earth Engine ...
بیشتر
پیشرفت در سنجش از دور امکان نقشه برداری سریع مانگرو را با نیاز کمتر به کارهای فشرده زمینی، پردازش های پیچیده و سنگین و تکنیک های طبقه بندی وابسته به مهارت فراهم می کند. در این پژوهش، با استفاده از تصاویر ماهواره سنتینل-2 به تهیه نقشه جنگل های مانگرو استان هرمزگان در سه زیست بوم قشم، خمیر و سیریک در سامانه Google Earth Engine (GEE) پرداخته شد. بدین منظور تمام مراحل تهیه نقشه این جنگل ها، در GEE انجام شد. به این منظور از تصاویر تصحیح شده Level-2A استفاده شد. سپس به منظور کاهش خطا، پیکسل های ابری با تابع maskS2clouds از تصاویر حذف شدند. همچنین از شاخص جدید شناسایی جنگل های مانگرو (MMRI) و شاخص های طیفی مرسوم برای بارزسازی تمایز طیفی پوشش مانگرو از اطراف استفاده شد. برای طبقه بندی تصویر مناطق مورد مطالعه از سه کلاس برای پوشش زمین شامل: مانگرو و غیر مانگرو (خشکی) و دریا (آب) استفاده شد. طبقه بندی براساس الگوریتم جنگل تصادفی انجام شد و ارزیابی صحت در نرمافزار R بر اساس روش اعتبارسنجی K-fold مورد بررسی قرار گرفت. نتایج طبقه بندی در سایت قشم با صحت کلی و کاپای %98 و 0/73 در بین سه زیست بوم بالاترین صحت را داشت. در سایت خمیر و سیریک صحت کلی به ترتیب برابر 97 % و مقدار کاپای 0/71 و 0/70 بود. شاخص MMRI مهم ترین متغیر در طبقه بندی در قشم و خمیر بود درحالیکه در سیریک شاخص SAVI مهم ترین شاخص طیفی در تهیه نقشه پوشش مانگرو بود. صحت کلی بالای 95 % در هر سه سایت نشان می دهد ترکیب داده های سنتینل-2 با استفاده از شاخص های مناسب در GEE رهیافت موثری برای تولید نقشه جنگل های مانگرو است.
علوم زیستی دریا
علی صدوق نیری؛ احسان کامرانی؛ ایمان سوری نژاد
چکیده
مطالعه حاضر با هدف بررسی انتخابپذیری طولی تورهای گوشگیر شناور سطحی رایج صید ماهی هوور معمولی (Thunnus tonggol) و تعیین اندازه چشمه بهینه صید در آبهای سیستان و بلوچستان (صیدگاههای چابهار، کنارک و رمین) از مهرماه 1395 تا خردادماه 1396 صورت پذیرفت. تورهای گوشگیر مورد بررسی دارای اندازه چشمههای 100، 110، 130 و 165 میلیمتر به صورت کشیده بودند. در ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف بررسی انتخابپذیری طولی تورهای گوشگیر شناور سطحی رایج صید ماهی هوور معمولی (Thunnus tonggol) و تعیین اندازه چشمه بهینه صید در آبهای سیستان و بلوچستان (صیدگاههای چابهار، کنارک و رمین) از مهرماه 1395 تا خردادماه 1396 صورت پذیرفت. تورهای گوشگیر مورد بررسی دارای اندازه چشمههای 100، 110، 130 و 165 میلیمتر به صورت کشیده بودند. در طول 45 مرحله دریاروی با قایق های فایبرگلاس و لنج چوبی تعداد 477 عدد ماهی هوور صید شد که داده های فراوانی طولی، وزن کل و دور آبشش و دور بدن آنها ثبت شد. تعداد 228 نمونه نیز کالبد شکافی شده و مراحل رسیدگی تخمدان آنها جهت برآورد طول بلوغ جنسی (Lm50) تعیین گردید. حداقل، حداکثر و میانگین (±انحراف معیار) طول چنگالی نمونه ها به ترتیب 32، 90 و 13.35±55.1سانتیمتر به دست آمد. روابط طول چنگالی- دور آبشش و طول چنگالی- حداکثر دور بدن به ترتیب /0.4955FL+ 0.5379= Gop و 0.5879FL+0.5095 = Gmax محاسبه شد. طول بلوغ جنسی ماهی هوور 53.7 سانتیمتر به دست آمد. با استفاده از روش سچین، انتخاب پذیری طولی تورهای گوشگیر با اندازه چشمههای 100، 110، 130 و 165 میلی متر به ترتیب 35، 38، 46 و 57 سانتیمتر تعیین شد. با استفاده از ضرایب انتخابپذیری و طول بلوغ جنسی ماهی هوور، چشمه استاندارد برای صید این گونه 170 میلیمتر تعیین گردید. به دلیل عدم صید ماهیان نابالغ توسط چشمهی 165 میلیمتر، این چشمه میتواند مناسب باشد و این امر تأییدی بر محاسبهی اندازهی چشمهی استاندارد این تور به روش سچین میباشد.
علوم زیستی دریا
حامد دیلمی پور؛ سید محمد موسوی؛ محمد ذاکری؛ پریتا کوچنین؛ سعید کیوان شکوه
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی اثر نانوذرات سلنیوم، منیزیم و ترکیب آنها بر رشد و آنزیم های گوارشی ماهی سیباس آسیایی با میانگین وزنی 1/16±32/78 گرم به مدت 42 روز انجام گرفت. پس از سازگاری با شرایط آزمایشی، 96 ماهی به صورت کاملا تصادفی در 12 تانک استوانهای فایبرگلاس 300 لیتری به تعداد مساوی توزیع شدند. 4 تیمار شامل تیمار کنترل، تیمار mg/kg4 ...
بیشتر
این مطالعه با هدف بررسی اثر نانوذرات سلنیوم، منیزیم و ترکیب آنها بر رشد و آنزیم های گوارشی ماهی سیباس آسیایی با میانگین وزنی 1/16±32/78 گرم به مدت 42 روز انجام گرفت. پس از سازگاری با شرایط آزمایشی، 96 ماهی به صورت کاملا تصادفی در 12 تانک استوانهای فایبرگلاس 300 لیتری به تعداد مساوی توزیع شدند. 4 تیمار شامل تیمار کنترل، تیمار mg/kg4 نانوسلنیوم، تیمار mg/kg 500 نانومنیزیم و تیمار ترکیبی mg/kg 4 نانوسلنیوم و mg/kg 500 نانومنیزیم، مورد بررسی قرار گرفتند. ماهیان روزانه در حد سیری و تا حد 3% وزن بدن، در دو وعده تغذیه شدند. نمونه های مورد نیاز جهت سنجش شاخص های رشد و آنزیم های گوارشی در انتهای دوره جمع آوری شدند. نتایج حاصل نشان داد که در ماهیان تغذیه شده با تیمار ترکیبی، بالاترین میزان افزایش وزن بدن به میزان 58/26 ±33/131 درصد و نرخ رشد ویژه، به میزان 28/0 ±08/2 درصد به روز، را نشان داد که با تیمار کنترل (به ترتیب 21/26±65/65 و 32/0 ±23/1)، دارای اختلاف معنیداری بود (P<0/05). نتایج این مطالعه نشان داد که آنزیمهای گوارشی آلکالین فسفاتاز، لیپاز، تریپسین و کیموتریپسین بین تیمارهای آزمایشی اختلاف معنی داری داشتند (05/0P<)، به طوریکه بیشترین میزان فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز در تیمار نانوسلنیوم (U/mg protein 00/82±06/611)، و بیشترین میزان آنزیم های لیپاز (U/mg protein 03/0±86/0)، تریپسین (U/mg protein 0/001±0/0540) و کیموتریپسین (U/mg protein 004/0±214/0) در تیمار نانومنیزیم مشاهده گردید (0/05<P)، درصورتیکه آنزیم آمیلاز بین تیمارهای آزمایشی اختلاف معنیداری را نشان نداد (05/0P>). نتایج مطالعه حاضر نشان داد که افزودن نانوذرات سلنیوم و منیزیم به جیره غذایی ماهی سیباس آسیایی دارای اثرات مثبت بر رشد و آنزیمهای گوارشی بوده و با توجه به نتایج حاصله پیشنهاد داد که میتوان از مکمل نانوذارت منیزیم (mg/kg500) به تنهایی و یا به صورت ترکیبی با نانوذارت سلنیوم (mg/kg 4 نانوسلنیوم و mg/kg 500 نانومنیزیم) در جیره غذایی ماهی سیباس آسیایی استفاده نمود.
علوم زیستی دریا
مریم یعقوب زاده؛ عبدالرسول سلمان ماهینی؛ علیرضا میکاییلی؛ افشین دانه کار
چکیده
اکوسیستم های مانگرو طی سالهای اخیر، علاوه بر تخریب انسانی به وسیله اثرات تغییر اقلیم جهانی نیز تهدید شده اند. یکی از مهم ترین اثرات ناشی از تغییر اقلیم بر جنگل های مانگرو، افزایش جهانی تراز سطح آب دریا و بالتبع آن آب گرفتگی بخشی از ناحیه ساحلی است. بالا آمدن سطح آب دریا موجب عقب نشینی جنگلهای مانگرو در بسیاری از مناطق ...
بیشتر
اکوسیستم های مانگرو طی سالهای اخیر، علاوه بر تخریب انسانی به وسیله اثرات تغییر اقلیم جهانی نیز تهدید شده اند. یکی از مهم ترین اثرات ناشی از تغییر اقلیم بر جنگل های مانگرو، افزایش جهانی تراز سطح آب دریا و بالتبع آن آب گرفتگی بخشی از ناحیه ساحلی است. بالا آمدن سطح آب دریا موجب عقب نشینی جنگلهای مانگرو در بسیاری از مناطق می شود. با این وجود در برخی مناطق، سکونتگاه های انسانی، وجود سازه ها و تاسیسات ساحلی عاملی محدودکننده محسوب می شوند. در این مطالعه با استفاده از دو سناریوی کمترین و بیشترین میانگین بالا آمدن سطح آب دریا در دوره زمانی 2046-2065 مطابق گزارش IPCC و نتایج مطالعات داخلی، پهنه آبگرفتگی ناشی از بالا آمدن سطح دریا در محدوده دو منطقه حفاظت شده حرا در شهرستان بندرخمیر و حرای تیاب در شهرستان میناب تعیین شد. نتایج نشان داد در صورت بالا آمدن سطح آب دریا، پهنه آبگرفتگی در محدوده منطقه حفاظت شده حرا در کمترین و بیشترین مقدار به ترتیب 1000 و 2000 هکتار و در منطقه حفاظت شده تیاب و میناب حدود 3500 و 7000 هکتار خواهد بود. نتایج بررسی پوشش و کاربری اراضی نیز نشان داد بیشتر اراضی پسکرانه مربوط به پوشش مرتعی فقیر و زمین های خالی است و با توجه به پیش بینی های منطقه ای و جهانی در بالا آمدن سطح دریا، در حال حاضر مانعی برای مهاجرت مانگروها به سمت خشکی وجود ندارد. با این وجود تغییرات کاربری اراضی در سال های آینده و طرح های آتی در منطقه باید مورد بررسی قرار گیرد تا تصمیمات مدیریتی مناسب تری در جهت حفظ این اکوسیستم های ارزشمند گرفته شود.
علوم زیستی دریا
کبری جلالی؛ بابک دوست شناس؛ احمد سواری؛ نسرین سخایی
چکیده
انتقال گونه های بیگانه ی مهاجم توسط آب توازن کشتی ها یکی از مهمترین تهدیدهای اکوسیستم های آبی میباشد. در این مطالعه با هدف بررسی و شناسایی پاروپایان، آب توازن 10 فروند کشتی ورودی به بندر صادراتی مجیدیه ماهشهر در سال 1397 نمونه برداری شد. نمونه برداری زئوپلانکتون ها از هر کشتی با عبور دادن 100 لیتر آبتوازن کشتی ها از تورپلانکتون ...
بیشتر
انتقال گونه های بیگانه ی مهاجم توسط آب توازن کشتی ها یکی از مهمترین تهدیدهای اکوسیستم های آبی میباشد. در این مطالعه با هدف بررسی و شناسایی پاروپایان، آب توازن 10 فروند کشتی ورودی به بندر صادراتی مجیدیه ماهشهر در سال 1397 نمونه برداری شد. نمونه برداری زئوپلانکتون ها از هر کشتی با عبور دادن 100 لیتر آبتوازن کشتی ها از تورپلانکتون گیری با چشمه 50 میکرومتر و در سه تکرار صورت گرفت. همزمان فاکتورهای محیطی شامل اکسیژن محلول، اسدیته، دما و شوری آب توازن با 3 تکرار سنجیده شد. به طور کلی 56 گونه از پاروپایان شناسایی شدند. بیشترین تعداد گونه (36گونه) و همچنین بیشترین میانگین تراکم پاروپایان (104× 3/2 فرد در متر مکعب) مربوطه به کشتی ARGO1 از بندرعباس و کمترین میانگین تراکم (104×1 فرد در متر مکعب) و کمترین تعداد گونه (24) به ترتیب مربوط به کشتی PRECIGIOUS و GUNISHLI از بندر فجیره، امارات بود. نتایج آنالیز واریانس یک طرفه بین کشتیهای ورودی به بندر صادراتی مجیدیه از نظر میانگین تراکم پاروپایان اختلاف معنی دار نشان داد. همبستگی مثبت و معنی داری بین میانگین تراکم پاروپایان با دما و اکسیژن محلول دیده شد. تمامی گونه ها به جز گونه Oithona davisae قبلاً از آب های خلیج فارس گزارش شده بودند. گونه O. davisae فقط در کشتی CONSTANTINOS از بندر فجیره امارات مشاهده گردید. این گونه بومی آب های ساحلی شرق آسیا خصوصا اطراف ژاپن و چین است و در دریای سیاه، بخش مرکزی دریای مدیترانه و اخیراً در دریای اژه گزارش شده است. نتایج این تحقیق می تواند به ارزیابی خطر احتمالی ورود گونههای بیگانه و مهاجم جدید کمک نموده و در بهبود روش های مدیریت کمیت و کیفیت آبتوازن کشتی ها اهمیت داشته باشد.
علوم زیستی دریا
زینب توکل؛ غلام رضا شریفی؛ مرتضی یوسف زادی
چکیده
بیوفولینگ مشکلی است که توسط بیوفیلمهای میکروبی ایجاد میشود. امروزه مطالعات بسیاری در مورد رفع معضلات بیوفولینگ صورت گرفته است. مهمترین بررسیها روی شناسایی ترکیبات آنتیفولینگی طبیعی در محیط زیست دریا صورت گرفته است. در این مطالعه، خواص ضدجلبکی عصارههای الکلی و آبی گیاه دارویی پونه کوهی (Mentha longifolia)، با استفاده از حلالهای ...
بیشتر
بیوفولینگ مشکلی است که توسط بیوفیلمهای میکروبی ایجاد میشود. امروزه مطالعات بسیاری در مورد رفع معضلات بیوفولینگ صورت گرفته است. مهمترین بررسیها روی شناسایی ترکیبات آنتیفولینگی طبیعی در محیط زیست دریا صورت گرفته است. در این مطالعه، خواص ضدجلبکی عصارههای الکلی و آبی گیاه دارویی پونه کوهی (Mentha longifolia)، با استفاده از حلالهای انهگزان، اتیلاستات، متانول و آبی بررسی شدند. ریزجلبک Chlorella vulgaris و ریزجلبک Chaetoceros muelleri در محیط کشت تغییر یافته F2 به کشت انبوه رسیدند. عصارهها به میزان مشخص، در حلال (DMSO) حل شده و در غلظتهای مختلف به لولههای آزمایش حاوی محیط کشت ریزجلبک اضافه گردید. آزمایش در سه تکرار انجام شد. پس از 24 ساعت، در زیر میکروسکوپ نوری، تعداد جلبکها به وسیله لام نئوبار شمارش گردید. آنالیز دادهها به وسیله برنامه SAS و مقایسه دادهها به وسیله آزمون چند دامنهای دانکن صورت گرفت. بررسی تجزیه آماری عصارههای گیاه دارویی پونه کوهی روی ریزجلبک C. vulgaris و C. muelleri، نشان داد که در سطح احتمال0/001، بین تیمارها از نظر آماری اختلاف معنی دار وجود دارد. عصاره انهگزانی پونه کوهی، با غلظت 20 میلیگرم بر میلیلیتر برای ریزجلبک C. Vulgaris و برای ریزجلبک C. muelleri، عصاره با غلظت 10میلیگرم بر میلیلیتر برای گیاه پونه کوهی دارای بیشترین مهارکنندگی بود.
علوم زیستی دریا
اشکان بنان؛ محمدرضا کلباسی مسجد شاهی؛ محمود بهمنی؛ محمدعلی یزذدانی ساداتی
چکیده
در تحقیق حاضر اثر رنگ نور و رنگ تانک بر واکنش استرسی فیل ماهی Huso huso بر اساس اندازه گیری برخی از پارامترهای سروهماتولوژی (هموگلوبین، هماتوکریت، کورتیزول، گلوکز و ...) و آنالیز شیمیایی لاشه بررسی گردید. مراحل عملی مطالعه در انستیتو تحقیقات بین الملی ماهیان خاویاری دکتر دادمان انجام شد. بدین منظور 64 عدد بچه فیل ماهی با میانگین وزنی (± ...
بیشتر
در تحقیق حاضر اثر رنگ نور و رنگ تانک بر واکنش استرسی فیل ماهی Huso huso بر اساس اندازه گیری برخی از پارامترهای سروهماتولوژی (هموگلوبین، هماتوکریت، کورتیزول، گلوکز و ...) و آنالیز شیمیایی لاشه بررسی گردید. مراحل عملی مطالعه در انستیتو تحقیقات بین الملی ماهیان خاویاری دکتر دادمان انجام شد. بدین منظور 64 عدد بچه فیل ماهی با میانگین وزنی (± انحراف معیار) 1/42 ± 98/83 گرم (در گروه های 8 تایی) تحت طیف های نوری سفید، قرمز، سبز و آبی و نیز 48 عدد با میانگین وزنی 1/17 ± 98/46 (در گروه های 8 تایی) در تانک های سفید، سیاه و آبی بمدت 12 هفته پرورش داده شدند. بر اساس نتایج بدست آمده سطح هورمون کورتیزول سرم خون ماهیان پرورش یافته در شرایط نوری قرمز و سبز در مقایسه با سایر رنگ های نور افزایش معنی داری یافت، بطوری که علاوه بر استرس و رنگ نور، اثر متقابل بین آنها نیز معنی دار بود (p≤0.05). نتایج همچنین نشان داد که میزان کورتیزول در ماهیان پرورش یافته در تانک سیاه در مقایسه با سایر تیمارها کاهش معنی داری داشت، بطوری که علاوه بر استرس و رنگ تانک، اثر متقابل بین آنها نیز معنی دار بود (p≤0.05). در مورد سایر پارامتر های مورد بررسی (هموگلوبین، هماتوکریت و آنالیز لاشه) تغییر معنی داری مشاهده نشد. از این رو رنگ نور آبی و رنگ تانک مشکی با ایجاد حالت آرامش در ماهی تاثیر مثبتی بر شرایط فیزیولوژیک ماهی داشته، پاسخ استرسی بهتری را به همراه داشتند.
علوم زیستی دریا
الهام موحدنیا؛ مجید مرادی؛ امیرهوشنگ بحری؛ علی معتمدزادگان
چکیده
در این تحقیق از امعاء و احشاء ماهی تون زرد باله (Thunnus albacores) پروتئین هیدرولیز شده با استفاده از آنزیم فلاوروزیم تولید گردید. شرایط هیدرولیز (زمان، دما، نسبت آنزیم به سوبسترا) با استفاده از روش پاسخ سطحی(Response Surface Method; RSM) و طرح ترکیبی مرکزی ( (Central Composite Design بهینه سازی شد. این روش، اثر سه فاکتور دما، زمان و میزان آنزیم (متغیر مستقل) را روی ...
بیشتر
در این تحقیق از امعاء و احشاء ماهی تون زرد باله (Thunnus albacores) پروتئین هیدرولیز شده با استفاده از آنزیم فلاوروزیم تولید گردید. شرایط هیدرولیز (زمان، دما، نسبت آنزیم به سوبسترا) با استفاده از روش پاسخ سطحی(Response Surface Method; RSM) و طرح ترکیبی مرکزی ( (Central Composite Design بهینه سازی شد. این روش، اثر سه فاکتور دما، زمان و میزان آنزیم (متغیر مستقل) را روی درجه هیدرولیزاسیون به عنوان پاسخ سطحی، مورد بررسی قرار می دهد. شرایط بهینه این آزمایش عبارت بود از نسبت آنزیم به سوبسترای 1/11 واحد آنسون بر گرم پروتئین، زمان 105 دقیقه و دمای 44/93 درجه سانتی گراد که درجه هیدرولیزاسیون برابر 23/37% را حاصل نمود. پروتئین هیدرولیزشده حاصل محتوی مقدار بالای پروتئین بود (67/45% ). در نتیجه گیری نهائی می توان بیان داشت که مدل حاصل از شرایط خوبی جهت پیش بینی برخوردار بوده و پروتئین هیدرولیز شده امعاء و احشاء ماهی تون زرد باله قابل استفاده در جیره غذایی آبزیان و همین طور به عنوان افزودنی در صنایع غذایی می باشد.
علوم زیستی دریا
خاطره مهربانی؛ محمد خسروی زاده؛ وحید یاوری؛ سید مهدی حسینی؛ امید بیرقدار کشکولی
چکیده
مطالعه حاضر با هدف تخمین میزان و ترکیب گونههای دورریز صید در تور ترال کف و پارامترهای زیستی برخی گونهها در منطقه بوسیف در آبهای ساحلی استان خوزستان صورت پذیرفت. دادهها بر اساس نمونههای حاصل از صید تجاری و بهوسیله لنج های صیادی ترال کف در سه فصل پاییز و زمستان سال 96 و تابستان سال 97 جمعآوری شدند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف تخمین میزان و ترکیب گونههای دورریز صید در تور ترال کف و پارامترهای زیستی برخی گونهها در منطقه بوسیف در آبهای ساحلی استان خوزستان صورت پذیرفت. دادهها بر اساس نمونههای حاصل از صید تجاری و بهوسیله لنج های صیادی ترال کف در سه فصل پاییز و زمستان سال 96 و تابستان سال 97 جمعآوری شدند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد نمونههای دورریز شده شامل 33 گونه از 28 خانواده بودند. بر اساس نتایج حاصل گونههای سنگسر چهارخط و پنجزاری باله نارنجی بیشترین فراوانی را داشتند. همچنین نتایج بدست آمده نشان داد میانگین طولی اغلب گونهها دورریز شده در این مطالعه کمتر از 30 سانتیمتر بود. همچنین میزان دورریز به ازای واحد تلاش صیادی در فصل های پاییز، زمستان و تابستان به ترتیب 33/87±57/9، 50/64±27/16 و 7/50±32/33 کیلوگرم در ساعت بود. همچنین میزان صید دورریز به ازای واحد سطح در پاییز، زمستان و تابستان به ترتیب 0/064/±2/77، 0/39±0/73 و 0/44±1/73 کیلوگرم بر مایل مربع محاسبه شد. میزان این شاخص ها در فصل زمستان به طور معنی داری نسبت به فصول پاییز و تابستان کمتر بود (0/05>p). نتایج مطالعه حاضر به طور کلی نشان دهنده فشار بالای صیادی بر گونه های مهم اکولوژیک (مخصوصا در مراحل بحرانی چرخه زیستی) در منطقه بوسیف می باشد که احتمالا در طولانی مدت با اثرات منفی بر ساختار و عملکرد اکوسیستم همراه خواهد بود.
علوم زیستی دریا
راضیه صالح پور؛ نرگس امراللهی بیوکی؛ مهدی محمدی؛ عقیل دشتیان نسب؛ پدرام ابراهیم نژاد؛ احمد قاسمی
چکیده
پژوهش حاضر باهدف بررسی سطوح مختلف فوکوئیدان جیره غذایی بر روی عملکرد رشد، زندهمانی و پارامترهای بیوشیمیایی میگو پاسفید غربی، Litopenaus vannamei انجام گرفت. میگوها با متوسط وزن اولیه حدود 8 گرم با چهار جیره غذایی مختلف که حاوی چهار سطح فوکوئیدان (صفر، 0/1 %، 0/2 % و 0/4 0%) به مدت 30 روز در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار مورد تغذیه قرار گرفتند. ...
بیشتر
پژوهش حاضر باهدف بررسی سطوح مختلف فوکوئیدان جیره غذایی بر روی عملکرد رشد، زندهمانی و پارامترهای بیوشیمیایی میگو پاسفید غربی، Litopenaus vannamei انجام گرفت. میگوها با متوسط وزن اولیه حدود 8 گرم با چهار جیره غذایی مختلف که حاوی چهار سطح فوکوئیدان (صفر، 0/1 %، 0/2 % و 0/4 0%) به مدت 30 روز در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار مورد تغذیه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که عملکرد رشد (وزن انتهایی، وزن بهدستآمده، ضریب تبدیل غذایی و ضریب رشد ویژه) میگوهای تغذیهشده با جیره غذایی حاوی فوکوئیدان بهطور معنیداری (P < 0.01) نسبت به میگوهای تغذیهشده با جیره غذایی شاهد بهبود یافتند. بهترین عملکرد رشد در میگوهای تغذیهشده با جیره غذایی حاوی 0/4 % فوکوئیدان مشاهده شد. زندهمانی در بین گروههای تغذیهشده با مکمل فوکوئیدان و شاهد تفاوت معنیداری را نشان ندادند (P > 0.05). پارامترهای بیوشیمیایی همولنف ازجمله گلوکز، تری گلیسیرید و کلسترول بهطور معنیداری در میگوهای تغذیهشده با سطوح مختلف فوکوئیدان در مقایسه با گروه شاهد کاهش داشته است. اما میزان پروتئین در گروه-های تغذیهشده با مکمل فوکوئیدان نسبت به شاهد افزایش نشان داد. فعالیت آنزیمهای آلانین آمینو ترانسفراز و آسپارتات آمینو ترانسفراز در همولنف میگوهای شاهد نسبت به میگوهای تغذیهشده با جیره غذایی حاوی فوکوئیدان بالاتر بود. بهطورکلی، نتایج تحقیق حاضر آشکار ساخت که جیره غذایی حاوی سطوح مختلف فوکوئیدان بهویژه 0/4 % منجر به افزایش شاخصهای رشد و بهبود پارامترهای بیوشیمیایی همولنف و درنتیجه بهبود وضعیت سلامت میگو گردیده است.
علوم زیستی دریا
ادریس رحیمی کیا
چکیده
گیاه سرخارگل (Echinacea purpurea) از خانواده گل مروارید، یکی از داروهای گیاهی مورد استفاده در کشورهای مختلف است. این مطالعه به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف عصاره سرخارگل در جیره غذایی بر رشد و وضعیت دفاع آنتی اکسیدانی در ماهی قزل آلای رنگین کمان(Oncorhynchus mykiss) انجام شد. تعداد 360 عدد ماهی قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزن 0/2±6/25 گرم، در ...
بیشتر
گیاه سرخارگل (Echinacea purpurea) از خانواده گل مروارید، یکی از داروهای گیاهی مورد استفاده در کشورهای مختلف است. این مطالعه به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف عصاره سرخارگل در جیره غذایی بر رشد و وضعیت دفاع آنتی اکسیدانی در ماهی قزل آلای رنگین کمان(Oncorhynchus mykiss) انجام شد. تعداد 360 عدد ماهی قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزن 0/2±6/25 گرم، در چهار گروه آزمایشی شامل یک گروه شاهد و سه گروه تجربی تقسیم شدند که عصاره سرخارگل به جیره غذایی آنها با دوزهای 0/5، 1 و 2 میلیگرم بر کیلوگرم افزوده شد. پس از 8 هفته آزمایش، پارامترهای رشد و شاخص های دفاع آنتی اکسیدانی شامل کاتالاز پلاسما، سوپراکسید دیسموتاز و فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز در بافت خون اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که عصاره سرخارگل بر برخی از شاخصهای رشد تأثیر میگذارد به گونه ای که شاخص های نرخ تبدیل خوراک و ضریب شرایط اختلاف معنی نشان نمی دهند ولی میانگین شاخص نرخ رشد ویژه در تیمار تغذیه شده با دوز 2 گرم بر کیلوگرم عصاره گیاه سرخار گل، به طور معنی داری بیشتر از سایر دوزهای آزمایشی بود. همچنین فعالیت آنزیم های کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز تحت تأثیر عصاره گیاه سرخارگل در تیمارهای مختلف با هم تفاوت معنی داری نشان داد (p≤0.05).
علوم زیستی دریا
محبوبه محمدی؛ غلام رضا شریفی سیرچی؛ مرتضی یوسف زادی
چکیده
پدیده بیوفولینگ خسارت اقتصادی بزرگی را روی ساخت و سازهای مصنوعی ایجاد مینماید بهطوریکه با کاهش قدرت مانور شناورها و در نتیجه کاهش سرعت آنها موجب افزایش مصرف سوخت و همچنین افزایش هزینههای تعمیر و نگهداری میشود. امروزه مطالعات بسیاری در مورد رفع معضلات بیوفولینگ صورت گرفته است که مهمترین آنها، شناسایی ترکیبات ...
بیشتر
پدیده بیوفولینگ خسارت اقتصادی بزرگی را روی ساخت و سازهای مصنوعی ایجاد مینماید بهطوریکه با کاهش قدرت مانور شناورها و در نتیجه کاهش سرعت آنها موجب افزایش مصرف سوخت و همچنین افزایش هزینههای تعمیر و نگهداری میشود. امروزه مطالعات بسیاری در مورد رفع معضلات بیوفولینگ صورت گرفته است که مهمترین آنها، شناسایی ترکیبات آنتیفولینگی طبیعی است. در این مطالعه، خواص ضد فولینگ گیاه دارویی حنا با (Lawsonia inermis) استفاده از حلال های آنهگزان، اتیلاستات، متانول و آبی بررسی شدند. تیمارها در 3 تکرار انجام شد. پس از 24 ساعت، در زیر میکروسکوپ نوری، تعداد جلبک ها به وسیله لام نئوبار شمارش گردید. آنالیز دادهها با نرمافزار SAS انجام شد و مقایسه دادهها به وسیله آزمون چند دامنهای دانکن صورت گرفت. بررسی تجزیه آماری عصارههای گیاه دارویی حنا روی میکروجلبک Chlorella vulgaris، نشان داد که در سطح احتمال 0/001، بین تیمارها از نظر آماری اختلاف معنیدار وجود دارد. بررسی نتایج مربوط به تغییرات رشد نشان داد که با اعمال تیمارها، رشد این جلبک به میزان قابل توجهی مهار شده است. عصاره اتیلاستاتی با غلظت 5 میلیگرم بر میلیلیتر، عصاره انهگزانی با غلظت 20 میلیگرم بر میلیلیتر و عصاره متانولی با غلظت 80 میلیگرم بر میلیلیتر و عصاره آبی با غلظت 160 میلیگرم بر میلیلیتر بهترتیب بیشترین اثر بازدارندگی بر زندهمانی میکروجلبک Chlorella vulgaris را دارا بودند.
علوم زیستی دریا
سمیه زنگنه؛ سلماز کاکشیان؛ سولماز شیرعلی؛ احمد سواری؛ حسین نجف زاده ورزی؛ عبدالعلی موحدی نیا؛ محمد ذاکری
چکیده
مطالعه حاضر جهت بررسی اثرات سطوح مختلف فیتواستروژن های سویا و سیر بر ساختار بافتی تخمدان ماهی شانک زردباله (Acanthopagrus latus) صورت گرفت. تعداد 105 قطعه ماهی شانک زردباله به هفت گروه، شامل یک گروه شاهد که غذای استاندارد فاقد عصاره را دریافت می کردند و شش گروه تیمار که هر یک دوز متفاوتی از عصاره هیدروالکلی سویا (2/5، 5 و 7/5 درصد) و سیر (0/5، 1 و 2 درصد) ...
بیشتر
مطالعه حاضر جهت بررسی اثرات سطوح مختلف فیتواستروژن های سویا و سیر بر ساختار بافتی تخمدان ماهی شانک زردباله (Acanthopagrus latus) صورت گرفت. تعداد 105 قطعه ماهی شانک زردباله به هفت گروه، شامل یک گروه شاهد که غذای استاندارد فاقد عصاره را دریافت می کردند و شش گروه تیمار که هر یک دوز متفاوتی از عصاره هیدروالکلی سویا (2/5، 5 و 7/5 درصد) و سیر (0/5، 1 و 2 درصد) را دریافت می کردند، تقسیم شدند. ماهیان به میزان 3 درصد وزن بدن، به طور روزانه دو بار در روز به مدت چهارده روز غذا دهی شدند. نمونه گیری در روزهای 0، 7، 10 و 14 صورت گرفت. در هر نوبت، قطعه ای از قسمت مرکزی گناد جهت بررسی بافت شناسی برداشته می شد. نتایج نشان داد که دوزهای مختلف فیتواستروژن های سویا و سیر اثرات متفاوتی بر رشد و توسعه گناد در ماهی شانک زردباله به عنوان یک ماهی هرمافرودیت پروتاندروس ایفا می کنند. به طوری که افزایش دوز و مدت زمان مصرف خوراکی غذای حاوی عصاره هیدروالکلی سیر سبب افزایش تعداد فولیکول های زرده سازی و در نهایت رشد و توسعه گناد گردید. در صورتی که مصرف غذای حاوی عصاره هیدروالکلی سویا سبب مشاهده بافت بیضه و تخمدان های نابالغ حاوی فولیکول های پیش زرده سازی گردید. به نظر می رسد که عصاره هیدروالکلی سویا مانع از پیشبرد گناد ماهی هرمافرودیت پروتاندروس از گناد نر به گناد ماده می گردد.
علوم زیستی دریا
سید یوسف پیغمبری؛ رضا بدلی؛ هادی رئیسی
چکیده
در این مطالعه میزان صید دورریز ابزار مشتا و پارامتر طول در بلوغ (Lm50) دو گونه از آبزیان دورریز، یعنی گربه ماهی خالدار (Arius maculatus) و گربه ماهی خاکی (Plicofollis dussumieri) برآورد شد. نمونه برداری در شهر بندرعباس از آذر سال 1393 به مدت یکسال صورت پذیرفت. جهت محاسبه طول در بلوغ، پس از تعیین بلوغ نمونه ها به روش Biswas(1993) ، با بهره گیری از روش ...
بیشتر
در این مطالعه میزان صید دورریز ابزار مشتا و پارامتر طول در بلوغ (Lm50) دو گونه از آبزیان دورریز، یعنی گربه ماهی خالدار (Arius maculatus) و گربه ماهی خاکی (Plicofollis dussumieri) برآورد شد. نمونه برداری در شهر بندرعباس از آذر سال 1393 به مدت یکسال صورت پذیرفت. جهت محاسبه طول در بلوغ، پس از تعیین بلوغ نمونه ها به روش Biswas(1993) ، با بهره گیری از روش حدّاقل مربعات در Data Analysis Solver موجود در محیط Excel نسخه 2013 و به روش King (2007) عمل شد. 65/23 درصد از وزن و 74/93 درصد از تعداد آبزیان صید شده در چارچوب صید دورریز طبقه بندی شده و تنها 34/77درصد از وزن و 25/07درصد از تعداد آنها در زمره صید تجاری قرار گرفتند. طبق نتایج به دست آمده مقدار طول در بلوغ گربه ماهی خالدار 28/2 سانتی متر برآورد شد که 51/50درصد آنها زیر اندازه بلوغ بودند. همچنین مقدار طول در بلوغ برای گربه ماهی خاکی 32 سانتی متر برآورد شد که 62/3 درصد آنها زیر اندازه بلوغ بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که ابزار مشتا با تنوع بالای آبزیان به دام افتاده و صید برخی از این آبزیان به صورت نابالغ؛ تهدیدی برای ذخایر شیلاتی در استان هرمزگان و محدوده آبهای ایرانی خلیج فارس می باشد.
علوم زیستی دریا
سلاله ترابی؛ محمد قلی زاده؛ حجت الله جعفریان؛ محمد فرهنگی
چکیده
هدف از این تحقیق بررسی جمعیت ماکروبنتوزها و ارتباط آنها با عوامل محیطی در محدوده ورودی خلیج گرگان است. بررسی فروانی بیمهرگان کفزی طی سال1396 در سه فصل از 9 ایستگاه در سه منطقه دهانه ورودی خلیج، ساحل آشوراده و محدوده پرورش ماهی خاویاری با استفاده از نمونه بردار گرب (225 سانتی متر مربع) با سه تکرار انجام شد. در این بررسی، در مجموع فون کفزیان ...
بیشتر
هدف از این تحقیق بررسی جمعیت ماکروبنتوزها و ارتباط آنها با عوامل محیطی در محدوده ورودی خلیج گرگان است. بررسی فروانی بیمهرگان کفزی طی سال1396 در سه فصل از 9 ایستگاه در سه منطقه دهانه ورودی خلیج، ساحل آشوراده و محدوده پرورش ماهی خاویاری با استفاده از نمونه بردار گرب (225 سانتی متر مربع) با سه تکرار انجام شد. در این بررسی، در مجموع فون کفزیان شامل: 3 شاخه، 6 رده، 12 خانواده و 12 جنس شناسایی شدند. بیشترین فراوانی مربوط به پرتاران جنسهای Streblospio) gynobranchiata) (2347±177 عدد، 47 درصد) و نرئیس (Hediste diversicolor) (873±101، برابر با 17 درصد) بود. بیشترین فراوانی گونه ای در فصل بهار و کمترین فراوانی گونه در فصول پاییز مشاهد شد. کمترین مقدار شاخص شانون (1/12) و یکنواختی (0/62) در محدوده پرورش ماهی بدست آمد. همچنین نمودار dbRDA براساس مدل DistLM نشان داد که متغیرهای دمای آب، شوری و رس در درجه اول و متغیر شن، سیلت و اکسیژن محلول در درجه دوم در ایجاد اختلافات فراوانی ماکروبنتوزها میان ایستگاههای مختلف در فصول نمونهبرداری نقش داشتند. با توجه به این نتایج میتوان نتیجه گرفت که ماکروبنتوزها در فصول و مکانهای مختلف دارای تغییرات زیادی در فراوانی و شاخص تنوع هستند. بنابراین در هنگام استفاده از این جوامع برای ارزیابی اثر عوامل زیست محیطی، باید تغییرات طبیعی آنها را در نظر گرفت.
علوم زیستی دریا
نگین درخشش؛ عبدالعلی موحدی نیا؛ نگین سلامات؛ محمود هاشمی تبار؛ وحید بیاتی
چکیده
کبد یکی از مهم ترین اندام های بدن جانوران محسوب می شود که به عنوان اندام سم زدا و پالایشگر سموم بدن شناخته می شود و در اغلب مطالعات توکسیکولوژیک به عنوان اندام هدف مورد استفاده قرار می گیرد. برای انجام این مطالعه، از 8 عدد ماهی هامور معمولی نابالغ (نر و ماده به تعداد مساوی) استفاده شد. سپس ماهی بیهوش و سر آن ها از بدن جدا شد. بدن ماهی توسط ...
بیشتر
کبد یکی از مهم ترین اندام های بدن جانوران محسوب می شود که به عنوان اندام سم زدا و پالایشگر سموم بدن شناخته می شود و در اغلب مطالعات توکسیکولوژیک به عنوان اندام هدف مورد استفاده قرار می گیرد. برای انجام این مطالعه، از 8 عدد ماهی هامور معمولی نابالغ (نر و ماده به تعداد مساوی) استفاده شد. سپس ماهی بیهوش و سر آن ها از بدن جدا شد. بدن ماهی توسط الکل اتانول 70% ضدعفونی و پس از جدا کردن بافت کبد، به قطعات ریز تقسیم و توسط آنزیم کلاژناز تیپ 4 هضم شدند. سلول های کبدی به مدت 2 هفته در دمای c °30 و میزان 20% (FBS: Fetal bovine serum) به همراه ITS (Insulin- transferin- selenium) کشت داده شدند، سپس دوزهای آلودگی (µM 100، µM 100*2 ،µM100*3) به نمونه ها اضافه و در زمان های صفر، 6، 12 و 24 ساعت مطالعه شدند. مرفولوژی سلول ها توسط میکروسکوپ معکوس و درصد بقا توسط سنجش MTT (Methyl thiazolyl tetrazolium: متیل تیازول تترازولیوم) ارزیابی گردید. آنالیز مرفولوژی نشان داد که دوز 100µm موجب القا 50 درصد مرگ سلولی می شود و به کارگیری غلظت های پایین آلاینده بنزوآلفاپایرن طی تیمار 24 ساعت اثر مهار تکثیر وابسته به دوز و زمان داشته و در دوزهای بالاتر باعث لیز شدن سلولها و نکروزیس می شود.
علوم زیستی دریا
حمیده ذکریائی؛ محمد سوداگر؛ سیده صدیقه حسینی؛ حامد پاکنژاد؛ کارتیک باروآه
چکیده
این تحقیق جهت بررسی تاثیر دو گونه از پروبیوتیک های جنس لاکتوباسیلوس، لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس (Lactobacillus acidophilus و Lactobacillus bulgaricus) و عصاره قارچ دکمه ای(Agaricus bisporus) به صورت مجزا و توام بر فعالیت آنزیم های گوارشی، ترکیب لاشه، بازماندگی، رشد و فلور میکروبی روده در ماهی زبرا (Danio rerio) انجام شد. برای این منظور، 7 جیره ...
بیشتر
این تحقیق جهت بررسی تاثیر دو گونه از پروبیوتیک های جنس لاکتوباسیلوس، لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس (Lactobacillus acidophilus و Lactobacillus bulgaricus) و عصاره قارچ دکمه ای(Agaricus bisporus) به صورت مجزا و توام بر فعالیت آنزیم های گوارشی، ترکیب لاشه، بازماندگی، رشد و فلور میکروبی روده در ماهی زبرا (Danio rerio) انجام شد. برای این منظور، 7 جیره آزمایشی در 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. بچه ماهیان یک ماهه زبرا با میانگین وزنی1± 75/9میلی گرم به مدت 60 روز با جیره های آزمایشی شامل: جیره فاقد پروبیوتیک و پربیوتیک (جیره یک)، جیره حاوی 1% عصاره قارچ دکمه ای به عنوان پربیوتیک (جیره دو)، جیره حاوی 107 سلول بر گرم جیره باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس (جیره سه)، جیره حاوی 107 سلول بر گرم جیره باکتری لاکتوباسیلوس بولگاریکوس (جیره چهار)، جیره حاوی 107 سلول بر گرم جیره باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس به همراه 1% عصاره قارچ دکمه ای (جیره پنج)، جیره حاوی 107 سلول بر گرم جیره باکتری لاکتوباسیلوس بولگاریکوس به همراه 1% عصاره قارچ دکمه ای (جیره شش)، جیره حاوی 107 سلول بر گرم جیره باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس به همراه 1% عصاره قارچ دکمه ای (جیره هفت) تغذیه شدند و در انتهای دوره جهت بررسی فاکتورهای مذکور نمونه برداری به طور تصادفی صورت گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین افزایش رشد، نرخ رشد ویژه و کمترین ضریب تبدیل غذایی در تیمارهای سینبیوتیکی مشاهده شد که با تیمار شاهد اختلاف معنادار داشت (05/0>P)؛ با این حال، در میزان بازماندگی تمامی تیمارها با گروه شاهد اختلاف معنادار مشاهده نشد (05/0<P)، همچنین، بیشترین فعالیت آنزیم های گوارشی در تیمار تغذیه شده با جیره غذایی هفت مشاهده شد که با سایر تیمارها و تیمار شاهد دارای تفاوت معنادار بود (05/0>P)، در ارتباط با ترکیب شیمیایی بدن، میزان پروتئین در تیمار تغذیه شده با جیره هفت مشاهده گردید که با تیمار شاهد تفاوت معنادار داشت (05/0>P)؛ اگرچه، این تفاوت در میزان چربی، خاکستر و رطوبت بدن بین تیمار شاهد با سایر تیمارها معنادار نبود (05/0<P). تعداد کل باکتری های فلور میکروبی روده و باکتری های اسیدلاکتیک در انتهای دوره در تمانی تیمارها با گروه شاهد اختلاف معنادار داشت (05/0>P)؛ اگرچه، در تعداد این باکتریها 10 روز پس از توقف افزودن مکمل ها در جیره های آزمایشی با تیمار شاهد تفاوت معناداری مشاهده نشد (05/0<P). با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، افزودن سینبیوتیک حاوی پروبیوتیک های مذکور جنس لاکتوباسیلوس و عصاره قارچ دکمه ای به عنوان سینبیوتیک میتواند تاثیر مثبتی در شاخص های رشد و آنزیم های گوارشی ماهی زبرا گذاشته و افزودن این ترکیب در جیره غذایی ماهی زبرا توصیه می گردد.
علوم زیستی دریا
داریوش محمدی کیا؛ احمد سواری؛ بابک دوست شناس؛ حسین محمد عسگری
چکیده
بررسی پلانکتونی آب های جنوبی ساحلی قشم در استان هرمزگان طی دو فصل سرد و گرم و در چهار ایستگاه(ساحل پارک زیتون، ساحل سوزا، ساحل شیب درازو ساحل سلخ) در سال 1395-1394 انجام شد. به طور کلی طی این بررسی، گونههای مختلف فیتوپلانکتونی متعلق به چهار رده دیاتومهها(Bacillariophyceae)، دینوفلاژله هاDinophyceae))،کلروفیسه ها(Chlorophyceae) و جلبک های سبز–آبی(Cyanophyceae) ...
بیشتر
بررسی پلانکتونی آب های جنوبی ساحلی قشم در استان هرمزگان طی دو فصل سرد و گرم و در چهار ایستگاه(ساحل پارک زیتون، ساحل سوزا، ساحل شیب درازو ساحل سلخ) در سال 1395-1394 انجام شد. به طور کلی طی این بررسی، گونههای مختلف فیتوپلانکتونی متعلق به چهار رده دیاتومهها(Bacillariophyceae)، دینوفلاژله هاDinophyceae))،کلروفیسه ها(Chlorophyceae) و جلبک های سبز–آبی(Cyanophyceae) شناسایی گردید. فیتوپلانکتون ها تا حد جنس شناسایی شدند، از رده دیاتومه31، از رده دینوفلاژله 11، از رده کلروفیسه 6 و از رده سیانوفیسه 4 جنس شناسایی شدند. میانگین (± خطای استاندارد) تراکم و شاخصهای سیمپسون، پایلو، شانون و مارگالف به ترتیب 63/9±6705/72 سلول در لیتر، 0/34± 0/82، 12/17±0/1، 9/19±9/0 و 0/38± 2/61 در فصل گرم و 53/2 ±13/ 5666 سلول در لیتر، 0/06± 0/77، 12/11±1/0، 9/17±1/0 و 0/43± 2/26 در فصل سرد به دست آمد. بیشترین میزان شباهت فیتوپلانکتونی فصلی بر اساس ضرایب سورنسن و جاکارد، به ترتیب 0/97 و 0/88 در فصول گرم و سرد بود. همبستگی معنی داری بین تنوع سیمپسون و شانون- وینر با شوری و فسفات مشاهده گردید. در حالیکه تراکم فیتوپلانکتون ها با شوری و pH همبستگی معنا داری نشان داد. نتایج نشان داد مناطق مورد مطالعه از نظر شرایط اکولوژیک دارای رتبه متوسط و جامعه فیتوپلانکتونی از تنوع و غنای نسبتاً خوبی برخوردار است.